بانک مرکزی در بخشنامه ای نسخه جدید دستورالعمل احراز و سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره مؤسسات اعتباری را به شبکه بانکی ابلاغ کرد.
به گزارش مرور نیوز به نقل از بانک مرکزی، عملکرد صحیح و قانونمند مؤسسات اعتباری در گرو وجود مدیرانی است که ضمن داشتن شایستگی‌ها و صلاحیت‌های عمومی از قبیل حُسن شهرت و امانتداری، دارای صلاحیت تخصصی از جمله دانش و تجربه کافی برای اداره امور مؤسسه اعتباری نیز باشند. با همین نگاه، قانونگذار در تبصره 4 ماده 96 قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مصوب جلسه مورخ ۱۵/۱۰/۱۳۸۹ مجلس شورای اسلامی، انتخاب مدیرعامل و هیأت مدیره بانک‌های دولتی را منوط به صدور مجوز صلاحیت حرفه‌ای آنان از سوی بانک مرکزی عنوان می‌کند؛ همچنان‌که سابقاً به موجب قوانین و مقررات مربوط از جمله قانون اجازه تأسیس بانک‌های غیردولتی مصوب سال ۱۳۷۹، تصدی سمت‌های مدیریتی در بانک‌های یاد شده را به تأیید صلاحیت داوطلبان توسط بانک مرکزی مشروط دانسته بود .
بر همین اساس، وفق تبصره 3 ماده 96 قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران این حق و تکلیف را یافت تا بر اساس مقررات قانونی، نسبت به سلب صلاحیت حرفه‌ای و لغو مجوز و محکومیت متخلفین فعال در حوزه پولی به پرداخت جریمه اقدام کند؛ همچنین در قانون یادشده تصریح شده بود که در صورت سلب صلاحیت حرفه‌ای اعضای هیأت مدیره و مدیران عامل بانک‌ها و مؤسسات اعتباری توسط بانک مرکزی، اشخاص فوق‌الذکر از مسئولیت مربوطه منفصل شده و ادامه تصدی آنان، مصداق عنوان مجرمانه‌ای تحت عنوان «در حکم دخل و تصرف غیرقانونی در وجوه و اموال عمومی» است .
عنایت دارند؛ با توجه به مراتب فوق و در راستای اجرای تکالیف مقرر در مقرره‌های پیش‌گفته، «دستورالعمل احراز و سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره مؤسسات اعتباری» در سال ۱۳۹۰، طی بخشنامه‌ی شماره ۱۳۷۵۹۳/۹۰ مورخ ۱۵/۶/۱۳۹۰، به شبکه بانکی کشور ابلاغ شد و البته پس از آن مشمول اصلاحات و الحاقات موردی نیز شد. متعاقباً در «آیین‌نامه نحوه تأسیس و اداره مؤسسات اعتباری غیردولتی» که به استناد تبصره 2 ذیل ماده 5 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، تدوین و در جلسه مورخ ۲۸/۱۰/۱۳۹۳ هیأت وزیران به تصویب رسید، در مواد ۵۱، ۵۲، ۵۳، 59 و 60 و همچنین ماده 95 بر لزوم تأیید صلاحیت مدیران مؤسسات اعتباری غیردولتی و اعمال ضمانت اجراهای انتظامی و کیفریِ تخلف‌کنندگان از قوانین و مقررات مُهر تأکید زده شد .
علی‌ایحال با توجه به تجربیات حاصل از اجرای چندین ساله «دستورالعمل احراز و سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره مؤسسات اعتباری» و اخذ ملاحظات و نظرات اصلاحی و تکمیلی در این خصوص، بازنگری کلی در دستورالعمل یادشده در دستور کار قرار گرفت و نهایتاً اصلاحیه دستورالعمل موصوف در بیست و نهمین جلسه مورخ ۲۶/۱۰/۱۳۹۵ کمیسیون مقررات و نظارت مؤسسات اعتباری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مطرح و مورد تصویب قرار گرفت. اهم نکات و ویژگی‌های اصلاحیه دستورالعمل مزبور که نسخه‌ای از آن به پیوست ایفاد است، عبارتند از:
تبیین دقیق و کامل شرایط عمومی، فردی و تخصصی لازم برای تصدی سمت‌های مدیریتی در مؤسسه اعتباری با لحاظ کلیه‌ی قوانین و مقررات لازم‌الاجرا؛
تبیین کامل ترتیبات رسیدگی از مرحله ابتدایی دریافت مدارک داوطلبان تصدی سمت‌های مدیریتی و نحوه رسیدگی به آن‌ها تا نحوه امتیازدهی و میزان امتیازات؛
تشریح ترتیبات اداری مشتمل بر اعضای «کمیسیون احراز و سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیران مؤسسات اعتباری»، کیفیت مصاحبه و مفاد آن و ترتیبات پس از مصاحبه به منظور تعیین امتیاز مکتسبه‌ی داوطلب
بیان ترتیبات سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیران مؤسسه اعتباری؛
وضع ضمانت اجراهای دقیق و مناسب انتظامی برای متخلفین و سایر موارد .
در خاتمه، خواهشمند است دستور فرمایند، انتخاب اشخاص برای تصدی سمت‌های مدیریتی مندرج در دستورالعمل یا تمدید دوره تصدی ایشان و همچنین اقدامات لازم‌الاجرا توسط آن بانک/ مؤسسه اعتباری غیربانکی در صورت سلب صلاحیت حرفه‌ای اشخاص مزبور، مطابق با مفاد این دستورالعمل صورت پذیرد.
