همایش علمی زیست‌وران بوم ایران با حضور اساتید دانشگاه، هنرمندان و علاقه‌مندان به طبیعت در سالن سلمان هراتی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران برگزار شد.
به گزارش مرورنیوز،همایش علمی زیست‌وران بوم ایران با حضور اساتید دانشگاه، هنرمندان و علاقه‌مندان به طبیعت در سالن سلمان هراتی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران با محوریت فرهنگ مدارا با طبیعت و با تجلیل از هنرمندان، اساتید دانشگاه، اصحاب قلم و دوستداران طبیعت با مشارکت پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات و واحد پژوهش ارشاد، همراه با نقد و بررسی کتاب جامعه و تغییر آب و هوا به نویسندگی صادق صالحی و زهرا پازوکی‌نژاد برگزار شد که در آن به مسائل و مباحث زیست‌محیطی و تغییرات آب و هوا پرداخته شد.
نویسنده کتاب جامعه و تغییرات آب و هوا در این جلسه با بیان اینکه تولید کتاب و عرصه فرهنگ با یک مظلومیت جدی روبه‌رو است، گفت: بحث تغییرات آب و هوا بحث جدیدی است و پرداختن به ابعاد اجتماعی آن کار نویی بوده است و به‌عنوان شهروند مازندرانی ایده شروع کتاب را چند سالی است که آغاز کرده‌ایم.
صادق صالحی با اشاره به اینکه در سرزمینی نیمه‌خشک زندگی می‌کنیم، خاطرنشان کرد: خشکسالی یقه کشور را می‌گیرد و البته ریزگردها به سراغ‌مان آمده است.
بحث تغییر آب و هوا در دنیا جدی است
وی با اشاره به آب شدن یخ قطب‌ها و پیامدهای آن بیان کرد: بحث تغییر آب و هوا در دنیا جدی است در همه جای دنیا بحث تغییر آب و هوا جدید بوده و تغییرات و پیامدهای آن وجود دارد.
نویسنده کتاب جامعه و تغییر آب و هوا با بیان اینکه سوخت‌های فسیلی را کاهش دهیم و به سمت انرژی‌های پایدار برویم، تصریح کرد: ظاهراً این علوم طبیعی است اما باید تغییر در زندگی و رفتار مردم رخ دهد.
صالحی با اشاره به اینکه جزو پنج آلاینده بزرگ دنیا هستیم و بالاترین مصرف انرژی در دنیا را داریم، افزود: بحث پسماند وحشتناک است و سه برابر استاندارد سموم مصرف می‌کنیم.
وی با اعلام اینکه ابتدا باید علل اجتماعی این تغییرات را ببینیم، یادآور شد: حفظ محیط زیست وظیفه همگانی است و ان‌جی‌اوها در این زمینه می‌توانند کمک‌کننده باشند.
نویسنده کتاب جامعه و تغییرات آب و هوا افزود: این کتاب پاسخی است به دغدغه‌ها در ارتباط به تغییرات آب و هوایی و مسائل محیط زیستی در جامعه‌ای که زندگی می‌کنیم.
صالحی بیان کرد: در برخی از کشورها اوضاع بدتر بوده و شرایط محیط زیستی را دوباره ساخته‌اند و ما هم می‌توانیم جلوی مسائل زیست محیطی و خشک‌شدن آب‌بندان‌ها را بگیریم.
تغییرات آب و هوا مرزهای جغرافیایی نمی‌شناسد
در ادامه زهرا پازوکی‌نژاد نویسنده دیگر این کتاب با بیان اینکه تغییرات آب و هوا مرزهای جغرافیایی نمی‌شناسد و همه جا را در برمی‌گیرد، اضافه کرد: فصل نخست این کتاب به بحث جامعه‌شناسی و تغییر آب و هوا می‌پردازد.
نویسنده کتاب جامعه و تغییر آب و هوا با بیان اینکه فصل دوم این کتاب تغییر آب و هوا و آسیب‌های اجتماعی است، تأکید کرد: تغییرات آب و هوا شاید پدیده نامرئی باشد ولی تأثیر خود را در زندگی ما می‌گذارد.
باید دست به دامن علم شویم
وی فصل سوم کتاب را انکار اجتماعی تغییر آب و هوا عنوان کرد و ادامه داد: پیامدهای عملکردهای‌مان دامن ما را گرفته است، باید دست به دامن علم شویم و از علم کمک بگیریم و هدف ما از تألیف کتاب همین بوده است.
پازوکی‌نژاد بحث دوراهی اجتماعی تغییر آب و هوا و مخاطره جمعی را فصل چهارم کتاب برشمرد و گفت: فصل پنجم مربوط به تغییر آب و هوا و پذیرش اجتماعی نوآوری‌های محیط زیست است.
نویسنده کتاب جامعه و تغییر آب و هوا با بیان اینکه تغییرات آب و هوا و آسیب‌های اجتماعی و پیامدهای منفی دارد و گروه‌هایی که در حاشیه هستند را تهدید می‌کند، یادآور شد: فصل ششم به سیاست‌های اجتماعی مقابله با تغییر آب و هوا پرداخته و بخش آخر درباره سیاست مقابله با تغییر آب و هوا در ایران است.
امروز یکی از دغدغه‌هایی که با آن مواجهیم مسائل محیط زیستی است
حسین محمودی نیز در نقد این کتاب اظهار کرد: امروز یکی از دغدغه‌هایی که با آن مواجه هستیم مسائل محیط زیستی است، سال‌ها پیش فکر می‌کردیم این مسائل فانتزی است و اما اکنون مانند شبهی با هیبت سیاه و سفید و خشن آن را می‌بینیم.
وی با عنوان اینکه کسی که تولید محتوا و کتاب خلق می‌کند قابل ستایش است، افزود: قبل از نقد کتاب باید بگوییم در قیل و قال اقتصادزدگی و بحرانی که بر ما تحمیل کردند و در این همه نابه‌سامانی و نابلدی مدیران از وزیران گرفته تا مدیران میانی و در این همه درد و رنج که همه آن را حس می‌کنیم باید به کسی که کتاب می‌نویسد ارج نهاد.
دکترای جامعه شناسی محیط زیست در نقد این کتاب با اشاره به اینکه کتاب بیشتر از همه می‌گوید که مشکلات محیط زیست مشکلاتی هستند که ریشه در مسائل اجتماعی دارند، خاطرنشان کرد: ما رنج دیده کشوری هستیم که در ابتدا که خواست سازندگی را انجام دهد، مدیران تکنوکرات مسائل را برعهده گرفتند، مدیرانی که مهندس بودند و خوب کارشان را بلد بودند زحمت هم کشیدند اما وقتی مسائل محیط زیست خود را به ما نشان داد فهمیدیم که دیگر مهندس با کارهای سازه‌ای نمی‌تواند برای همه نسخه بپیچد، باید یاد می‌گرفتند که مسائل را با ابعاد پیچیده‌تر می‌دیدند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: مثلاً می‌گوییم کشاورز روستا را تخریب نکند و یا حق ندارد دام را به مراتع ببرد آیا می‌دانیم معیشت روستایی چه وضعی دارد؟ آیا سؤالاتی که قرار است جامعه‌شناسی در این ارتباط بگوید را دیده‌ایم؟
محمودی با بیان اینکه جامعه‌شناسی یعنی آن لحظه و ضجه‌های روستایی را ببینیم، جامعه‌شناسی یعنی به ما بفهماند هم مردم مهم‌اند هم توسعه افزود: مرد آن مدیری است که بتواند بین این دو زنجیر درست کند.
وضع محیط زیستی خراب است
وی ادامه داد: وضع‌مان در محیط زیستی خراب است اما قبول دارم که می‌توانیم با مدیریت صحیح کارها را انجام دهیم.
دکترای جامعه شناسی محیط زیست با اشاره به تغییر شرایط آب و هوایی و اقلیم یادآور شد: محققان هشدار می‌دهند که در مسایل زیست محیطی اگر چاره نیندیشدیم با خشک شدن تالاب‌ها و دریاها و موضوعات دیگر روبه‌رو می‌شویم.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه 1.3 یخچال‌های کوهستانی به دلیل گرمایش جهانی تا 2100 از بین می‌رود ادامه داد: به نظر می‌رسد بخش بسیاری از مسائل به عهده ما است.
مسوولان فقط بلدند مدرسه ها را تعطیل کنند
محمودی خاطرنشان کرد: آلودگی هوای تهران از هفته آینده شروع شده تا دو سه ماه دیگر ادامه دارد و مسؤولان فقط بلدند مدرسه ها را تعطیل کنند این چه مدیریت بی‌لیاقتی است که یک درد 10 تا 15 ساله داریم و هر سال یک راهکار مسخره برای آن داریم.
وی با اعلام اینکه مدیران بلد نیستند کار فرابخشی انجام دهند، تصریح کرد: از بین بردن آلودگی هوا کار سختی است اما یک مدیریت و کار فرابخشی است، این سازمان می‌گوید متولی منم و سازمان دیگر ... .
اصلاح‌طلبان و اصولگرایان محیط زیست را رها کنید
دکترای جامعه شناسی محیط زیست با اعلام اینکه ما ایرانی‌ها اهل خرد بودیم، بیان کرد: اگر یک بار دیگر خرد در برنامه‌ریزی‌های کلان کشور برگردد و باندبازی نباشد همه چیز درست می‌شود.
این استاد دانشگاه با اشاره اینکه حرف‌ها زیاد است و راه‌های نرفته زیاد ما به همدلی و تدبیر نیاز داریم، افزود: محیط زیست نه اصلاح‌طلب می‌شناسد و نه اصولگرا، اصلاح‌طلبان و اصولگرایان محیط زیست را رها کنید و به مسائل ملی فکر کنید.
در ادامه عامر نیک‌پور نیز در نقد این کتاب اظهار کرد: وقتی در این اوضاع آشفته که سرانه مطالعه در کشور ما کمتر از یک دقیقه است، نقد کردن کتاب کسی که آن را می نویسد چندان جایز نیست.
وی افزود: کسی که در زمینه محیط زیست قدم بر می‌دارد حتی نوشته، سند مکتوب از این کشور برجای می‌گذارد مقدس است و مقدس‌تر زمانی است که موضوع مرتبط با روز جهان و کشور مطرح می‌کنند ولو یک جرقه در ذهن ما بیدار شود.
دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری با بیان اینکه از هر 5 نفر در دنیا برای یک نفر مسائل تغییر اقلیم مهم‌ترین چالش است، افزود: در کشور ما هم در مقطع سه چهار سال اخیر این موضوع مطرح شده است.
دولت در این زمینه تأثیرگذار و کارگزار است
نیک‌پور با بیان اینکه در کشوری که 85 درصد منابع دست دولت است نمی توان به‌دنبال راهکار دیگری بگردیم، افزود: دولت در این زمینه تاثیرگذار و کارگزار است.
وی با اشاره به سند چشم‌انداز 1404 بیان کرد: مدیران دولتی نباید فکر کنند پس هدف این است و ما باید به آنجا برسیم طی این سند که چند سال دیگر است ایران باید قطب برتر علمی در منطقه باشد.
دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری ادامه داد: البته در برخی علوم مانند شیمی، عالی هستیم اما دانشجوی دکترای شیمی در بدر به دنبال کار می‌گردد و نشان‌دهنده این است که دولتمردان ما در هدف‌گذاری نتوانستند مسیر درست را انتخاب کنند.
شهردار و شورا باید دغدغه تغییر اقلیم را داشته باشند
این استاد دانشگاه در ادامه به بحث مدیریت شهری اشاره کرد و گفت: شهردار و شورا باید دغدغه تغییر اقلیم را داشته باشند، انتخابات شورای شهر را پشت سر گذاشتیم، کدام یک از کاندیداها دغدغه تغییر اقلیم را داشته‌اند؟ متوجه این نیستیم که چه بر سر شهرمان می‌آید؟
نیک پور ادامه داد: می توان گفت که 1240 شهر از 1245 شهر در کشورمان دغدغه محیط زیست نداشتند اما همه آنها دغدغه ماده صد را داشتند.
وی با اشاره به اینکه در حالی که مسأله ساخت شهر و فرهنگ شهری در سطح مقیاس لوکال و محلی بهتر می‌تواند قابل بررسی باشد و مسئله شهر را در این مقوله بگنجانیم، یادآور شد: در همه جامعه بحث شهر و جمعیت همبستگی 0.9 درصد دارد و وقوع سیلاب‌های شهری باید مهم باشد برای مدیران، به‌ویژه مدیرانی که در شورای شهر و شهرداری‌ها هستند.
دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری ادامه داد: به جای اینکه تمام هم و غم این باشد که من پایتخت بهار نارنج یا بهار پرتقال هستم به مسئله تردد خودرو و کاهش آن، استفاده از مسیرهای پیاده و نحوه ساخت و سازها توجه شود.
مرغوب‌ترین زمین‌های کشاورزی زیر ساخت و ساز رفت
این استاد دانشگاه تصریح کرد: گسترش بی‌رویه اراضی شهری که زمین‌های کشاورزی را دربرگرفته و مرغوب‌ترین زمین‌های کشاورزی مار را زیر ساخت و ساز برده است.
نیک‌پور با اشاره به تعریف نابه‌جا از واژه مشارکت بیان کرد: وقتی بحث مشارکت می‌آید یعنی مردم را بکشانیم پای صندوق رأی، یعنی هر جا نیاز به تعریض خیابان و آسفالت است از مردم بگیریم.
وی خاطرنشان کرد: لازم است تا در بحث مشارکت باز تعریف جدی صورت گیرد تا شهروندان کاملاً در بحث مدیریت شهری و سیاست‌گذاری نقش اساسی داشته باشند.
به نظر می‌رسید که در این همایش به‌ویژه در بخش نقد و بررسی کتاب جامعه و تغییر آب و هوا نقد این کتاب به‌نوعی بهانه‌ای شد برای بیان دغدغه‌های شرایط تغییر آب و هوا و مسائل زیست محیطی کشور که در شرایط مطلوبی نیست.
عطاالله قبادیان هم که از مهمانان این برنامه بود و در پایان مورد تقدیر هم قرار گرفت انتهای همایش گفت: از جنگلبان‌ها و محیط بانانی که از عرصه‌های زیستی کشور و استان که در حال تخریب و انهدام است پاسداری می‌کنند تشکر می‌کنم.
وی با بیان اینکه اینها دقیقاً همان کاری را می‌کنند که فرزندان ما در جنگ تحمیلی در برابر دشمن انجام می‌دادند، گفت: فرزندان این مرز و بوم برای دفاع از میهن در برابر دشمن رفتند و جنگلبانان برای دفاع از بستر حیات می‌روند و کسانی که بر روی آنها شمشیر می‌کشند کارشان نابخشودنی است.
حمایت از جنگلبانان و محیط بانان
عضو بنیاد علمی نخبگان ایران و آلمان با تاکید به مسؤولان خواهان حمایت از جنگلبانان و محیط بانان شد و خاطرنشان کرد: زمانی خوزستان به‌عنوان کالیفرنیای دوم شناخته می‌شد اما اکنون به یک ویرانه تبدیل شده است و امروز کسی پاسخگوی عملکرد خود نیست.
فرهنگ‌سازی باید از خانواده‌ها شروع شود
قبادیان با اشاره به تشکل‌های زیست‌محیطی در مازندران با پیشگام شدن بانوان در این زمینه بیان کرد: فرهنگ‌سازی باید از خانواده‌ها شروع شود اقدامی که اروپا آن را انجام داد.
برای مسؤولان متأسفم
وی با بیان اینکه برای مسؤولان و مدیرانی که منافع و مصالح ملی را فدای دیدگاه‌ها و جاه‌طلبی خود می‌کنند متأسفم، یادآور شد: هشدار می‌دهم که آقایان به وطن‌مان توجه کنند، ایران یکی از غنی‌ترین کشورهای دنیا بوده است و غنی‌ترین منابع زیرزمینی را داشتیم.
عضو نخبگان ایران و آلمان ادامه داد: دریای مازندران در ناپایداری کامل است و جای تأسف است که هنوز هم برای آن نقشه می‌کشیم.
قبادیان با اعلام اینکه توصیه می‌کنم که از خودخواهی‌ها دست برداریم و خردورزی را در پیش بگیریم، بیان کرد: مازندران میعادگاه زیست محیطی مردم ایران از قطب‌های اصلی تولید فرآورده‌های کشاورزی کشور است.
وی افزود: از سازمان گردشگری تعجب می‌کنم هتل 5 ستاره و جزیره می‌سازند، به قدر کافی به ساحل دریا تجاوز شده، چه اقداماتی انجام می‌دهند؟
عضو نخبگان ایران و آلمان با اشاره به اینکه هیولای 15 میلیونی جمعیت از سمت تهران کمین کرده و به مازندران چشم دوخته است، تصریح کرد: سوادکوه یکی از گلوگاه‌های ارزشمند زیست محیطی بوده که امروز دامنه‌های البرز به ویرانه تبدیل شده، سوادکوه منطقه‌ای عشایری بوده اما امروز در زمین‌های آن ویلاسازی می‌شود.
آلاینده‌ها اراضی ما را گرفته اند
قبادیان با بیان اینکه آلاینده‌ها اراضی ما را گرفته است، اضافه کرد: کشت‌زارها در خطر هستند و در اراضی دیم ویلاسازی صورت می‌گیرد.
وی با اعلام اینکه با نابودی و از بین بردن آبخیزها و جنگل‌ها باعث جاری شدن سیل شده‌ایم، خاطرنشان کرد: ما با فرهنگ تهاجمی و تاخت و تاز نهادینه‌شده مواجه هستیم.
عضو نخبگان ایران و آلمان با اشاره به نوار سبز پناه گرفته در دامنه شمالی البرز مرکزی بیان کرد: هر کسی تا چیزی می‌بیند به آن حمله‌ور می شود.
پیشنهاد بنیاد علمی سرزمین
قبادیان ادامه داد: بنیاد علمی نجات سرزمین را پیشنهاد کردم تا بتوانیم با سمن‌ها و تشکل‌ها در کشور با یک مرکزیتی این موضوع را دنبال کنیم.
وی با بیان اینکه همه چیز در مازندران در حال از بین رفتن است، افزود: ایران به سمت کویری شدن پیش می‌رود، در گذشته جهل حاکم نبود، خردورزی حاکم بود و برای ما ارزش قائل بودند.
قبادیان با اشاره به اینکه ما ذکر مصیبت نمی‌کنیم، گفت: از مسؤولان تقاضا می‌کنیم و برای نجات این نوار سبز اعلام آمادگی می‌کنیم.
