قمه‌زن علاوه بر اینکه به خود آسیب می‌رسانند و به جامعه هم ضرر می زند که باید به طور علمی و ریشه ای به این معضل اجتماعی بویژه در ایام محرم پرداخته شود.
به گزارش خبرنگار اجتماعی مرورنیوز، قمه زنی جز سنت‌هایی است که در ماه محرم و صفر با شروع ایام سوگواری امام حسین (ع) در شهرها و استان‌های کشورمان انجام می شود. البته این سنت در بین هندی‌ها و پاکستانی‌ها طرفداران بسیاری دارد و هر ساله با شور و هیجان بیشتر این مراسم در ایامی خاص برگزار می شود. اتفاقی که در قرن بیست و یکم باعث تعجب افراد در نقاط مختلف دنیا می شود و فرد با اختیار کامل اقدام به خودزنی و آسیب به خود می کند. قمه زنی را می توان از چند منظر بررسی کرد. از دیدگاه علما و بزرگان دین، پزشکی و روانشناسی و مسئولان عالی کشوری این مسئله و معضل را می توان مورد بررسی قرار داد.
قمه زنی حرام است
از منظر دین و آیات قرانی به آسانی در دین و آسیب نرساندن به جسم و روح فرد تاکید شده است . در قران آمده است :« برای شما در دین هیچ تنگنائی قرار نداد.» یا « خداوند برای شما خواستار آسانی است و برایتان سختی نمی‌خواهد.» همچنین رسول خدا(ص) می‌فرمودند: «در اسلام ضرر و زیان رساندن به خود و دیگری ممنوع است؛ زیرا اسلام بر خیر مسلمان می‌افزاید و شری به او نمی‌رساند.»
در مورد قمه زنی علما و مراجع شیعه نظر خود را به طور واضح بیان کردند. آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله) در این مورد اعتقاد دارند هر کارى که براى انسان ضرر داشته و یا باعث وهن دین و مذهب گردد حرام است و مؤمنین باید از آن اجتناب کنند و مخفى نیست که بیشتر این امور باعث بدنامى و وهن مذهب اهل بیت(علیهم‌السلام) مىشود و این از بزرگترین ضررها و خسارتهاست. بنا بر این در هیچ حالتى جایز نیست.
همچنین آیت الله العظمی فاضل لنکرانی (قدس سره) در این مورد گفته است با توجه به گرایشى که نسبت به اسلام و تشیع بعد از پیروزى انقلاب اسلامى ایران در اکثر نقاط جهان پیدا شده، ایران اسلامى به عنوان امّ القراى جهان اسلام شناخته مى شود و اعمال و رفتار ملت ایران به عنوان الگو و بیانگر اسلام، مطرح است، لازم است مسایل سوگوارى و عزادارى سالار شهیدان موجب گرایش بیشتر و علاقمندى شدیدتر به آن حضرت و هدف مقدس وى گردد. مسأله قمه زدن نه تنها چنین نقشى ندارد، بلکه به علّت عدم قابلیت پذیرش و نداشتن هیچگونه توجیه قابل فهم مخالفین، نتیجه سو بر آن مترتب خواهد شد. باید شیعیان علاقمند به مکتب امام حسین (علیه السلام) از آن خوددارى کنند و چنانچه در این مورد نذرى وجود داشته باشد، نذر واجد شرایط صحّت و انعقاد نیست.
آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله) هم در این مورد معتقد است عزاداری خامس آل عبا از مهمترین شعائر دینی و رمز بقای تشیع است اما بر عزاداران عزیز لازم است از کارهایی که موجب وهن مذهب می گردد و یا آسیبی به بدن آنها وارد می کند خودداری کنند.
آیت الله العظمی سیستانی (مدظله) گفته است باید از کارهایی که عزاداری را خدشه‌دار می‌کند، اجتناب شود. سایر علما و فقهای بزرگ دین هم این عمل را جایز نمی دانند و آن را حرام اعلام کرده اند.
نگاه مسئولان به عمل قمه زنی
قمه زنی از نظر مسئولان و قانون هم عملی ناپسند است. حجت الاسلام منتظری دادستان کل کشور در گفتگویی از برخورد با هنجارشکنی‌ها در ایام عزاداری محرم و اقداماتی از قبیل قمه زنی خبر داده است و می گوید: مسئله قمه زنی از جمله مسایلی است که امروز در جهت ضربه زدن به حیثیت و اعتبار مکتب تشیع استفاده می‌شود.همه باید بدانند که امروز قمه زنی مسئله ای است که مورد توجه شیعه انگلیسی و به نحوی دشمنان است و آنها می‌خواهند به این طریق چهره تشیع و عزاداران امام حسین (ع) را ملکوک کنند.
دادستان کل کشور می افزاید: از این جهت که قمه زنی امروز به یکی از ابزارهای سو استفاده دشمن برای ضرر رساندن به نظام ولایی و تشیع مورد توجه قرار می‌گیرد باید به این موضوع نگاه کرده و نباید این ابزارها را در اختیار دشمن قرار داد. وظیفه دادستان‌ها و نیروی انتظامی این است که با رفتارهای ناهنجار و هنجار شکنی‌ها در ماه محرم برخورد کنند.
همچنین سردار حسین اشتری فرمانده ناجا چند روز قبل اعلام کرد در بحث قمه زنی و عزاداریهای نامتعارف پلیس طبق قانون با هنجارشکنان برخورد خواهد کرد.
عوارض بهداشتی و روانی قمه‌زنی
قمه زنی از نظر جسمی و بهداشت روح و روان برای فرد و جامعه تبعاتی دارد. شاید قمه زنی برای فردی که این کار را انجام می دهد فقط با خونریزی و درد همراه باشد اما به دنبال آن خطرات بسیاری برای جسم فرد به وجود می‌آید. کارشناسان بهداشتی و پزشکان معتقدند قمه‌زنی باعث خونریزی، عفونت‌های موضعی و قطع شدن برخی عروق و اعصاب فرد قمه‌زن می شود و از طرفی دیگر می‌تواند باعث ایجاد بیماری‌های مثل مننژیت، کم خونی، کزاز و حتی هاری، بیماری های عفونی خطرناکی مانند هپاتیت B و گسترش آن در جامعه شود.
برخی متخصصان مغز و اعصاب بر این عقیده‌اند که قمه‌زنی خطر ابتلا به عفونت‌های پوست و عفونت‌های استخوانی را در بر دارد و ممکن است عفونت‌های عمقی ناشی از قمه‌زنی کانون‌های چرکی داخل نسج مغز موسوم به آبسه را ایجاد کند. همچنین شکستگی استخوان‌های جمجمه و فرورفتگی آن، پارگی سیستم وریدی مغز و مرگ سلولی را در قمه‌زنی محتمل می‌دانند.
قمه‌زنی علاوه بر اینکه بر جسم اثرات منفی می گذارد بر روح و روان افراد هم تاثیر بسیاری دارد. روانشناسان اعتقاد دارند که این عمل خطرناک باعث برهم زدن تعادل روانی در افراد می شود و در روحیه افراد حساس جامعه از جمله کودکانی که شاهد این عمل هستند اثر منفی بر جای می‌گذارد. درواقع چون در قمه‌زنی خون جاری می‌شود و این حرکت ریتم‌دار و با حرکت‌های بدنی و تکرار همراه است، قطعاً بر روی ذهن کودکان و افراد بزرگسال اثر می‌گذارد. افرادی که در این مراسم شرکت می‌کنند تا مدتها دچار ناراحتی های روحی می شوند و دیدن خون و صحنه ضربه زدن بر روی روان آنها اثرات سو بسیار می گذارد.
با توجه به نظرات علمی و تایید شده روانشناسان و روانپزشکان به طور مسلم قمه‌زنی بر روی فرد و جامعه تأثیرات منفی جبران ناپذیری می گذارد و برای برطرف کردن آن جامعه و افراد باید هزینه گزافی متحمل شوند. کسی که عمل قمه‌زنی را انجام می دهد، هم به خود آسیب می‌رساند و هم به جامعه ضرر می زند که باید به طور علمی و ریشه ای به آن پرداخته شود.
