پس از کش و قوس های فراوان بر سر برگزاری کنکور سراسری در پاندمی کرونا و چگونگی برگزاری آن برخی نمایندگان و رسانه‌ها معتقدند که پای مافیای کنکور برای برگزاری آن در میان است.
به گزارش مرور نیوز، از همان ابتدای سال ۹۹، زمزمه هایی مبنی بر احتمال لغو کنکور سراسری به خاطر احتمال شدت گرفتن شیوع کرونا شنیده می شد. زمزمه هایی که هر روز و هر هفته بیشتر و بیشتر شدند و حتی هنوز هم با وجود اعلام رسمی دولت به خاطر ورود مجلس به این وضوع برگزاری آن همچنان در پس ابهام است. قصه رجز خوانی در مورد برگزاری یا لغو کنکور سراسری سال ۹۹ ، امروز چنان ابعاد پیچیده ای پیدا کرده است که باز کردن گره کور آن شاید به این راحتی ها نباشد. رجزخوانی هایی که از ابتدای تیرماه یعنی ماهی که قرار بود کنکور سراسری ٩٩ در آن برگزار شود آغاز شد وبا موکول شدن زمان آن به اواخر مردادماه همچنان ادامه و البته اوج آن در هفته گذشته بود.
اولین جرقه ها برای به تعویق افتادن کنکور سراسری
اولین جرقه ها برای به تعویق افتادن کنکور سراسری یا تغییر زمان برگزاری آزمون‌های سراسری از سوی داوطلبان، از اوایل مردادماه و توسط کاربران شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شود تا باز هم فضای مجازی قدرت بی انتهایش برای دخالت در تصمیمات کشوری را به رخ بکشد! چند روزی از آغاز این اظهار نظرها نگذشته بود که به یکباره موضوع تغییر زمان برگزاری آزمون سراسری به موجی رسانه ای تبدیل شد که همچنان تا امروز هم ادامه دارد. موجی که از همان زمان هم بسیاری از مسئولان و دست اندرکاران و حتی نمایندگان مجلس را نیز درگیر کرد و امروز حتی پای هیات دولت و رییس دفتر رییس جمهور را نیز به ماجرا باز کرده است. اظهار نظرهایی که از همان ابتدا به صحن خانه ملت کشیده شد تا مجلسی که تازه نفس بود و تازه کار، در آزمون کنکور سراسری، خود را بیازماید. گرچه به اعتقاد برخی؛ دلیل ورود مجلس به این موضوع بیشتر رنگ و لعاب سیاسی داشته تا رنگ ورود به یک موضوع در چارچوب وظایف قانونی اش! به هر تقدیر این پرونده، از ابتدای مردادماه به صورتی جدی به صحن مجلس ورود پیدا کرد و در همین راستا واکنش تند برخی نمایندگان علیه برگزاری آزمون در زمان اوج شیوع بیماری کرونا باعث شد تصمیم‌گیری برای برگزاری این آزمون به ستاد ملی مبارزه با کرونا سپرده شود.
این درحالی بود که منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در هفته آخر تیرماه در جمع خبرنگاران اعلام کرده بود که همه آزمون‌های ۹۹ در تابستان برگزار می‌شود، چرا که از شهریور کرونا با پیک بیماری فصلی آنفلوانزا نیز آمیخته می‌شود و کار کنکوری‌ها را سخت‌تر می‌کند و تعویق زمان برگزاری کنکور سراسری ۹۹ فایده‌ای جز تشویش اذهان داوطلبان آزمون ندارد.
با این حال؛ این دیدگاه وزارت علوم چندان به مذاق برخی از نمایندگان مجلس خوش نیامد و همان زمان موجب واکنش های تندی از سوی آنها شد. احمد نادری، نماینده مجلس شورای اسلامی یکی از همین منتقدان بود که در صفحه توئیتر خود اعلام کرده بود؛ چنانچه در موعد برگزاری کنکور، شاهد ادامه پیک دوم کرونا باشیم و وزارت علوم بر برگزاری کنکور سراسری در موعد تعیین شده اصرار کرده و تمکین نکند، ما در مجلس طرح دو فوریتی خواهیم داد چون نگرانی اصلی ما حفظ جان مردم است؛ البته در این باره هنوز-اواخر تیرماه- به نتیجه نرسیده‌ایم.
حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در آن زمان در این خصوص گفته بود: ستاد ملی مبارزه با کرونا در حال بررسی شرایط برگزاری کنکور است، زیرا در صورت تعویق کنکور سراسری، یکسال تحصیلی دانشجویان با تا خیر آغاز می‌شود و اعلام نتایج کنکور سراسری نیز بیش از دو ماه زمان می‌برد.
به گفته وی در صورت برگزاری کنکور در موعد اعلام شده، سال تحصیلی از مهر آغاز نمی‌شود و در صورت تمدید و تعویق کنکور وضعیت شروع سال تحصیلی دانشجویان در هاله‌ای از ابهام قرار می‌گیرد.
همین اظهارات باعث شد تا وزیر بهداشت در آن ایام برای تصمیم گیری در این زمینه به کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس برود. محمد وحیدی، نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با اشاره به حضور وزیر بهداشت در این کمیسیون در همان روزهای انتهایی تیرماه و ابتدایی مردادماه گفت: در این جلسه وزیر بهداشت تاکید کرد که باید کنکور سراسری با رعایت جدی پروتکل‌های بهداشتی برگزار شود و همچنین گفت که حوزه‌های برگزاری آزمون را افزایش می‌دهند. ضمن آنکه داوطلبان دارای شرایط ویژه و مبتلا به کرونا نیز در شرایط خاصی در آزمون شرکت خواهند کرد.
در همان جلسه اما یک اتفاق مهم افتاد. اینکه تاریخ اصلی برگزاری کنکور که در اواسط تیرماه بود، به دلیل گسترش شیوع بیماری کرونا، حدود ۴۰ روز به تعویق افتاد.
وی همان زمان به نکته ظریف مهم دیگری هم اشاره کرد که به نظر می رسد مجلس از آن تبعیت نکرده باشد! به عقیده وحیدی در همان ابتدای مردادماه، کمیسیون آموزش نمی‌تواند برای برگزاری کنکور سراسری تصمیم‌گیری کند.
این اظهار نظرها به صورت کج دار و مریض ادامه داشت تا اینکه در یکی دو هفته اخیر به اوج خود رسید، بخصوص بعد از برگزاری کنکور دکترا و انتقادهایی که در مورد رعایت نشدن پروتکل های بهداشتی در آن مطرح شد؛ این انتقادها که بیشتر از سوی مجلسیان مطرح می شد باعث شد تا پرونده کنکور امسال وارد فاز جدیدی شود.
دکتر مینو محرز، عضو کمیته کشوری ستاد مقابله با کرونا، که بیش از سه دهه است در کمیته کشوری مبارزه با بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت عضویت دارد و به عنوان پژوهشگر سازمان جهانی بهداشت روی بیماری‌های عفونی کار می‌کند، درخواست تعویق یک ماهه برگزاری کنکور سراسری یا برگزاری آن با رعایت فاصله فیزیکی در محیط باز را داده است.
اما در مقابل، ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت، جمعیت داوطلبان کنکور را کمتر از افراد حاضر در سواحل گیلان و مازندران در یک روز دانسته و گفته است: «خارج نشینان مخالف برگزاری کنکور، ضد مردم و جمهوری اسلامی هستند».
اظهارات رییس سازمان سنجش کشور ولی شاید جالب تر از سایر اظهار نظرها باشد. وی با انتقاد از کسانیکه مخالف برگزاری کنکور در زمان مقرر هستند گفته است: «برخی با اظهارنظر کنکوری دنبال جمع کردن فالوئر هستند. کنکور بیشتر یک موضوع جذاب اجتماعی و سیاسی شده است؛ ما یک میلیون نفر را زیر یک سقف جمع نمی‌کنیم بلکه در ۲۸۰۰ حوزه پخش می‌شوند و وزارت بهداشت به کنکور دکتری نمره قبولی داده است».
باز هم پای مافیا کنکور در کار است
در این بین برخی نمایندگان و رسانه‌ها معتقدند که پای مافیای کنکور برای برگزاری آن در میان است. این دسته می گویند مافیای کنکور با فشار به دولت مانع از تعویق آن می‌شود. ماجرا از آن جا آغاز شد که دو هفته قبل، سازمان سنجش آموزش کشور مدعی شد که ۹۵ درصد داوطلبان با برگزاری کنکور سراسری موافق هستند. ادعایی که حالا با افشاگری برخی داوطلبان کنکور، کمی باید درباره صحت آن تردید کرد. طی روزهای گذشته برخی داوطلبان کنکور علاوه بر راه اندازی پویش تعویق کنکور، پیام‌هایی از مشاوران یکی از موسسات آموزشی را در فضای مجازی بازنشر کردند که ماجرای تازه‌ای را روایت می‌کند.
پیام‌های منتشر شده نشان می‌دهد برخی از مشاوران یک موسسه آموزشی در گفت وگوی مجازی با داوطلبان، از آنها خواسته اند به هر شکل ممکن مخالفت خودشان با به تعویق افتادن کنکور را اعلام کنند: «به ستاد زنگ زدی و مخالفت خودت رو اعلام کردی؟»، «اگه کنکور به تعویق بیفته به ضرر خودت میشه ها»، «شماره نماینده‌های شهر رو فرستادم برات، زنگ بزن با جدیت بگو چرا می‌خوان کنکور رو به تعویق بندازن، این به ضرر بچه هاست». این شایعات زمانی قوت گرفتند که احمد نادری نماینده مجلس یازدهم و عضور عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در یک برنامه تلویزیونی زنده از وجود مافیای هشت هزار میلیارد تومانی در این چرخه خبر داد که مانع از حذف کنکور شده است. مافیایی که بنابر ادعای وی حتی در سازمان سنجش نیز نفوذ دارد. وی در این برنامه مدعی شد: مافیای آموزشی موافق برگزاری کنکور در همان مهلت مشخص است و فشار عجیب و غریبی هم بر من و همکارانم گذاشته است و تلفن ما دایم از دست اینها در حال زنگ خوردن است.
نادری در ادامه این مصاحبه چنین گفته است: «این پیام ها البته متناقض است. این مافیاها در واقع پشتیبان های خود را مامور کرده اند که شبانه روز دارند به من و دانش آموزان زنگ و پیام می زنند که ما موافق هستیم چون این ها یک سال قرارداد دارند با دانش آموز و باید سر سال تمام کنند.
اما چرا باید مافیای کنکور چنین مطالبه و اصراری را داشته باشند؟ سوالی که نادری در پاسخ به آن گفت: آموزشگاه های کنکور از الان و هنوز که کنکور ۹۹ تمام نشده برای کنکور ۱۴۰۰ دارند ثبت نام می کنند. هشت هزار میلیارد تومان تقریباً گردش مالی این کلاس های آموزشی و مافیای آموزشی است که یک سر آن در سازمان سنجش است متاسفانه».
وی در مورد احتمال دخالت سازمان سنجش دراین چرخه مافیایی نیز گفت: «با کمال تاسف باید خدمت مردم شریف ایران و شما اعلام بکنم که شرکت تعاونی کارکنان سازمان سنجش خود به صورت غیرقانونی آزمون برگزار می کند و پول از مردم و بچه های مردم می گیرد. من نمی گویم که سازمان سنجش به مافیا وصل است، بحث من این است که سازمان سنجش در نوعی از یک تعارض منافع دارد کنشگری می کند و من نمی توانم از سازمان سنجش بپذیرم زیرا خود سازمان سنجش منفعت دارد».
گرو کشی دولت و مجلس
اما اینها تنها انتقادها و دلایل نمایندگان مجلس برای به تعویق افتادن زمان برگزاری مجدد کنکور نبود. اظهار نظرهای متناقض در مورد برگزاری یا به تعویق افتادن زمان برگزاری کنکور آنچنان متنوع هستند که حتی داد برخی از خود نمایندگان مجلس را هم به هوا بلند کرده اند. احمدی‌بیغش عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در همین زمینه و در صحن مجلس خطاب به سایر نمایندگان گفت: به همکاران پیشنهاد می‌کنم از مصاحبه‌های متناقض و متعارض درباره کنکور سراسری پرهیز کنند چرا که با مصاحبه‌های مختلف استرس بیشتری به جوانان وارد می‌شود. ضمن اینکه این رفتار‌ها تمرکز نهاد‌های متولی به ویژه سازمان سنجش را به هم می‌ریزد.
این نماینده مجلس ادامه داد: توجه داشته باشیم آن‌هایی که به بهانه وجود کرونا در پی تعویق کنکور هستند تضمین می‌کنند کرونا تا چند ماه دیگر تمام شود؟ همچنین کارشناسان و متخصصین علوم پزشکی اعتقاد دارند در فصل پاییز شدت کرونا افزایش پیدا می‌کند. مطلب دیگر اینکه آیا به بحث سربازی جوانان فکر کرده‌اید که در صورت برگزار نشدن کنکور، صد‌ها هزار جوان با مشکل سربازی روبرو می‌شوند.
اما این اظهارات هم باعث نشد تا چالش برگزاری کنکور برای کرسی نشینان مجلس به پایان برسد . کما اینکه کار چنان بالا گرفت که محمد باقر قالیباف؛ رییس مجلس شورای اسلامی نیز در صحن علنی یکشنبه هفته گذشته در این زمینه به اظهار نظر پرداخته و صراحتا گفت: بنظر می رسد تعویق زمان کنکور تا گذشتن از دوران پیک کرونا و خنک تر شدن هوا که امکان استفاده از ماسک بمدت چند ساعت را میسر کند، ضروری باشد.
گرچه این اظهار نظرچند ساعت بعد با واکنش مشاور رییس جمهور همراه شد که در توئیتی نوشت: رهبری خود می‌فرمایند من هم تابع تصمیمات ستاد ملی کرونا هستم، ولی متاسفانه برخی – علی‌رغم ادعای ولایت‌مداری – بدون آنکه به ابعاد و جوانب مسأله احاطه و اشراف داشته باشند، نظر خود را بر تصمیمات ستاد ارجح می‌دانند و رسما آن را اعلام می‌کنند.
یکی از روزنامه های اصلاح طلب نیز فردای این اظهارات سخنان رییس مجلس و مخالفت نمایندگان خانه ملت با برگزاری کنکور را نوعی "سیاسی " گری عنوان کرده و نوشت: «اصولا موضوعی که قالیباف به‌عنوان نماینده مجلس به آن پرداخته، در حوزه اختیارات مجلس نیست و این نهاد حق تصمیم‌گیری یا حتی توصیه درباره زمان برگزاری کنکور یا به تعویق افتادن آن را ندارد. این موضوعی است که دولت و ستاد ملی مقابله با کرونا باید درباره آن تصمیم‌گیری کند.»
همین اظهار نظرها باعث شد تا همان روز وزیر بهداشت برای دومین بار راهی مجلس شود تا به همراه وزیر علوم و نمایندگان کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در مورد تاریخ کنکور تصمیم گیری نهایی را انجام دهند. علیرضا منادی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، پس از اتمام جلسه این کمیسیون در مورد نتایج آن گفت: پس از مأموریت رئیس مجلس به بنده و کمیسیون آموزش مجلس، جلسه‌ای فوق‌العاده با حضور وزیر علوم، بهداشت، ورزش و معاونین این وزارتخانه و دستگاه‌های مختلف و دانشگاه آزاد با موضوع کنکور برگزار شد که نمایندگان مجلس نگرانی‌های خود را مطرح کردند.
وی افزود: نمایندگان مخالف مباحث خود را در این باره مطرح کردند و گفتند که در زمان فعلی برگزاری کنکور می‌تواند آثاری را داشته باشد ضمن اینکه موافقین هم اعلام کردند چون پیک کرونا در پاییز است و امکان همراهی با بیماری آنفلوانزا وجود دارد عدم برگزاری کنکور می‌تواند آثاری داشته باشد.
رئیس کمیسیون آموزش مجلس تصریح کرد: نمایندگان مخالف برگزاری کنکور در شرایط فعلی تعهد سنگینی را از رئیس سازمان سنجش طلب کردند که این سازمان باید تراکم کمتری را برای برگزاری کنکور در نظر گرفته و پک‌های بهداشتی را بین داوطلبین توزیع کند ضمن اینکه اینترنت باید قطع بوده و ناظرین بیشتری در محل آزمون حضور داشته باشند.
منادی خاطرنشان کرد: شب گذشته هم بنده با وزیر ورزش صحبت کردم و وی در نشست امروز موافقت کرد که ۸ هزار ورزشگاه در اختیار این وزارتخانه که همه ورزشگاه‌های‌اش را در اختیار ستاد کرونا برای برگزاری کنکور قرار دهد.
وی با بیان اینکه قرار بر این شده که ۲۰ درصد تراکم آزمون دکتری در آزمون کنکور سراسری وجود داشته باشد، گفت: نمایندگان از پاسخ وزرا قانع نشدند و قرار شد جلسه‌ای در دفتر وزیر بهداشت با حضور موافقین و مخالفین آزمون کنکور سراسری در شرایط فعلی و چند نفر از مسئولین و متولیان با حضور وزرای بهداشت، علوم و سازمان سنجش برگزار شود.
رئیس کمیسیون آموزش مجلس در پایان خاطرنشان کرد: جواب قطعی عدم برگزاری و یا برگزاری به موقع کنکور و یا تعویق آن در نشست فردا(دوشنبه، ۱۳ مرداد ۹۹) گرفته خواهد شد و تصمیم جدی در این باره مشخص می‌شود.
در همین جلسه سعید نمکی وزیر بهداشت نیز در این نشست گفت: «ما برای برگزاری کنکور سراسری آمادگی داریم، هرچند این حرف به معنای آن نیست که کوچکترین عارضه ای اتفاق نمی افتد زیرا هیچکس نمی تواند به صورت صد در صد اتفاقی را در کشور تضمین کند».
تیر خلاص به سرنوشت کنکور سراسری
جلسه روز دوشنبه اما به ظاهر سرنوشت کنکور سراسری را مشخص کرد. چرا که در این جلسه مقرر شد تا کنکور در همان زمان مقرر خود و در چهار روز و با تراکم حضور کمتر دانش آموزان برگزار شود.
علی ربیعی؛ سخنگوی دولت با اعلام این خبر گفت: کنکور در موعد مقرر برگزار خواهد شد. در این میان دو گروه نگرانی و دلایل خودشان را دارند. یک گروه خواهان برگزاری و گروه دیگر خواهان تعویق آن هستند.
وی با اشاره به دیدگاه کارشناسان که پیش بینی می کنند در ماه های آتی نه تنها از میزان شیوع بیماری کرونا کاسته نخواهد شد بلکه این وضعیت در پائیز و زمستان بدتر نیز می شود گفت: لذا تعویق و یا برگزاری کنکور در ماه‌های سرد سال را هیچ کارشناسی پیشنهاد نکرد، چرا که مخاطرات آن بسیار بیشتر از شرایط فعلی است.
وی ادامه داد: تصمیم به برگزاری کنکور با در نظر گرفتن شرایط امروز، پیش بینی از شرایط ماه‌های آتی و همچنین شرایط آموزشی در سال آینده و بسیاری از متغیرهای دیگر بوده است و در این خصوص هیچ اختلافی میان دستگاه‌های ذیربط مطرح نبوده است.
با این وجود توافق دولت و مجلس برای برگزاری بدون تعویق کنکور تنها دو روز دوام آورد. چرا که دقیقا در روز دوم زهره الهیان، نماینده تهران در صحن علنی شورا طی تذکری شفاهی در مورد برگزاری کنکور گفت: جمعی از نمایندگان مجلس طرح دوفوریتی تعویق برگزاری کنکور سراسری را تقدیم هیئت رئیسه کرده اند که تقاضای ما آن است هر چه سریعتر این طرح اعلام وصول شود.
وی خاطرنشان کرد: در این طرح تأکید شده است که ۸۰ درصد صندلی های دانشگاه بدون کنکور تعیین تکلیف شود و صرفا مابقی افراد در آزمون کنکور سراسری شرکت کنند؛او همچنین دو روز پس از توافق دولت و مجلس برای برگزاری کنکور از طرحی تازه برای تعویق کنکور سراسری خبر داد. وی در رشته توییتی نوشت: «طرح # تعویق_کنکور_سراسری را با مشورت با تعدادی از نمایندگان، در #مجلس به جریان انداختیم. در فرصت داده شده وزارت علوم روند خود را در برگزاری کنکور اصلاح کند.
وی بلافاصله در توئیتی بر تدوین چنین طرحی صحه گذاشت. توئیتی که باعث شد تا دوباره موج جدیدی از اظهار نظرها در مورد پرونده یاد شده مطرح شود. محمود واعظی رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور جزء نخستین چهره هایی بود که به این خبر واکنش نشان داد و در پاسخی در حساب کاربری خود در اینستاگرام نوشت: بیاییم اثرات تعویق بیش از حد یا عدم برگزاری کنکور را هم در نظر بگیریم که سبب انباشت داوطلب در آزمون سال بعد و اجحاف گسترده در حق بسیاری از داوطلبانی می‌شود که امسال با برنامه‌ریزی مطالعه کرده و زحمت کشیده‌اند. تمام ارکان دولت از جمله وزارت علوم و سازمان سنجش آموزش کشور، در هماهنگی کامل با تصمیمات و مصوبات ستاد کلی مقابله با کرونا عمل می‌کنند و بر همین اساس کنکور با توجه کامل به نظرات متخصصان ستاد ملی مبارزه کرونا و با در نظر گرفتن جمیع جهات و تلاش برای کمترین پیامد منفی برگزار خواهد شد
واکنش سازمان سنجش هم در این میان شنیدنی بود. فاطمه زرین‌آمیزی سخنگوی سازمان سنجش کشور در واکنش به توییت زهره الهیان گفت: هر چیزی که وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا اعلام کنند، سازمان اجرا خواهد کرد.
البته روز گذشته مشاور و رئیس حوزه ریاست مجلس با اشاره به تعویق یک ماهه کنکور سراسری، از برگزاری این آزمون در تاریخ ۲۷ تا ۳۰ شهریور خبر داد.
بدین ترتیب باز دانش آموزان که تمام این جاروجنجال ها در ظاهر برای حفظ سلامت آنهاست همچنان سرگردان هستند و نمی دانند که بالاخره در موعد اعلام شده کنکور برگزار می شود یا به زمان دیگری موکول می گردد. یا خدا را چه دیدید.... اصلا شاید کل کنکور امسال به هوا رفت!
