در راستای کاوش‌های انجام شده در دخمه تاریخی ترک آباد شهرستان اردکان در بهار سال 1396 و متعاقباً تحویل اشیای حاصل از کاوش‌های مذکور به امین اموال فرهنگی‌تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد، سه قلم از نمونه های فلزی این مجموعه که در معرض آسیب‌های ناشی از خوردگی‌های فراوان بودند در دست اقدام برای مرمت و حفاظت قرار گرفت .
به گزارش مرور نیوز، «ساشا ریاحی مقدم» سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در این باره عنوان کرد: دخمه ترک آباد اردکان، اثری بازمانده از دوره ایلخانی در قرن هشتم است و در محله دیلم روستای ترک آباد، شهرستان اردکان قرار دارد .
وی افزود: این بنای ارزشمند، از خشت و گل و چینه ساخته شده و با توجه به شواهد موجود دارای سی حجره مجزا است که زرتشتیان برای در امان ماندن از آزار و اذیت دشمنان در دوره ایلخانی به مکان دوری که در حال حاضر ترک آباد است گریخته و سکونت یافتند و حتی شواهدی بر ایجاد مکاتبه زرتشتیان هم دوره و ساکن در هندوستان نیز وجود دارد.
به گفته‌ی این مسئول، این سایت تاریخی با توجه به شواهد ظاهری و شیوه اجرای طاق های استودان آن متعلق به دوره ایلخانی بوده و این بنا یک نمونه منحصر به فرد از فعالیت های اجتماعی و فرهنگی جامعه زرتشتیان در این منطقه محسوب می‌شود.
وی با بیان این که این بنای ارزشمند در مهرماه سال 1382 با شماره 10426 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، تصریح کرد: گردنبد، انگشتری با نگین فیروزه و یک حلقه، سه شی تاریخی بودند که پس از کشف در بنای تاریخی دخمه ترک آباد توسط امین اموال فرهنگی‌تاریخی اداره کل مورد مرمت قرار گرفتند .
«الهه خاکباز الوندیان» امین اموال فرهنگی‌تاریخی اداره کل میراث فرهنگی استان نیز در این رابطه عنوان کرد: گردنبد کشف شده از جنس نقره است که با محصولات خوردگی سبز روشن و تیره پوشیده شده بود لذا ابتدا شی با پنبه، برس نرم و ابزار دندانپزشکی به صورت مکانیکی تمیز شد ولی محصولات خوردگی کمی از روی سطح برداشته شد بنابراین با استفاده از محلول‌های شیمیایی با درصد پایین مورد استفاده قرار گرفت و به طور کامل پاکسازی و سپس تثبیت شد .
وی افزود: انگشتری با سنگ فیروزه نیز از جنس نقره‌ای است که با محصولات خوردگی سبز روشن، تیره پوشیده شده بود و در قسمت حلقه نیز دارای کمبود است که در در این رابطه ابتدا شی با پنبه، برس نرم و ابزار دندانپزشکی به صورت مکانیکی تمیز شد ولی محصولات خوردگی کمی از روی سطح برداشته شد بنابراین با استفاده از محلول های شیمیایی با درصد پایین مورد استفاده قرار گرفت تا بطور کامل پاکسازی انجام شود.
الوندیان خاطرنشان کرد: همچنین حلقه کشف شده، شی‌ای است با جنس آهن که با محصولات خوردگی نارنجی، زرد و سفید پوشیده شده بود لذا در این باره نیز با انجام اقدامات لازم پامسازی و تثبیت صورت گرفت.
گفتنی است، این اشیای تاریخی پس از مرمت در مخزن امن اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد نگهداری می‌شود .
