اعضای شورای شهر تهران در ۲۷ فروردین با تغییر نام خیابانی در محله شهرک غرب تهران به نام شجریان موافقت کرده و این طرح به تصویب رسید. اقدامی که با واکنش های تند و تیزی از سوی مخالفان آن روبرو شد؛ واکنش هایی که تا همین امروز نیز همچنان حاشیه هایش ادامه دارد.
به گزارش مرور نیوز، اجرای مصوبه نامگذاری خیابان به نام استاد شجریان، با نامه محرمانه محسن هاشمی رییس شورای شهر تهران به پیروز حناچی، شهردار تهران متوقف شد. با فوت شجریان و رسانهای شدن نامه محرمانه محسن هاشمی، اجرای نامگذاری خیابان استاد محمدرضا شجریان به مطالبه عمومی تبدیل شد. با این وجود خود وی، ۲۰ مهر امسال در صحن شورای شهر درباره نامگذاری خیابانی در تهران به نام شجریان گفت: مکاتبات لازم درباره اجرای مصوبه شورا جهت نامگذاری خیابان به نام شجریان صورت گرفته است و به زودی توسط شهرداری اجرا میشود.
تا اینکه دو ماه و نیم پس از درگذشت محمدرضا شجریان استاد آواز ایران، سرانجام روز یکشنبه ۳۰ آذرماه خیابان فلامک در منطقه ۲ تهران به نام محمدرضا شجریان تغییر نام داد. خبری که رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر همان شب در قالب توئیتی آن را اعلام کرد. این تغییر نام در تهران در حالی رخ داد که همزمان، محمد رضا حیدری رییس شورای اسلامی شهر مشهد در خصوص حقوق شهرداری از پروژه آبادگران نیز افزود: مشکل این حوزه مربوط به توافقات گذشته است و مشکل حقوقی است اما همچنان در جهت دفاع از حقوق شهرداری پیگیر آن هستیم.
او درباره مخالفت فرمانداری مشهد با مصوبه نامگذاری خیابان ارشاد مشهد به نام استاد شجریان نیز گفت: پس از مصوبه شورای شهر در این خصوص، فرمانداری طی نامهای به طور محرمانه این مصوبه را رد کرد.
حیدری ادامه داد: پاسخ فرمانداری را دادهایم و ادله خود را مطرح کردهایم که وجه موسیقایی و هنری استاد و جلوگیری از ربایش فرهنگی دلیل این مصوبه بوده و مجدد ادله را به فرمانداری اعلام کردهایم ولی هنوز پاسخی دریافت نکردهایم.
اما هنوز ۴۸ ساعت از انتشار خبر تغییر نام خیابان فلامک به شجریان که اتفاقا با انعکاس زیادی نیز همراه بود، پایگاه خبری شهدای ایران عصر روز سه شنبه، با انتشار تصاویری از حضور چند نفر در خیابان استاد محمدرضا شجریان نوشت: چند تن از خانواده شهدا جهت نشان دادن اعتراض به این اقدام غیر انقلابی شورای شهر تهران، با حضور در خیابان مذکور تابلو خیابان "محمدرضا شجریان" را به شهید "محسن فخری زاده" تغییر دادند.
خبری که محمد جواد حق شناس، رییس کمیته نامگذاری شورای شهر تهران نیز آن را تایید و از آن به عنوان مخدوش کردن تابلوی خیابان استاد محمدرضا شجریان و جایگزینی نام شهید محسن فخری زاده یاد کرد. این اقدام اما از صبح روز چهارشنبه با واکنش ها و اظهار نظرهای فراوانی از سوی موافقان و مخالفان آن همراه بود.
واکنش هایی که اولین آنها از سوی همان کسی بود که خبر نامگذاری خیابانی به نام شجریان را داده بود. محمد جواد حق شناس به عنوان متولی این امر دیروز در مصاحبه ای در مورد این اقدام مخالفان نامگذاری خیابان فلامک به نام شجریان گفت: من فکر می کنم احتمالا دوستان اطلاعی نداشتند که اعضای شورای شهر دوره پنجم به محض شهادت محسن فخری زاده، در طرحی دو فوریتی به نامگذاری خیابان مهمی در تهران به نام این شهید اقدام کرده و قرار بود برای سالروز چهلم شهادت محسن فخری زاده همزمان از تابلو و سردیس این شهید رونمایی کنیم. وی با اشاره به این که از سوی دیگر این انتخاب شورای شهری است که ۲۶ میلیون رای دارد، افزود: قانونگذار دقیق اعلام کرده هر نوع خدشه و آسیب زدن به تابلوهای شهری خلاف قانون بوده و برخلاف قواعد شناخته شده است. نمی گذاریم کسی تابلویی را جا به جا کند و با افتخار با آن عکس بگیرد. به نظر می رسد که دوستان درست راهنمایی نشده اند و شهرداری قطعا این تابلو را ترمیم خواهد کرد. امیدواریم مراقبت شود که این رفتار دوباره تکرار نشود.
حق شناس در پاسخ به این سوال که آیا برای این تعرض به اموال عمومی مدیریت شهری (شورای شهر تهران و شهرداری) شکایت خواهد کرد؟ گفت: در گام اول معمولا شکایت نمی کنیم و سعی می کنیم با گفتگو و آگاهی رسانی موضوع را حل کنیم. از دیروز جامعه حساسیت خود را نسبت به این موضوع نشان داده است. از دیشب تاکنون صدها تماس توئیتری، واتساپ، اینستاگرامی و... داشتم که مردم با رخ دادن این اتفاق به شدت نگران شده اند. به همین دلیل احتمالا دوستان متوجه آثار این رفتارشان نبودند. این تخریب به اموال شهر برنمی گردد به نظر من نام شهید محسن فخری زاده و نام استاد محمدرضا شجریان نیز مورد تعرض قرار گرفته است.
وی البته تاکید کرد : اما اگر برای اشتباهی اصرار شود قانون شکنی محسوب شده و باید با آن برخورد قانونی کرد.
محمود میرلوحی دیگر عضو شورای شهر تهران نیز در واکنش به این اقدام برخی از مخالفان نامگذاری این خیابان به نام شجریان، با اشاره به اینکه این افراد بخشی از همان جمعی هستند که در گذشته تریبون ها را بهم می زدند و از دیوار سفارتخانه ها بالا می رفتند گفت: این افراد فعلا نمی توانند از دیوار سفارتخانه ها بالا بروند، افکار عمومی هزینه های این رفتار را به حساب آنها می گذارد.
وی با ذکر اینکه ۶۵ درصد نامگذاری های شورای شهر تهران در این دوره مربوط به شهداست گفت: پس از شهادت فخری زاده نیز خیابانی نزدیک به وزارت دفاع که محل کار و فعالیت او بوده است در نظر گرفته شد.
این عضو شورای شهر تهران گفت: همین که این افراد بپذیرند شهر تهران ۱۰ میلیون شهروند دارد و همه مانند آنها فکر نمی کند، مهم تر از جنبه اقتصادی و اصلاح تابلوهاست. من فکر می کنم هم فکری و حزبی های این افراد هم رفتارشان را قبول نمی کنند. این افراد کل کشور را ملک خودشان می دانستند اما با روی کار آمدن این شورای شهر در تهران مشخص شد که آنها بخشی از جامعه هستند و باید به بخش و سهم خودشان قانع باشند. جنبه های فرهنگی و اجتماعی پذیرفتن این که دیگران هم در این شهر حقوق دارند و همه چیز طبق میل آنها باشد مهم است.
پاسخ آنطرفی ها
با این حال این سخنان اعضای شورای شهر از سوی افرادی که دست به این اقدام زده بودند بی پاسخ نماند. رحیم احمدی روشن، پدر شهید روشن بلافاصله در گفتگویی با یکی از سایت های خبری در توجیه اقدام خود و همفکرانش گفت: فردی که آنقدر برای مردم ایران ارزش قائل نبود که حتی ربنایش در ماه مبارک رمضان از صداوسیما برای مردم شهید باور و شهید پرور پخش شود، چرا باید نامش بر سر تابلوهای معابر عمومی شهر قرار گیرد.
پدر شهید احمدی روشن که خود عامل اصلی تغییر نام خیابان استاد شجریان به شهید فخری زاده است، شجریان را خیانت کار به مردم ایران دانست و اقدام روزگذشته خود را کاملا توجیه و تصریح کرد: شجریان به مردم اعتقادی نداشت و شورای شهر تهران، شورای اسلامی شهر است یا شورای سلبریتی ها و خواننده ها است!
وی شجریان را یکی از طرفداران فتنه ۸۸ و حامی بهائیت خوانده و ادامه داد: آیا تمام هم و غم مردم این است که نام افراد معلوم الحال بر سر خیابان های شهر نصب شود!
احمدی روشن در پاسخ به اینکه شورای شهر قرار است مجددا تابلوی خیابان استاد شجریان را نصب کند، گفت: شک نکنید اگر این تابلو نصب شود مجددا آن را مخدوش و روی آن رنگ خواهیم پاشید، چرا که این فرد لیاقت این کار را ندارد.
وی، اقدام صورت گرفته روز گذشته را کاملا خودجوش خواند و گفت: هیچ فرد یا نهادی ما را مجبور به این کار نکرد و تمام افرادی که در این اقدام ما را یاری کردند به صورت خودجوش در این اقدام همراه ما بودند. حتی مردمی که نظاره گر این صحنه بودند، از این اقدام ما ابراز خوشحالی کردند و برای ما مشخص بود که عده زیادی از مردم به این کار ناپسند شورای شهر انتقاد داشتند.
شکایت به شرط!
اما در این میان واکنش مدیر کل حقوقی شهرداری نیز در نوع خود جالب توجه بود. سیدامیر حسین شمس، مدیرکل حقوقی شهرداری تهران در پاسخ به این که آیا به دلیل تخریب اموال عمومی از مخدوش کنندگان تابلوی شهری شکایت خواهید کرد؟ با لحنی محتاط گفت: اگرتخریب اموال عمومی باشد من متولی آن هستم و قطعا باید این اتفاق رخ دهد. اما باید عکس ها را بررسی کنیم!
وی با ذکر اینکه این اقدام عین بی قانونی است گفت: ما فقط عکس دیدیم و باید ببینیم موضوع از چه قرار بوده است. شورای شهر تهران نیز به احترام شهید محسن فخری زاده، به سرعت خیابانی را به نام این شهید نامگذاری کرده است.
جوابیه پدر شهید روشن اما باعث شد تا دوباره شعله جوابیه های اعضای شورا بالا بگیرد. محمد جواد حقشناس دوباره در توئیتی نوشت : پس از شهادت شهیدفخری زاده شورای شهر تهران به احترام این شهید والا مقام نام خ صنایع در منطقه ١ (محل کار وى) را با قید فوریت به نام ایشان نامگذارى کرد.
بیش از ٤٥ درصد نامگذاری هاى این دوره به نام شهیدان سرافراز میهن بوده است. انتظار روادارى به نمادهاى جامعه خواسته زیادى نیست.
ولی شاید جالب ترین واکنش به این رخداد، واکنش «عیسی فرهادی» فرماندار تهران باشد که درباره تغییر تابلوی خیابان شجریان که در فضای مجازی منتشر شد، گفت: شورا هیچ مصوبهای برای اینکه خیابانی به اسم شجریان باشد، برای ما ارسال نکرده است.
وی ادامه داد: بنابراین تا مصوبهای نیاید و ما آن را تایید و اعلام نکنیم، اقدام در این زمینه قانونی نیست. شهرداری خلاف قانون تابلو را نصب کرده و نامگذاری هیچ خیابانی به نام شجریان قانونی نیست.
فرماندار تهران تصریح کرد: اگر تابلویی نصب شده باشد و کسی آن را تغییر دهد، باز هم اقدامی خلاف قانون انجام شده است. خلاف اول را شهرداری انجام داده است و خلاف دوم را کسی که آن را کنده است، مرتکب شده است.
با این حال داستان این رخداد به همین جا خاتمه پیدا نکرد و بعد از آن نیز واکنش ها، بخصوص از سوی اعضای شورا ادامه داشت. علی اعطا، سخنگوی شورای شهر تهران در رشته توییتی با اشاره به حواشی پیش آمده در خصوص تابلو خیابان استاد شجریان نوشت: خود من فرزند شهید هستم و مى توانم احساسات و عواطف پدر شهیداحمدی روشن را درک کنم؛ گلایه از آنان است که با تحریک احساسات پدر داغدیده این شهید عزیز، دوقطبى "شهدا-شجریان" ایجاد کرده اند.
وی در این توئیت ها نوشت: اسف بارتر از عمل فیزیکى مخدوش کردن تابلوی شجریان، کار کسانى است که به چنین تقابل های دوتایی و دوقطبى سازى ها دامن می زنند و عواطف و احساسات برخى را تحریک مى کنند و شکاف هاى اجتماعى جعل مى کنند.
عطا تاکید کرد: کدام ارزش به اندازه نام و یاد شهدا، مورد وفاق همه ایرانیان است؟ و نیز کدام هنرمند محبوبیتى همچون شجریان در میان درصد بالایى از ایرانیان دارد؟ دوگانه شهدا یا شجریان، دوگانهاى غیرواقعى و جعلى است. به عنوان نماینده همه مردم تهران در شورا، درخواست دارم ضمن پایبندى به مصوبه شورا و احترام به اقدام شهردارى بر مبناى تصمیم شورا، به تقابل ها و دوقطبى ها دامن زده نشود.
آخر خط
در این میان و در شرایطی که هر لحظه آتش واکنش های تند و تیز دو طرف شعله ورتر و بیشتر می شد خانواده شهید محسن فخری زاده در بیانیهای به تغییر نام خیابانی از استاد شجریان به شهید محسن فخری زاده واکنش نشان دادند. واکنشی به یاد ماندنی که می تواند سرلوحهای برای بسیاری از تندرویها و حتی مسئولان باشد.
خانواده آن شهید معظم در بیانیه خود آورده اند: با عنایت به علاقمندی و احترام شهید عزیزمان به هنر و موسیقی اصیل ایرانی و زبان و ادبیات فاخر پارسی به عنوان ارکان جدائی ناپذیر فرهنگ غنی ایران اسلامی، هرگونه تغییر در نامها و نمادهای این عرصه دور از اندیشه و سیره آن شهید راه علم و دانش و اقتدار میهن عزیزمان می باشد.
در بخش دیگری از این بیانیه نیز آمده است: با تقدیر و تشکر از ابراز احساسات ارادتمندان به ساحت شهدای انقلاب اسلامی به ویژه شهید دکتر محسن فخری زاده به استحضار می رساند هرگونه تغییر در نامها و عناوین معابر و خیابانها باید از طریق مراجع رسمی صورت گیرد و اقداماتی خارج از رویه های جاری، شایسته و به مصلحت نمی باشد.
همچنین با اقدام شورای اسلامی شهر تهران در همان ساعات ابتدایی این ترور ناجوانمردانه، نام خیابان "صنایع" به "شهید محسن فخری زاده" نامگذاری گردید و مقدمات لازم جهت نام گذاری یکی از خیابانهای اصلی شهر تهران نیز در دستور قرار گرفته است.
این خانواده با اشاره به نامگذاری خیابانی به نام شهید فخری زاده عنوان کردند: بی تردید جهاد علمی شهید دکتر فخری زاده که سالیان سال با نیتی خالصانه در گمنامی و بی نامی برای تقویت پایه های اقتدار دفاعی و ایجاد وحدت، عزت و همدلی میان آحاد مردم شریف و فرهنگ پرور ایران اسلامی صورت گرفت، نباید با اقدامات وحدت شکن و تفرقه انگیز خدشه دار گردد.
اما شاید مهمترین بخش این بیانیه، بخش پایانی آن باشد که در آن آمده است: بی شک سیره و اندیشه آن شهید بزرگوار مبتنی بر زدودن زنگارهای جهل و تعصب و اقدامات علمی ایشان بر پایه قطع وابستگی فنی و دانشی کشور از بیگانگان بنا شده و همه علاقمندان به فراگیر شدن این گفتمان ارزشمند که مورد تاکید مقام معظم رهبری و دلسوزان نظام اسلامی است باید تلاشی جهادگونه و عزت آفرین داشته باشند و اینگونه است که نام جهادگران و فخر آفرینان عرصه علمی کشور نامدار و بلند آوازه می شود.
بدین ترتیب به نظر می رسد که با این بیانیه، احتمالا پرونده تغییر نام خیابانی به نام استاد شجریان، بسته شده باشد. گرچه احتمالا این آخرین پروندهای نیست که در طول باقیمانده عمر شورای شهر در مورد تغییر خیابان های پایتخت مطرح شده باشد!