نیروی کار داخلی در اولویت اشتغال کشور است

بنا به منابع غیر رسمی حدود هفت میلیون مهاجر افغانی در ایران حضور دارند که بر خلاف وعده وعیدهای مسئولان مربوطه، بلاتکلیفی، نخستین معضل نمایان شده از ورود این افراد به کشور است.

رئیس جمهور، در دوازدهم فروردین ماه سال جاری، در نشست خبری هجدهمین سفر استانی دولت سیزدهم به خراسان رضوی، بر این نکته تاکید کرد که تحصیل، نحوه زندگی و اشتغال این عزیزان برای ما مهم است و باید دنبال شود از این رو پیش‌بینی کردیم ساز و کار و مرکزی به‌عنوان «سازمان مهاجرین» در وزارت کشور شکل بگیرد و دفاتری نیز در استان‌ها به‌خصوص در خراسان رضوی راه‌اندازی کند تا مسائل مربوط به عزیزان افغانستانی در این مراکز پیگیری شود.

وی همچنین در این نشست بیان داشت: برخلاف اروپایی‌ها که مسئله افغانستان را فقط برای امیال و خواسته‌های سیاسی خود دنبال می‌کنند، جمهوری اسلامی ایران نسبت به عزیزان افغانستانی احساس مسئولیت می‌کند.

تاکید بر لزوم امنیت کامل سفارت ایران در هرات

با وجود اظهارات مطرح شده اما چندی پیش، شماری از افراد معترض در افغانستان به کنسولگری ایران در هرات به بهانه "بدرفتاری با افغان ها در ایران" حمله ور شدند، موضوعی که سبب واکنش سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان شد؛ سعید خطیب زاده بر این نکته تاکید کرد که امنیت کامل سفارت ایران در هرات و دیگر شهرهای افغانستان باید به صورت کامل تامین شده و تضمین های لازم برای فعالیت امن این نمایندگی ها ارائه شود.

بعد از وقوع این حمله، تجمع بزرگ مردمی برای مقابله با فتنه گران با محکومیت حمله به اماکن دیپلماتیک ایران صورت گرفت که در نهایت، این موضوع با قرائت بیانیه و اهدای گل به سفارت این کشور در کابل پایان یافت.

افزایش مهاجرت مردم افغانستان بعد از به حکومت رسیدن طالبان

واقعیت آن است که افغانستان کشوری است که در دوره ای طولانی، تحت اشغال شوروی سابق و آمریکا قرار داشته و اکنون نیز طالبان بر آن حکومت دارد، لذا مردم این کشور فشار زیادی را متحمل شدند و همین موضوع باعث مهاجرت بسیاری از مردم افغانستان به ایران شده است.

از سویی دیگر نمی توان زبان مشترک دو کشور و پیوندهای فرهنگی زیاد بین آن دو را نادیده انگاشت و در حال حاضر ما به مرحله‌ای رسیدیم که کشورهایی مانند آلمان، ترکیه و امارات طی کرده‌اند؛ مرحله ای که به نوعی مهاجرت را به فرصت تبدیل کرده است.

در شرایطی که جمعیت کشور در حال ورود به کهنسالی است و تعداد زیادی کارخانه و کارگاه وجود دارد که نیازمند نیروی کار ساده است، لذا بهره مندی از حضور مهاجران می تواند نیازهای این حوزه را تامین کند.

قوانین کشورها برای بهره مندی از ظرفیت نیروی مهاجر

به عقیده کارشناسان و طبق مطالعات و بررسی های صورت گرفته حدود ۲۵ درصد جمعیت کشور آلمان را مهاجران تشکیل داده اند و این کشور به همه مهاجران اعم از نیروی نخبه و نیروی کار ساده، آموزش های لازم را ارائه داده اند؛ این درحالی است که ۷۵ درصد جمعیت امارات را نیز مهاجران هستند و این مهم، نشان دهنده آن است که استفاده از نیروی کار در بین مهاجران نمی تواند اثر منفی داشته باشد، بلکه نیازمند مدیریت است.

ترکیه نیز کشوری است که در بحث مهاجران، قوانین خوبی را به کار گرفته، به گونه ای که همواره تلاش دارد تا نیروی مهاجر را جذب کند؛ در این میان مهاجران ایرانی و عراقی توانستند صنعت ساختمان سازی ترکیه را از ورشکستگی نجات دهند و در یک الی دو سال اخیر، هفت میلیارد دلار پول وارد بازار ترکیه کنند.

سیاست طرد مردم افغانستان از ایران شکست خورد

در همین زمینه ابوالفضل ابوترابی، بر این نکته تاکید کرد که افغانستان سال ها درگیر جنگ داخلی بوده و ما نیز پناهندگان، مهاجران و آوارگانی را طبق کنوانسیون‌های بین‌المللی در موضوع همسایه شرقی خودمان داریم.

نماینده مردم نجف آباد در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: طی سال های اخیر چندین بار سیاست ما نسبت به افغانستان تغییر یافت و اگرچه طبق آمار، حدود ٢٧ میلیون از مردم افغان از ایران طرد شدند اما واقعیت آن است که این کار بیهوده ای بود، چراکه از طرفی افغان ها را به داخل افغانستان می‌فرستیم و از سویی دیگر دوباره آنها به ایران باز می گردند و در واقع این روند به نوعی تبدیل به یک اشتغال برای نیروی انتظامی و آمادگی آن ها شده است.

ابوترابی با اشاره به خلاهای قانونی در موضوع ساماندهی مهاجران افغان در کشور، یادآور شد: اولین گام برداشته شده در این خصوص در دولت قبل بود که بسیار ضعیف اجرا شد، چراکه دولت قبل، لایحه سازمان ملی مهاجرت را ارائه کرد، اما در این خصوص ١٤ دستگاه تصمیم گیرنده بودند که متاسفانه وضعیت بسیار آشفته ای را رقم زد.

نماینده مردم نجف آباد در مجلس، با بیان اینکه قوانین خوبی در مورد اقامت مهاجران افغان وجود ندارد، افزود: تنها چند مصوبه در شورای عالی امنیت ملی، چند مصوبه در هیات وزیران و نیز برخی قوانین بسیار قدیمی در این خصوص وجود دارد که اصلا کارگشا نیست.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم، از تدوین طرحی با عنوان تاسیس سازمان ملی اقامت خبر داد و گفت: این طرح به هیات رئیسه مجلس ارائه شد و به زودی اعلام وصول می شود، این درحالی است که طرح مذکور در حدود ٣٦ ماده بوده و بر اساس آن، اقامت‌ها دسته بندی شده است.

وی در تشریح جزئیات طرح مذکور، بیان داشت: درحال حاضر حدود ٥ میلیون مهاجر افغان در کشور وجود دارد که به نظر می‌رسد آمار آنها بیش از این ها است، اما در طرح تاسیس سازمان ملی اقامت، افراد باید یکساله، سه ساله و هفت ساله مصاحبه شده و در این سازمان چهره نگاری و انگشت نگاری شوند.

ابوترابی ادامه داد: افاغنه در ایران باید حق بیمه، اشتغال و گواهینامه را داشته باشند و اگر تخلفی را مرتکب شدند نیز از کشور طرد شوند، ضمن آنکه دورنمای افغانستان دورنمای مثبتی نیست.

نماینده مردم نجف آباد در مجلس، با بیان اینکه باید حضور افاغنه در کشور را مهار کنیم، تصریح کرد: اگر بتوانیم این مهاجرین را مهار کنیم بزرگترین هنر را کردیم چراکه امکان بیرون کردن آنها از کشور بعید است و اگر افاغنه را بیرون کنیم به جهت طولانی بودن مرز ایران و افغانستان آنها بازهم به کشور باز می گردند و این اقدام، به نوعی دور باطل است.

وی تصریح کرد: با یک مثال ساده می توان به راحتی دریافت که استفاده از نیروی ساده کار تا چه اندازه ضرورت هر کشوری محسوب می شود؛ اگر در تهران، کارگران ساده را از شهرداری بگیریم، تهران با مشکلات و معضلات عدیده ای مواجه خواهد شد به گونه ای که دیگر نمی توان در این شهر زندگی کرد؛ لذا ما به جای آنکه حضور مهاجران را تهدید بدانیم، باید از این شرایط استفاده کنیم و به فکر ساماندهی آنها باشیم؛ اقدامی که کشورهای دیگر به ویژه آلمان به خوبی آن را انجام داده و از آن بهره برده‌اند.

استفاده از ظرفیت نیروی کار داخلی اولویت کشور باشد

گفتنی است، استفاده از نیروی کار مهاجران در کشور نیاز به کار کارشناسی دارد و در شرایطی که بسیاری از جونان ایرانی، از نبود شغل گلایه‌مند هستند، نباید با تصمیمات غیرکارشناسی فرصت های شغلی را از نیروی کار داخلی سلب کرد و به نیروی مهاجر سپرد.

در این میان اگرچه می توان از حضور مهاجران به درستی بهره برد، اما تصمیمات غیرکارشناسی و شتابزده جز آثار سوء، نتیجه دیگری در بر نخواهد داشت؛ تصمیمات عجولانه ای که طی سال های اخیر کم نبوده و تاثیرات منفی آن تا مدت ها گریبان‌گیر جامعه بوده است