قراردادهای دلاری خرید و فروش و اجاره‌بهای ملک این روزها سیر صعودی به‌خود گرفته است؛ شگردی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی برای دور زدن مصوبه دولت است.
به گزارش مرور نیوز، قیمت مسکن در سال‌های گذشته افزایش چشمگیری داشته است، به طوری که در برخی شهرها رقم‌های باورنکردنی را در سامانه مسکن ثبت کرده‌اند که در میان آنها تهران از دیگر شهرها پیشی گرفته است. این موضوع چنان روند صعودی به خود گرفت که تعیین قیمت مسکن با ارزهای خارجی در برخی محله های شهر تهران مطرح شد، به‌طوری که طی ماه‌های اخیر و با توجه به بالا رفتن نرخ دلار بسیاری از سازنده‌های مسکن مجبور شدهاند برای حفظ سرمایه خود قیمت فروش ملک را با نرخ دلار تعیین کنند؛ مسأله‌ای که مشاوران املاک درباره اینکه آیا انجام معامله با دلار انجام می‌شود، اظهار تعجب می‌کنند و آن را غیرقانونی می‌دانند. برخی مالکان برای اجاره دادن منازل خود اصرار به دریافت دلار برای اجاره‌بها دارند. هر چند که این گونه معاملات غیرقانونی است و در قرارداد رسمی به آن اشاره نمی‌شود اما بررسی‌ها نشان می‌دهد بسیاری از مناطق تهران به بورس اجاره‌خانه دلاری در پایتخت تبدیل شدهاند.
تأمین بودجه فروش ملک با دلار آسان نیست!
در بازار فروش واحدهای مسکونی در مناطق بالای شهر تهران متوسط قیمت آپارتمان‌های نوساز رقمی حدود 300 میلیون به ازای هر متر مربع است و به گفته کارشناسان و مشاوران املاک چیزی در حدود بالای پنج هزار دلار است. به گفته کارشناسان اقتصادی ثبات نرخ ارز می‌تواند در ثبات قیمت مسکن در بازار معاملات ملک در تهران و سایر شهرها موثر واقع شود. به گفته «سعید لطفی» عضو هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران، فروش مسکن با دلار، غیرقانونی است و مشاوران املاک اجازه انعقاد چنین قراردادهایی را ندارند.
یکی از مشاوران املاک منطقه 2 در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی موج، درباره محاسبه اجاره بها به صورت دلاری در برخی از آپارتمان‌ها در این منطقه می‌گوید: نرخ آپارتمان‌های لاکچری در این منطقه و دیگر مناطق بالای شهر تهران هیچ گونه منطقی ندارد. قیمت‌های نجومی که برخی مالکان آگهی می‌کنند بسیار تعجب آور است. گاها دیده می‌شود آپارتمانی یا پنت هاوسی در مدت زمان طولانی اجاره یا به فروش می‌رسد اما گاهی اوقات هم این موارد به قیمت ارزهای خارجی آگهی می‌شود.
وی افزود: البته ناگفته نماند که مالکان مرتبا و در جاهای مختلف از جمله بنگاه‌های املاک یا سایت‌های خرید و فروش مسکن خود را آگهی می‌کنند. برخی هم تنها با این هدف که از پرداخت مالیات فرار کنند به آگهی بسنده می‌کنند و قصد فروش یا اجاره را ندارند.
همسویی بازار مسکن با تحولات اقتصادی
با نوسانات ارزی در سال‌های اخیر تغییراتی نیز در اقتصاد مسکن رخ داده است. البته عدم فروش در بازار مسکن سبب شده تا افرادی که نگاه کوتاه مدت به سرمایه‌گذاری دارند، سرمایه‌های را به خرید طلا و ارز اختصاص دهند. با این حال بازار مسکن در همین مدت کوتاه با تورم همسو شده و باعث ترغیب مالکان برای فروش یا اجاره مسکن به صورت دلار شدهاند. «عبدالجلال ایری» سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز درباره گسترش اجاره خانه دلاری می‌گوید: بازار اجاره خانه در سایه خلاء‌های نظارتی و نبود برنامه مدون دستگاه‌های دولتی در وضعیت بسیار نامناسبی قرار گرفته است. این وضعیت به حدی که اخیراً به دلیل نوسانات ارزی و افزایش قیمت دلار، برخی از مالکان به ویژه در مناطق شمالی تهران درخواست اجاره دلاری می‌کنند! باید عقد قراردادهای خارج از عرف و دلاری را علی رغم توافق موجر و مستاجر در بنگاه‌های معاملات ملکی ممنوع شود.
پیش‌بینی تأثیر قیمت دلار بر بازار املاک چگونه است؟
به گفته دفاتر املاک، 90 درصد این خانه‌ها که به دلار محاسبه می‌شوند، خالی هستند و اغلب تجار ایرانی مقیم خارج از کشور متقاضی این خانه‌ها هستند. «حسین رحیمی» یکی دیگر از مشاوران املاک با بیان اینکه بسیاری از بنگاه‌داران هنگام عقد قرارداد از ثبت این موضوع خودداری می‌کنند، گفت: ثبت خرید خانه یا اجاره آن به صورت دلار در قراردادها نوشته نمی‌شود و به صورت شفاهی بیان می‌شود. البته بسیاری از افراد خودشان تمایل دارند که اجاره یا رهن خانه را با دلار پرداخت کنند. برخی هم تنها برای چشم هم چشم و فخرفروشی این کار را انجام می‌دهند. این منازل امکانات زیادی از جمله لابی من (نگهبانی)، کترینگ، کارواش، سالن های ورزشی، استخر، سونا و جکوزی، جاروبرقی مرکزی و ... دارد و همین عوامل سبب می‌شود تا افراد و کارکنان سفارتخانه‌ها یا دوتابعیتی‌ها به اجاره این خانه‌ها با دلار ترغیب شوند.
وی در ادامه افزود: چنین معاملاتی سود خاصی برای مشاوران املاک ندارد. آنها فقط حق کمیسیون خود را طبق تعرفه می‌گیرند. یعنی اگر خانه‌ای با دلار اجاره داده شود، قیمت روز محاسبه و بر همان اساس، حق کمیسیون دریافت می‌شود. البته در این قراردادها از نوشتن میزان دلار دریافتی اجتناب می‌شود و مبلغ دریافتی به صورت ریالی محاسبه و نوشته می‌شود.
