دلایل افزایش آمار کودک آزاری در ایران

این کلیپ همانطور که پیش بینی می شد در همان روز انتشار آن یعنی 20 دی ماه، با چنان بازتابی از سوی مردم و افکار عمومی همراه بود که مسئولان مربوطه را نیز وادار به واکنش کرد.        

علیرضا وارثی مدیرکل بهزیستی استان قزوین  فردای انتشار این کلیپ در گفتگویی در مورد این حادثه گفت: در پی انتشار فیلمی در فضای مجازی، مبنی بر آزار و اذیتِ یک کودک معلول، با نهایت تاسف و تاثر مطلع شدیم که کودک معلول، توسط فردی ناشناس مورد آزار و اذیت جسمی قرار گرفته و تصاویر دلخراش و متاثر کننده‌ی آن نیز در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

وی ادامه داد: با بررسی‌های به عمل آمده و بر اساس فیلم منتشر شده، مشخص شد که این کودک‌آزاری در شهر تاکستان صورت گرفته است، لذا مراتب بصورت جدی و اورژانسی در دستور کار اورژانس اجتماعی، حراست، بازرسی و اداره بهزیستی شهرستان قرار گرفت، ولی هیچگونه نشانه‌ای از اینکه محل وقوع معلول‌آزاری، با مراکز نگهداری توانبخشی بهزیستی شهرستان تاکستان و یا اینکه با مراکز نگهداری بهزیستی با مشخصات داخل تصویر تطبیق داشته باشد تاکنون به دست نیامده است، لذا به همین خاطر، موضوع سریعا به استحضار دادستانی شهرستان تاکستان رسید تا پیگیری‌های لازم در دستور کار حوزه قضایی قرار گیرد.

چند ساعت بعد از این مصاحبه ها ، مدیرکل بهزیستی استان قزوین دوباره در گفتگویی در خصوص آخرین جزئیات فیلم کودک آزاری کودک معلول منتشر شده در فضای مجازی ، خبر از دستگیری این مرد از طریق دستگاه قضایی شد.

علیرضا وارثی اعلام کرد: در کمتر از ۲۴ ساعت از انتشار این فیلم در فضای مجازی با عنایت به همت و تلاش نیروهای خدوم بهزیستی و همکاری همه جانبه دستگاه قضایی موفق به شناسایی کودک معلول آزار دیده و دستگیری پدرخوانده او که مشکوک به اعتیاد نیز می باشد به عنوان فرد کودک آزار شدیم.

سندروم بیگناهان

سندرم داون یا نشانگان داون (به انگلیسی: Down syndrome) یک بیماری ژنتیکی است که به دلیل حضور تمام یا بخشی از یک کروموزوم اضافی در جفت کروموزوم ۲۱ به وجود می‌آید که در اصطلاح علمی تریزومی ۲۱ نامیده می‌شود. این بیماری دارای علایم مختلفی از جمله ناهنجاری‌های عمده یا خفیف در ساختار یا عمل کرد ارگان‌ها می‌باشد. از جمله علایم عمده و زودرسی که در تقریباً همه مبتلایان به این بیماران مشاهده می‌شود وجود مشکلات یادگیری و نیز محدودیت و تأخیر رشد و نمو است. ناهنجاری‌های فک و صورت، ناهنجاری‌های قلبی عروقی و خطر ابتلای بیشتر به انواعی از بیماری‌ها نظیر آلزایمر، لوسمی و عفونت‌ها نیز از پیامدهای این بیماری می‌باشند. علایم ظاهری سندرم داون، وجود یک خط عرضی در کف دست به جای دوتا، چین‌های کنار داخلی صورت، بینی کوچک و سر بالا و گوش‌های کوچکتر و کمی پایینتر و … می‌باشد.

نام این سندرم از نام یک پزشک انگلیسی به نام جان لانگدان داون (John Langdon Down) گرفته شده‌است که برای اولین بار این سندرم را در سال ۱۸۶۶ توصیف کرد. افراد مبتلا به سندرم داون توان ذهنی پایین‌تر از حد میانگین دارند و به‌طور معمول دچار ناتوانی ذهنی خفیف تا متوسط هستند. تعداد کمی از مبتلایان به سندرم داون دچار ناتوانی شدید ذهنی هستند. متوسط میزان بروز این سندرم مابین ۱ در ۶۰۰ تا یک در ۱۰۰۰ مورد از تولد نوزادان زنده گزارش شده‌است که این میزان در مادران جوان کم‌تر و باافزایش سن مادر افزایش می‌یابد. با این وجود در حدود دو سوم مبتلایان به سندرم داون از مادران زیر ۳۵ سال متولد می‌شوند.

مبتلایان به بیماری ژنتیکی سندرم داون به‌طور متوسط، حدود ۳۲ تا ۳۵ سال عمر می‌کنند.

همه علایم

بیشتر کودکان مبتلا به سندرم داون دیرتر از سایر کودکان از جمله توانایی پیاده روی و صحبت کردن ، نقاط عطف رشد را تجربه می کنند . آنها غالبا دارای ناتوانی ذهنی خفیف تا متوسط هستند و ممکن است با توجه به توجه ، حافظه کلامی و ارتباطی بیانی ، چالش های خاصی داشته باشند .

همچنین زمان زیادتری لازم است تا افراد مبتلا به این عارضه توانایی راه رفتن، چهار دست و پا رفتن و حرف زدن را بیاموزند. این افراد دیرتر از کودکان سالم تنهایی لباس پوشیدن و به توالت رفتن را می‌آموزند. در مدرسه هم آن‌ها برای یادگیری مهارت‌هایی مانند خواندن و نوشتن به کمک دیگران نیاز دارند.

در کلیپ دوم نیز مردی در یکی از روستاهای شهرستان عجب‌شیر در آذربایجان شرقی کودک شیرخوارش را در حالیکه زنجیر بزرگی به دور گردنش گره زده شده در داخل خانه او را به این طرف و آن طرف می‌کشد و در این میان افرادی که در خانه حضور دارند به‌رغم شنیدن ناله‌های کودک، به این ماجرا می‌خندند.

به‌دنبال انتشار این فیلم که باعث جریحه‌دار شدن احساسات عمومی جامعه شده بود، دادستان عمومی و انقلاب عجب شیر دستور پیگیری ماجرا را صادر کرد و به‌گفته وی با گذشت کمتر از ۶ ساعت متهمان توسط عوامل نیروی انتظامی و پاسداران گمنام امام زمان در سپاه ناحیه عجب‌شیر دستگیر شدند .

فرگل صحاف ، مدیرکل بهزیستی آذربایجان شرقی پس از بازداشت پدر این کودک گفت: طی مصاحبه‌های بالینی با پدر خانواده (که از لحاظ روحی و روانی سالم بوده)، وی در خصوص اعمال ناشایست مشهود در کلیپ ویدئویی به شدت اظهار ندامت کرده و به جد اظهار داشت که از روی عمد و به قصد آسیب رساندن و آزار به کودک نبوده و صرف خوشایندی کودک و ایجاد سرگرمی برای کودک بوده است.

چرا کودکان؟

اما مسلما این آخرین کلیپ از این دست کلیپ های کودک آزاری نیست کمااینکه اولین آن نیز نبوده است. اما برای درمان بنیادین اینگونه رفتارها چه باید کرد؟ سوالی که علیرضا تبریزی، روانشناس کودک و خانواده در مورد آن گفت : این مساله ، ریشه ای تاریخی و فرهنگی در کشور ما دارد. واقعیت این است که هنوز خانواده های ایرانی درک نکرده اند که رفتار با کودک ، نیازمند آموزش های خاصی است. یعنی باید قبل از تولد نوزاد ، والدین یکسری مهارت های آموزشی رفتار با کودکان و شیوه های تربیتی آنها را آموزش ببینند.

وی ادامه داد: این مساله آنقدر مهم است که در بسیاری از کشورها حتی وزارتخانه ای مجزا با عنوان وزارت خانواده تشکیل داده اند. چون خانواده یک کانون اجتماعی کوچک است و قواعد خودش را دارد. قانون خودش را دارد. برای همین اعضای خانواده باید برای زندگی درکنار یکدیگر با این قوانین آشنا باشند. اما متاسفانه هنوز هم خانواده های ما به همان سبک و شیوه های قدیمی به حیات خود ادامه می دهند. 

تبربزی با اشاره به برخی از رسوم و شیوه های قدیمی در خانواده ها گفت: مثلا حتما شنیده اید که در گذشته می گفتند: چوب معلم گله ، هر کی نخوره خوله... چرا؟ چون اصولا شیوه تربیتی ما از گذشته های دور براساس تنبیه بوده است. چه تنبیه بدنی دانش آموزان توسط معلم و چه تنبیه کودکان توسط پدر و مادر. شیوه هایی که همه آنها به نوعی کودک آزاری تلقی می شوند. 

ولی اگر اینچنین است ، چرا طی چند ساله اخیر گزارش های کودک آزاری بسیار بیشتر شده است؟ سوالی که این روانشناس کودک و خانواده در پاسخ به آن گفت: همانطور که گفتم ، سالها و بلکه قرن هاست که انواع کودک آزاری در کشور ما به شکلی عادی در خانواده ها ادامه دارد. اما در سالهای اخیر و با گسترش نفوذ فضای مجازی در خانواده ها و جامعه باعث شده تا هر اتفاق کوچکی در کمترین زمان ممکن و به شکلی گسترده منتشر شود. برای همین به نظر می رسد که آمار کودک آزاری در کشور زیاد شده است درحالیکه بسیاری از اینها رفتارهای طبیعی در خانواده های ایرانی است.

این روانشناس خانواده تصریح کرد: با همین استدلال معتقدم تا این مساله از نقطه نظر فرهنگی حل نشود و آموزش های لازم به والدین در مورد شیوه تربیتی کودکان داده نشود؛ نباید انتظار خاتمه چنین رفتارها و رویه هایی را داشت!