صدها نفر روز جمعه در شهرهای بصره و دیوانیه مرکز استان قادسیه در اعتراض به توافق عراق و کویت در مورد بندر خورعبدالله، مرز آبی 2 کشور در استان بصره تظاهرات برگزار کردند.
به گزارش مرور نیوز، برخی فعالان سیاسی توافق اخیر را واگذاری این آبراهه به کویت قلمداد کرده اند و دولت عراق آن را رد کرده است.
تظاهرکنندگان در بصره که از هواداران جریان صدر بودند، پارچه نوشته هایی در دست داشتند که بر روی آنها نوشته شده بود ' بصره قابل فروش نیست' و ' خورعبدالله یک بندر عراقی است '.
از سوی دیگر شماری از فعالان سیاسی و جوانان دیوانیه مرکز استان قادسیه در جنوب بغداد، در یک گردهمایی اعتراض آمیز در میدان 'الرآیه' واقع در مرکز شهر خواستار لغو مصوبه دولت عراق در خصوص بخشش خورعبدالله به کویت شدند.
یکی از سازمان دهندگان تظاهرات در گفت وگو با خبرنگار الغدپرس اظهار داشت: شرکت کنندگان خواستار محترم شمردن حاکمیت ملی عراق شدند.
در روزهای گذشته بسیاری از شخصیت های سیاسی و از جمله نمایندگان پارلمان عراق نیز نسبت به این تصمیم دولت عراق اعتراض کردند.
خانم حنان الفتلاوی رئیس جنبش اصلاح در پارلمان عراق روز جمعه در بیانیه ای از این تصمیم به عنوان یک خیانت یاد کرد و نخست وزیر عراق را مورد سئوال قرار داد و خانم عواطف نعمه دیگر نماینده پارلمان عراق نیز آن را بخشش مجانی خور عبدالله به کویتی ها توصیف کرد.
بحران خورعبدالله از وقتی آغاز شد که هیأت دولت عراق سه شنبه گذشته، به دنبال مصوبه ای که جریان های سیاسی آن را مبهم قلمداد می کنند، اعلام کرد، 750 هزار دلار برای ترسیم مرزها با کویت در خور عبدالله اختصاص داده است.
این مصوبه به سرعت از سوی سیاسیون عراق به عنوان واگذاری بخشی از حق مالکیت آبی عراق در دهانه شمالی خلیج فارس به کشور کویت قلمداد شد و با توجه به بحث های مربوط به واگذاری جزایر مصری 'تیران' و 'صنافیر' به عربستان، موجی از نگرانی ها را در بغداد برانگیخت و حتی برخی آن را خیانتی مشابه تعبیر کردند.
در پاسخ به نگرانی ها و اعتراض های گسترده در خصوص این مصوبه، 'سعد الحدیثی' سخنگوی دولت عراق در بیانیه ای توضیح داد، هیات دولت در مصوبه اخیر خود خواستار ادامه تلاش ها برای به روز کردن اطلاعات در خصوص تعیین مرزها با کویت بر اساس معیارهای بین المللی است و هرگز این موضوع به معنی تغییر در واقعیت مرزهای فعلی عراق و کویت نیست.
خور عبدالله یک آبراهه راهبردی در انتهای شمال غربی خلیج فارس است که از غرب به جزیره 'بوبیان' کویت و از شرق به 'اروند کنار' ایران و از شمال به بنادر فاو و امالقصر عراق وصل می شود.
مشکل خور عبدالله از سال 2010 که مسئله احداث بندر بزرگ فاو در عراق مطرح شد، نگرانی های جدی کویت را از این بندر بزرگ که تا عمق خلیج فارس امتداد دارد، به دنبال داشت و بر همین اساس کویت به سرعت ساخت بندر مبارک را در طرف مقابل آن، در جزیره بوبیان آغاز کرد.
رقابت عراق و کویت برای تسلط بر آبراهه خور عبدالله باعث شد، وزیر امورخارجه کویت برای اطمینان خاطر به عراقی ها، در 2014 نوعی همکاری را در این آبراهه آبی مطرح کند.
'صباح خالد الحمد الصباح' پیشنهاد تشکیل کمیته مشترکی برای سازماندهی کشتیرانی در این آبراهه را مطرح کرد، اما از همان زمان، عراقی ها از ورود به چنین توافق مشترکی نگران بودند.
حتی پیش از این تاریخ وقتی مسئله آبراهه خور عبدالله در 2009 مطرح شد، نمایندگان پارلمان عراق از هرگونه تصمیم گیری به دولت وقت، هشدار دادند به اعتبار اینکه هنوز دولتمردان عراق تجربه کافی در چنین مذاکرات حساسی ندارند.
اما کویت همواره کوشیده است که طرف عراقی را در این خصوص پای میزمذاکره بکشاند تا شاید بتواند وعده ای بگیرد یا توافقی حاصل کند که بر مبنای آن بتواند سهم بیشتری را در آبراهه خور عبدالله به دست آورد.
کویتی ها اعتقاد دارند، موضوع خور عبدالله مشمول قراردادهای شورای امنیت سازمان ملل است که منجر به عقب نشینی ارتش صدام از کویت شد، اما عراقی ها موضوع خور عبدالله را در این قراردادها بویژه قرارداد 833 نمی دانند.