وزارت خارجه در مذاکرات حج مسوولیتی ندارد/دیدار روحانی با اردوغان به درخواست ترکیه بود

به گزارش مرور نیوز، سخنگوی وزارت خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران داخلی و خارجی در پاسخ به این پرسش که در خبرها آمده بود اروپایی ها به ترامپ توصیه کردند به ایران در چارچوب برجام فشار بیاورد اما برجام را پاره نکند، گفت: تا جایی که می دانم مواضع اروپایی‌ها در رابطه با برجام روشن است. آن‌ها حامی و بخشی از برجام هستند و طیف وسیعی از این کشورها تفاهماتی را در بحث هسته‌ای با ایران داشته‌اند و در مذاکرات مربوطه حضور فعال داشتند.

وی گفت: من چنین خبری دریافت نکرده‌ام که کسی در اروپا خواهان فشار به ایران در چارچوب برجام باشد، برعکس آنها علاقه‌مند به افزایش همکاری و توسعه روابط هستند و شاهد این مساله رفت و آمد میان هیات های دو طرف در ماه‌های گذشته است.

سخنگوی وزارت امور خارجه در رابطه با مذاکرات هیات اعزامی ایران به عربستان در خصوص موضوع حج و ورود وزارت خارجه به این مذاکرات اظهار کرد: مسئولیت مذاکره با عربستان درباره حج به عهده سازمان حج و زیارت است و وزارت خارجه مسئولیتی ندارد.

وی ادامه داد: تا جایی که می دانم این مذاکرات تا حد مثبتی پیش رفته است و درباره برخی ساز و کارها و مکانیزم های فراهم کردن امکانات و تسهیلات کنسولی بحث شده است. در عین حال سازمان حج و زیارت در زمان مقتضی نتایج مورد مذاکره را اعلام خواهد کرد.

خبرنگاری از سخنگوی وزارت امور خارجه در ارتباط با موضوع بحرین و اقدامات رژیم آل خلیفه علیه شیعیان این کشور و روحانیانی چون شیخ عیسی قاسم پرسید که بهرام قاسمی در پاسخ تصریح کرد: مواضع ایران در خصوص بحرین مشخص است. ما بارها گفته‌ایم که دولت بحرین به جای فرافکنی مشکلات موجود و ایجاد مشکل برای بخش عمده از مردم این کشور نیاز دارد که رویکرد جدیدی را نسبت به مردم و افکار عمومی این کشور داشته باشد و به جای امنیتی کردن امور راهکار تعامل و مذاکره را در ارتباط با مشکلات موجود در پیش بگیرد.

وی در مورد اخبار منتشر شده در ارتباط با دادگاه شیخ عیسی قاسم، روحانی برجسته بحرینی نیز گفت: در مورد دادگاه ایشان و آنچه که شما به آن اشاره کردید اطلاع دقیقی ندارم و ما قبلاً مواضع خود را در این ارتباط اعلام کرده‌ایم.

خبرنگار دیگری در مورد بحث حضور نیروهای آمریکایی در سوریه و همچنین تحولات سوریه از سخنگوی وزارت امور خارجه پرسید که وی در پاسخ گفت: تحولات آستانه و ژنو در ارتباط با سوریه مسیر خود را طی می‌کند و این تلاش وجود دارد که نشست آستانه 4 قبل از نشست ژنو آتی برگزار شود.

وی تصریح کرد: در مورد حضور نیروهای آمریکایی در سوریه و مباحث منتشر شده در این ارتباط اطلاع دقیقی ندارم.

در ادامه این نشست خبرنگاری خطاب به سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: هفته پیش شاهد این بودیم که چین به همراه روسیه قطعنامه ضد سوری شورای امنیت را وتو کرد. با توجه به مواضع چین آیا این احتمال وجود دارد که پکن به روند نشست‌های آستانه بپیوندد؟ که بهرام قاسمی در پاسخ اعلام کرد: مواضع چین در ارتباط با مسائل منطقه‌ای، از جمله مسأله سوریه روشن است.

وی افزود: در مورد آستانه و اضافه شدن کشورهایی به این نشست در ابتدا یا حتی اواسط شکل‌گیری این روند دیدگاه‌های مختلفی مطرح شد. برخی از کشورها علاقه‌مند بودند که تعداد کشورهای عضو نشست آستانه را افزایش دهند که با مخالفت جدی دیگر کشورهای حاضر روبرو شدند. چرا که در همان موقع این استدلال وجود داشت که اگر در نقطه آغازین شکل‌گیری این روند تعداد اعضا افزایش پیدا کند ممکن است که میزان تفاهمات حاصله کاهش پیدا کند و در همین چارچوب بهتر است تا رسیدن به یک نقطه مشخص این روند در یک محدوده کوچکی ادامه پیدا کند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر سه کشور ایران، روسیه و ترکیه از اعضای اصلی آستانه هستند، ادامه داد: این به این معنا نیست که کشورهایی دیگر برای حضور در این روند اظهار علاقه نکرده‌اند و چین و سایر کشورها می توانند در این حوزه حضور داشته و نقش ایفا کنند.

خبرنگار دیگری از سخنگوی وزارت امور خارجه در ارتباط با پیشرفت ارتش عراق در مبارزه با تروریست‌ها در موصل پرسید که وی در پاسخ گفت: بحث موصل بحث پیچیده و سختی است، دشواری‌های خاص خود را دارد ولی دولت مرکزی عراق توانسته به خوبی در این مسیر حرکت کند و امیدواریم که با درایت، این مسیر ادامه پیدا کند و موصل از حضور تروریست‌ها پاک شود و دیگر شاهد حضور آنها در عراق نباشیم و عراق به کشوری امن و با ثبات که در مسیر توسعه اقتصادی حرکت می‌کند تبدیل شود.

وی با بیان اینکه اراده جدی دولت بغداد در مبارزه با تروریست‌ها قابل تحسین است، افزود: در این مسیر باید جامعه جهانی به عراق به عنوان کشوری که در حال مبارزه با تروریسم‌ها است کمک کند.

سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه برخی از تحلیلگران معتقدند که ایران در ارتباط با موضوع دفاع از مسلمانان میانمار آنطور که در شأن جمهوری اسلامی ایران است عمل نکرده است، اظهار کرد: باید به این نکته توجه داشت که ما نمی‌توانیم در مسائل داخلی کشوری دخالت کنیم ولی با مکانیسم‌هایی می‌توانیم موضوع مسلمانان آن منطقه را پیگیری کنیم و در همین چارچوب اقداماتی انجام شده است از جمله اینکه مدتی پیش شاهد بودیم که آقای ظریف نامه‌ای را به دبیرکل سازمان ملل متحد نوشتند و خواستار پیگیری وضعیت مسلمانان میانمار از سوی سازمان ملل متحد شدند. چند وقت پیش نیز اجلاس فوق‌العاده سازمان همکاری‌های اسلامی در مالزی در ارتباط با بررسی وضعیت مسلمانان میانمار برگزار شد که ایران نیز حضوری فعال و پررنگ در این اجلاس داشت و ما مواضع خود را در این ارتباط مطرح کردیم.

وی ادامه داد: بهرام قاسمی با بیان اینکه ما در این مسیر تلاش‌های خود را ادامه خواهیم داد تأکید کرد: همانطور که گفتم باید به این نکته نیز توجه داشت که ما در مسائل داخلی کشورها نمی‌توانیم دخالت مستقیمی داشته باشیم اما می‌توانیم به دولت میانمار توصیه‌هایی را داشته باشیم که این توصیه‌ها بارها اعلام شده است.

خبرنگار دیگری در ادامه این نشست مطبوعاتی که حدود 90 دقیقه به طول انجامید، خطاب به سخنگوی وزارت خارجه گفت: اخباری منتشر شده مبنی بر اینکه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در تلاش است که فرمان ممنوعیت جدیدی را علیه اتباع برخی از کشورهای مسلمان جهت ورود به آمریکا وضع کند. واکنش ایران در این ارتباط چیست؟  قاسمی در جواب اظهار کرد: دفعه پیش که چنین فرمانی اعلام شد ما مواضع خود را اعلام کردیم، اکنون آنچه شما اشاره کردید هنوز اتفاق نیفتاده و اگر اتفاق افتاد، براساس آنچه که اعلام می شود به تناسب آن و براساس مقتضیات اعلام نظر می کنیم. در ارتباط با اقدام قبلی آمریکایی ها موضع گیری ما روشن بود، در مورد آینده نیز بهتر است سکوت کنیم، ‌صبر کنیم و هر چیزی را به زمان خود موکول کنیم.

بهرام قاسمی در پاسخ به این سوال که هفته گذشته هیاتی از آمریکا به تل‌آویو سفر کرد تا موضوع انتقال سفارت آمریکا از این شهر به قدس را مورد بررسی قرار دهد و به نظر می رسد دولت ترامپ سعی دارد وعده ای را که در زمان انتخابات در مورد این موضوع داده بود، عملیاتی کند. به نظر ایران در صورتی که این موضوع اتفاق بیفتد ما شاهد چه پیامدهایی خواهیم بود؟ که سخنگو تصریح کرد: این گونه اقدامات مورد پذیرش نیست و محکوم است ولی با سفر چند نفر از اعضای کنگره نمی توانیم بگوییم که این اتفاق می افتد یا به سرعت رخ می دهد.

وی افزود: این موضوع، موضوع پیچیده ای است و در داخل خود آمریکا نیز در ارتباط با این امر دیدگاه های متناقض و متفاوتی وجود دارد.

این دیپلمات کشورمان در این نشست خود که به نظر می رسد آخرین نشست وی در سال 95 باشد، در پاسخ به سوالی در ارتباط با مذاکرات ژنو و اینکه معارضان دولت سوریه می گویند، این مذاکرات پیشرفت خوبی نداشته و از دیگر سو صدای واحدی نیز از سوی این معارضان شنیده نمی شود، گفت: باید به این نکته توجه داشت که هیچ تفاهم و اشتراک نظری بدون گفت‌وگو و رایزنی حل نخواهد شد، به خصوص در بحث سوریه که گروه های معارض زیادی وجود دارد و برخی از گروه های تروریستی و تکفیری نیز در این کشور حضور دارند.

قاسمی تصریح کرد: در هیچ جلسه ای نمی توانیم به یک باره شاهد حصول نتیجه به معنای تمام و کمال آن باشیم. مذاکرات معمولا گام به گام پیش می رود و ما در نمونه های متعدد بین المللی شاهد این موضوع بوده ایم. اگر تصور بر این بوده که مساله سوریه در اجلاس ژنو تمام و کمال به اتمام برسد، مقداری خوش بینانه بوده است.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: معارضان و نمایندگان دولت سوریه در اجلاس ژنو با یکدیگر مذاکره و گفت‌وگو کردند و چارچوب هایی برای آینده مشخص کردند.

این دیپلمات ارشد کشورمان با تاکید مجدد مبنی بر اینکه تعداد بازیگران در ارتباط با بحران سوریه زیاد است و برخی از کشورها از گروه های تروریستی و تکفیری در سوریه حمایت می کنند، ادامه داد: باید ببینیم که آستانه چهار برگزار می شود یا نه، البته رایزنی ها و تکاپوها در این زمینه در حال جریان است و بعد از نشست آستانه اجلاس ژنو را خواهیم داشت.

قاسمی ادامه داد: باید صبر کرد و نباید در مورد ژنو قضاوت کرد و باید با گام های هر چند کوچک مسیری که سخت است را طی کرد.

سخنگوی وزارت خارجه در ادامه این نشست که حدود 30 سوال از او پرسیده شد، در پاسخ به سوالی در ارتباط با دیدار آقایان روحانی و اردوغان در اسلام آباد در هفته گذشته اظهار کرد: همانطور که می دانید هفته گذشته اجلاس سران اکو در پاکستان برگزار شد و تعدادی از سران کشورهای عضو در این اجلاس حضور داشتند. در جریان این اجلاس این فرصت فراهم شد که بعد از مدت ها و برای اولین بار بعد از کودتای ترکیه که خلائی در تماس های سطح بالای دو کشور وجود داشت، روسای جمهور ایران و ترکیه با تقاضای طرف ترک با یکدیگر رایزنی و گفت‌وگو کنند.

بهرام قاسمی ملاقات انجام شده  را ملاقاتی مهم، سازنده و مفید عنوان کرد و افزود: در این ملاقات به صراحت در مورد آخرین تحولاتی که بین دو کشور وجود داشت و به وجود آمده گفت‌وگو و رایزنی شد. مسائل منطقه مورد بحث و بررسی قرار گرفت و تفاهماتی حاصل شد.

این دیپلمات ارشد با تاکید بر اینکه تفاهمات حاصل شده به معنای حل و فصل تمام مسائل نیست  و دو کشور در برخی از حوزه ها همچنان اختلاف نظر دارند ادامه داد: ولی نفس این دیدار مهم و قابل توجه بود.

قاسمی با تاکید بر اینکه روابط دو کشور مسیر خود را طی می کند، مسیری که درست است خاطر نشان کرد: دیدار انجام شده به جا، درست و به هنگام بود و صحبت از این شد که پیش از اینکه مقامات دو کشور در رسانه ها سخنانشان را بگویند در دیدارهایی که می توانند داشته باشند مسائل را مورد بحث و بررسی قرار دهند و ارتباطات بیشتری بین مقامات دو کشور وجود داشته باشد، چرا که با توجه به تحولات منطقه نیاز به رایزنی های مکرر بین مقامات دو کشور وجود دارد.

سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه دو طرف از همکاری های موجود در ارتباط با موضوع آستانه و سوریه اظهار رضایت کردند  و تفاهم داشتند که این همکاری و نشست ها می توانند با محوریت سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در بحث سوریه استمرار پیدا کنند، تاکید کرد: دیدار انجام شده مثبت بود.

 خبرنگار پرسش کننده سوال فوق همچنین از سخنگوی وزارت خارجه در خصوص برخی از رفتارهای نامناسب با اتباع ایرانی در مرزهای زمینی ترکیه پرسید که وی در پاسخ خاطر نشان کرد: در خصوص مسائل مرزی و آنچه که اتفاق افتاده باید بگوییم این موضوع چیز جدیدی نیست و ما این مسائل را به خصوص بعد از کودتای نافرجام در ترکیه داشته‌ایم.

وی با بیان اینکه بعد از وقایع اخیر دستورات لازم را به سفارتخانه ایران و کنسولگری های کشورمان در ترکیه از سوی وزارت خارجه داده شده است، گفت: با مقامات ترکیه نیز در این ارتباط گفت‌وگو شد و خبرها حاکی از این است که با عوامل خاطی برخورد شده است، ولی این موضوع کافی نیست. ما معتقدیم که باید یک امنیت مناسب و بهتری برای شهروندان ایرانی در مرزهای زمینی ترکیه به وجود آید.

سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به توصیه‌های پیشینی که از سوی این وزارتخانه به شهروندان ایرانی در ارتباط با سفر به ترکیه داده شده است، گفت: ما به شهروندانی که اصرار دارند به ترکیه سفر کنند توصیه می کنیم تا آنجا که امکان دارد از هواپیما و ناوگان هوایی برای این سفر استفاده کنند تا از مرزهای زمینی. امیدواریم با درایت و مدیریت مقامات ترک دیگر شاهد تکرار اینگونه اتفاقات نباشیم و شان و منزلت مردم ایران به طور کامل حفظ شود.

خبرنگار دیگری در ارتباط با اخبار منتشر شده در مورد سفر روحانی به سه کشور آفریقایی قبل از نوروز پرسید که سخنگوی وزارت خارجه در جواب اعلام کرد: پیش از این بحث هایی وجود داشت که رئیس جمهور در اسفند ماه و قبل از آغاز سال جدید سفری به سه کشور آفریقای جنوبی، الجزایر و اوگاندا داشته باشد. در مورد مکانیزم سفر، مسائل فنی، تشریفاتی و زمان انجام آن بحث هایی صورت گرفت و پیش بینی می شد که این سفر قبل از نوروز انجام شود، ولی در حال حاضر با اطلاعاتی که من دارم با توجه به عدم انجام همه مراحل مورد نیاز انجام این سفر، سفر فوق در اسفند ماه انجام نمی‌شود.

وی تصریح کرد: تلاش خواهد شد این سفر در فرصت مناسب و زمانی که مکانیزم های لازم به طور کامل طی شده باشد انجام شود.