هرساله تعداد قابل توجهی کتاب برای گروه سنی کودک و نوجوان منتشر می‌شود، اما متأسفانه همه این آثار ارزش مطالعه را ندارند و به نوعی باعث سردرگمی خانواده‌ها می‌شود.
به گزارش مرور نیوز، همه‌ساله تعداد قابل توجهی کتاب در سراسر کشور به چاپ می‌رسد که بخش چشمگیری از این عناوین، به گروه کودک و نوجوان اختصاص دارد. بنا بر آمار منتشر شده از سوی خانه کتاب، در سال 95 تعداد 10 هزار 616 عنوان کتاب کودک و نوجوان در سال 95 منتشر شده است که نسبت به آمار سال پیش از آن (8 هزار و 998 عنوان) با 18 درصد افزایش در عناوین همراه بوده است. تعدد عناوین گاه سبب سردرگمی مخاطب می‌شود؛ این موضوع در حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیز قابل لمس است. هرساله تعداد قابل توجهی کتاب برای این گروه‌های سنی منتشر می‌شود، اما متأسفانه همه این آثار ارزش مطالعه را ندارند و به نوعی باعث سردرگمی خانواده‌ها می‌شود.
تنزل کیفیت و لاغرتر شدن کتاب‌ها به لحاظ محتوایی امری منحصر به حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیست، در حوزه بزرگسال نیز دیده می‌شود. بازار کتاب کودک، همانند دیگر حوزه‌ها، پر است از کتاب‌هایی که به اصطلاح زرد هستند و در واقع بیش از آن که کتاب باشند، شبه‌کتاب‌اند.
نوروز فرصت مناسبی است برای خانواده‌ها تا اوقات فراغت کودکانشان را با کتاب‌های مفید پر کنند؛ کتاب‌هایی که هم کودکی مخاطب را در نظر گرفته باشد و هم ذوق و سلیقه نویسنده باعث پرورش ذهن و خلاقیت کودک شود. به همین منظور، این گزارش تلاش دارد تا با معرفی تعدادی از کتاب‌های خوب، انتخاب را برای خانواده‌ها آسان‌تر کند. سعی شده است در این گزارش کتاب‌ها با موضوعات و در حوزه‌های مختلف انتخاب و معرفی شوند.
***
کتاب «30 روز با پیامبر(ص)» نوشته حسین فتاحی، از نویسندگان نام‌آشنای ادبیات کودک و نوجوان است که در قالب مجموعه‌ای 12 جلدی منتشر شده است. نویسنده در این کتاب که از سوی نشر قدیانی روانه بازار کتاب شده، تلاش دارد تا قصه‌هایی از زندگی پیامبر(ص) روایت کند که سبک زندگی و تربیت اسلامی را به صورت غیر مستقیم به مخاطب کودک و نوجوان خود بیاموزد.
هرچند مخاطب اصلی این کتاب کودکان در سنین دبستان در نظر گرفته شده است، اما به گفته نویسنده، جامع بودن اثر و نثر آن سبب شده تا برای مخاطب نوجوان نیز مفید باشد.
فتاحی برای نگارش این کتاب از مشهورات استفاده کرده و با رجوع به منابع معتبر، روایتی مستند ارائه دهد. مجلدات این کتاب به صورت جداگانه و همچنین در قالب یک مجموعه قابل خریداری است.
***
«خدای ما چه جوریه؟» عنوان یکی دیگر از کتاب‌های خوب منتشر شده در حوزه ادبیات دینی کودکان است که به کوشش محمد مهاجرانی و با تصویرگری نسیم بهاری به چاپ رسیده است. این اثر را که قدیانی منتشر کرده، تلاش دارد تا به پرسش‌های کودکان درباره خدا پاسخ دهد؛ پرسش‌های متداولی که عموماً در ذهن کودکان وجود دارد. اثر مهاجرانی تلاش دارد تا به والدین برای ارائه پاسخی شفاف و در عین حال ساده به کودک یاری رساند.
***
کتاب «هشت‌پا» ، نوشته محمدرضا شمس از جمله کارهای موفق در حوزه کودک و نوجوان به شمار می‌آید. این اثر که شامل پنج داستان کوتاه است، با روش‌هایی مانند بازی و سرگرمی به پرورش تخیل بچه‌ها کمک می‌کند.
«هشت‌پا»، «یک چمدان دریا»، «یک نیش و دو نیش»، «بادکنک قرمز» و «صابون و گرگ» داستان‌های این کتاب هستند که با تصویرگری علی خدایی آراسته شده‌اند. داستان «یک نیش و دو نیش» یکی از داستان‌های این کتاب است که در آن، زنبور روی گل نشسته بود و شیره‌ی گل را می‌مکید. بادی وزید، زنبور را محکم به درخت کوبید. زنبور دردش آمد، باد را نیش زد. باد سوراخ شد و پفش خوابید. نیش زنبور کج شد، رفت پیش آهنگر، آهنگر با چکش روی نیش کوبید و نیش صاف شد. زنبور خوشحال شد و خندید. زنبور دوباره پرید روی گل و دوباره شیره‌ی گل را مکید. باد هم رفت پیش پینه‌دوز، پینه‌دوز سوراخ باد را دوخت...
در بیش‌تر داستان‌های این کتاب، حیوانات قهرمان‌های داستان هستند و برای هر کدام اتفاق‌های مختلفی رخ می‌دهد. تصاویر کتاب شاد و کودکانه‌اند، رنگ‌ها و طراحی این تصاویر فضایی را برای کودک می‌آفریند که خود بتواند به ساختن داستان بر مبنای تصاویر بپردازد.
این کتاب 28 صفحه‌ای برای گروه سنی ب (8 تا 11 سال) از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به چاپ رسیده و به عنوان برگزیده شانزدهمین دوره جایزه شهید غنی‌پور نیز مورد تجلیل قرار گرفته است.
***
برای کسانی که به داستان‌های علمی علاقه‌مندند، مجموعه «مشاهیر خفن» از نشر پیدایش می‌تواند جذاب باشد. یکی از مجلدات این مجموعه، کتاب «مخترعان و ایده‌های داغِ داغ» نوشته مایک گلداسمیت است که با ترجمه شهره نورصالحی منتشر شده است. کتاب اطلاعات زیادی درباره مخترعان مختلف و اختراعاتشان در اختیار کودکان و نوجوانان میگذارد؛ مخترعان با اینکه دیگر زنده نیستند هنوز هم با کارهایشان آدم‌ها را انگشت به دهان می‌کنند و این ویژگی در 10 مخترعی که در این کتاب به آنها اشاره شده است، وجود دارد.
در این کتاب مخاطبان می‌توانند در دفترچه یادداشت مخترعان که سال‌های سال گم شده بودند، سرک بکشند و در صفحه اول روزنامه‌ها خبر اختراع و داستان ابتکارشان را بخوانند و با ایده‌های داغِ داغی که دنیا را عوض کردند، آشنا شوند.
همچنین مجموعه چهار جلدی «آشنایی با حیوانات» که از سوی انتشارات امیرکبیر به چاپ رسیده، ای دیگر کتاب‌هایی است که می‌توان در بخش کتاب‌های علمی از آنها یاد کرد. این مجموعه تلاش دارد تا مخاطبان خود را با انواع حیوانات آشنا کند.
«حیوانات و خانه»، «حیوانات آزاد»، «حیوانات فعال» و «حیوانات و بازی» عناوین این مجموعه است که به کوشش کیلمنی نیلند نوشته شده است.
***
همچنین انتشارات کتاب نیستان برای آن دسته از مخاطبانی که مشتاق کتاب‌های طنز هستند، مجموعه‌ای چندجلدی منتشر کرده است. در حوزه مسائل زیستی در شهرهای بزرگ و به طور کلی زندگی شهری و آموزش مفاهیم و ساختارهای زندگی در چنین موقعیتی به نسل نوجوان و حتی کودکان جامعه، استفاده از زبان طنز یکی از ابزارهای مؤثر در افزایش ضریب نفوذ یادگیری و اعتماد و باور به موضوعی خاص به شمار می‌رود. مجموعه پنج جلدی طنز « بوی جوراب را قرض نده» نیز با همین پشتوانه به قلم شهرام شفیعی، نویسنده و روزنامه‌نگار شناخته شده کودک و نوجوان تألیف و منتشر شده است.
شفیعی در زمره معدود نویسندگانی است که بخش قابل توجهی از زندگی کاری و حرفه‌ای خود را صرف نوشتن برای کودکان و نوجوانان و طنز نوشتن برای آنها کرده است. او با تلفیق ساده‌نویسی و طنازی توانسته ژانر و نوع نوشتاری منحصر به فردی را در آثار خود خلق کند که همواره با اقبال قابل توجهی نیز از سوی مخاطبان همراه شده است.
شفیعی در مجموعه پنج جلدی «بوی جوراب را قرض نده» از همان ابتدا و در نام کتاب به سراغ مطایبه و شوخی‌های جذاب با محتوایی رفته که در صدد ارائه آن است و از آغاز و در نام‌گذاری، هدف مشخصی را برای انتقال به مخاطب انتخاب کرده که چیزی جز یادآوری برخی عادات بد در زندگی اجتماعی و تلاش برای اصلاح آن نیست.
مجموعه پنج جلدی «بوی جوراب را قرض نده» با عناوین افسانه‌های یونان باستان، بدترین نویسندگان دنیا، خانه ببر گرسنه، مسافری از آینده و عکس یادگاری با تمساح از سوی نشر نیستان منتشر شده است.
***
«اسمش چیه؟» مجموعه‌ای است از 52 شعر برای گروه کودک خردسال. این سروده‌ها مثل هیچانه‌ها، تخیلاتی آهنگین‌اند که برمبنای ویژگی‌های بازی های کودکانه و برای رشد و سامان بخشیدن به تخیل بی‌مرز خردسالان و درک بهتر آنها از هستی و آفریده‌ها سروده شده‌اند.
برای سرودن این مجموعه چهره‌های نام آشنای شعر و ادبیات کودک گرد هم آمده‌اند: جعفر ابراهیمی، مصطفی رحماندوست، افسانه شعبان‌نژاد، اسدالله شعبانی، شکوه قاسم‌نیا و بانک نیک طلب. گروهی 13 نفره از تصویرگران خوش ذوق هم با تصاویری خیال‌انگیز و شاعرانه به شعرها جانی دوباره بخشیده‌اند. این مجموعه به قیمت 29 هزار تومان از سوی نشر افق به چاپ رسیده است.
مجموعه «عاشقانه‌های ایرانی» از دیگر آثاری است که از سوی نشر افق منتشر شده و در آن می‌توان کتاب‌های متعددی با محوریت داستان‌های ایرانی یافت.
***
بازار کتاب‌های گویا این روزها داغ است. کتاب‌های متعددی نیز برای کودکان و نوجوانان در این قالب منتشر شده که می‌تواند به ایجاد شوق و انگیزه به مخاطب کمک کند. از جمله این آثار می‌توان به «قصه‌های گلستان و ملستان»، «قصه‌های چهارده معصوم(ع)»، «قصه‌های من و مامان» و «دنیا دنیا لالایی» اشاره کرد که از سوی نوین کتاب گویا تولید شده‌اند.
