جواد شیروانی، با اشاره به ضرورت حفظ موسیقی نواحی ایران، تصریح کرد: چنانچه بیش از این در زمینه حفظ میراث ارزشمند موسیقیایی نواحی ایران اهمال شود کشورهای همسایه بیکار ننشسته‌اند و آنها را به نام خود ثبت می‌کنند.

به گزارش مرور نیوز به نقل از خبرگزاری موج، کشوری مانند ایران که فرهنگ و ادبیات شفاهی، سطح وسیعی را به خود اختصاص داده، موسیقی نواحی مختلف نیز به عنوان بخش مهم و جدایی‌ناپذیر فرهنگ ایرانیان از اهمیت و اعتباری والا برخوردار است و میزان این اعتبار به حدی است که اگر آن را از انواع دیگر موسیقی محسوب نکنیم هم‌شأن و همتراز موسیقی‌های دیگر می‌شود. در یکصد سال اخیر موسیقیدانان و موسیقی‌شناسان مختلف، با انگیزه‌های گوناگون و روش‌های مختلف به شناسایی و معرفی این موسیقی پرداختند.

در گذشته نه چندان دور یکی از مسیرهای انتقال مسائل دینی، توسط موسیقی نواحی صورت می‌گرفته است اما مادامی‌که نسبت به چیستی، ظرفیت‌ها، کارکردها و ظرافت‌های موسیقی نواحی آگاه نشویم، بدون شک که نمی‌توانیم از آن به‌درستی بهره برد و چه‌بسا که با حاشیه نیز مواجه شویم. خبرنگار خبرگزاری موج به همین مناسبت به گفت وگو با «جواد شیروانی» سرپرست گروه موسیقی شمس تبریز پرداخته است تا آسیب‌شناسی دقیقی در این خصوص داشته باشد.

 

موسیقی نواحی ریشه در فرهنگ و ادبیات مناطق مختلف ایران دارد

شیروانی، با بیان اینکه موسیقی نواحی ما ریشه در فرهنگ و ادبیات و رسم و رسوم مناطق مختلف ایران دارد، گفت: این فرهنگ سینه به سینه و نسل به نسل به ما رسیده و باید در زمینه حفظ و نگهداشت آن به عنوان میراثی برای آیندگان این سرزمین کوشا باشیم.

وی در ادامه افزود: موسیقی آذربایجان هم جزئی از موسیقی نواحی و میراث موسیقیایی ایران است که در بخش‌های شمال شرقی کشور ریشه داشته و گسترش یافته است، همچنانکه در بخش‌های دیگر کشور، موسیقی‌های دیگری نظیر موسیقی لری، کردی و بلوچی ریشه دارند.

 

موسیقی نواحی جزء مهی از موسیقی ملی ایران است

سرپرست گروه موسیقی شمس تبریز، با اشاره به انکه موسیقی نواحی جز مهمی از موسیقی ملی ایران است، بیان داشت: اگر ما در زمینه ثبت و حفظ موسیقی نواحی بدون برنامه‌ریزی عمل کنیم، کشورهای همسایه موسیقی هر بخش از کشور ما را به نام خود ثبت می کنند و آن‌گاه بخش مهمی از موسیقی ایرانی از دست می‌رود.

شیروانی افزود: هم اکنون کشور آذربایجان بخش‌هایی از موسیقی کشور ما را از جمله موسیقی عاشیقی، موسیقی مقامی و تارزنی و ساخت تار را به نام خود ثبت کرده‌اند.

این مدرس تار و سه تار افزود: این در حالی است که مثلا ساز تار ریشه‌ای ایرانی دارد  و ساز ملی کشور ما است و به تدریج از ایران به مناطق دیگر راه یافته است. ثبت میراث فرهنگی و موسیقیایی ایران به نام کشورهای دیگر به دلیل تعلل دست‌اندرکاران ما به خصوص در وزارت میراث فرهنگی اتفاق می‌افتد.

 

جواد شیروانی از فعالیت‌های خود می‌گوید

مدیر مکتب خانه موسیقی شمس تبریز درباره انتشار کتاب تصانیف فولکلور آذربایجانی با نام «قال سنه قوربان» گفت: در این کتاب مجموعه‌ای از 80 تصانیف موسیقی آذری گردآوری شده است که این کتاب اخیرا توسط انتشارات پنج خط تهران به چاپ رسیده است.

شیروانی افزود: پیش از این تصانیف موسیقی آذری به صورت جسته و گریخته و غیرمدون در برخی کتاب‌ها بوده  است اما من سعی کردم آنها را به شکل یک مجموعه گردآوری کنم. در اکثر کتاب‌ها تصانیف آذری بر اساس کلید 2 نوشته شده که تنها با ساز تار یا سه تار قابل اجرا است اما من در این کتاب تصانیف را بر اساس کلید سِل نوشتم تا قابل اجرا برای تمام سازها از قبیل سنتور، ویولن، پیانو و کمانچه هم باشد و به این ترتیب تصانیف آذری بیش از پیش گسترش پیدا کند و به مردم شناسانده شود.

سرپرست گروه موسیقی شمس تبریز درباره این گروه توضیح داد: گروه ما یک گروه موسیقی سنتی است که از سال 88 شکل گرفته و ما در این مدت سعی کردیم آثار موسیقیایی را با استفاده از اشعار حضرت مولانا تولید و اجرا کنیم. تا قبل از کرونا هر سال کنسرت ی را برگزار می‌کردیم اما با شیوع کرونا فعالیت‌های صحنه‌ای ما توقف پیدا کرد اما دومرتبه برای اجرا کنسرت در حال برنامه‌ریزی هستیم. در همین راستا گروه ۴۵ نفره‌ای تشکیل داده‌ایم که در بهار سال پیش رو به صحنه می‌رود. کار آهنکسازی اکثر قطعات این کنسرت را خودم انجام دادم و اشعار اکثر قطعات هم  مانند سابق از اشعار مولانا گرفته شده است.