گرفتگی یا اسپاسم شبانه عضلات پا به صورت انقباضات دردناک عضلات ساق پا، ران یا عضلات پا در شب است که میتواند چند ثانیه یا چند دقیقه طول بکشد.
به گزارش مرور نیوز، گرفتگی یا اسپاسم شبانه عضلات پا اغلب بدون هشدار و هنگام استراحت در رختخواب رخ می دهند. این گرفتگیها معمولاً ناشی از بیماری مهمی نیستند و و می توانید با تمرینهای کششی منظم عضلات ساق پا و ران قبل از خواب از آنها پیشگیری کنید.
به نظر میرسد گرفتگیهای عضلات پا با افزایش سن بیشتر میشوند، برخی از بررسیها نشان دادهاند که زنان بیشتر به این گرفتگی های عضلانی مبتلا میشوند. زنان باردار نیز بیشتر احتمال دارد که این گرفتگیهای عضلانی را تجربه کنند.
برخی از عوارض زمینهای که ممکن است باعث گرفتگی عضلات پا در شب شوند، ارتباط داشته باشند: از جمله کمبودهای تغذیهای، کمآبی بدن، اختلالات اسکلتی-عضلانی، نارسایی کلیه، آسیب عصبی و مشکلات گردش خون. گرفتگی عضلات پا ممکن است یکی از عوارض جانبی برخی داروها باشد، از جمله داروهایی که برونده ادرار را افزایش میدهند.
چه چیزی باعث گرفتگی عضلات پا در شب می شود؟
متخصصان دقیقاً نمیدانند چه چیزی باعث گرفتگی عضلات پا میشود، اما میدانند که برخی شرایط و عوامل خطرساز ممکن است در این عارضه نقش داشته باشند.
بارداری: گرفتگی عضلات پا در دوران بارداری شایع هستند و اغلب در سه ماهه دوم و سوم بارداری و در شب رخ می دهند.
کمبودهای تغذیهای: کمبود ویتامین یا مواد معدنی ممکن است منجر به گرفتگی عضلات پا شود. این شامل کمبود ویتامین های B۱، B۱۲ و D و کمبود پتاسیم و منیزیم است. افزودن این مواد معدنی و ویتامین ها به رژیم غذایی می تواند به کاهش گرفتگی عضلات پا در شب کمک کند.
کم آبی بدن: کم آبی یکی از علل شایع گرفتگی عضلات پا است. اطمینان حاصل کنید که روزانه حداقل شش تا هشت لیوان آب بنوشید و مصرف نوشیدنیهای کافئیندار مانند قهوه را محدود کنید.
رگهای واریسی: رگهای واریسی رگهای برآمده و بزرگ شده هستند. آنها وریدهای سطحی در نظر گرفته می شوند زیرا در سطح پوست وجود دارند. در حالی که آنها همیشه منجر به مشکلات جدی سلامتی نمی شوند، می توانند با ایستادن و راه رفتن باعث درد شوند. آنها همچنین می توانند باعث گرفتگی عضلات پا در شب شوند.
به علاوه فرد ممکن است دچار علائم اضافی شامل تورم، تغییرات پوستی، خستگی پا، سنگینی و بیقراری هم باشد.
اختلالات اسکلتی عضلانی
اختلالات اسکلتی عضلانی بر بافت های همبند از جمله استخوانها، ماهیچهها، تاندونها و رباطها تأثیر می گذارد. از جمله این اختلالها میتوان به آرتروز (استئوآرتریت)، آرتریت روماتوئید (یک بیماری خودایمنی) و عوارض ایجادکننده درد مانند فیبرومیالژیا (عارضهای که باعث در سراسر بدن میشود) است. بسیاری از این عوالرض می توانند باعث گرفتگی عضلات پا هم بشوند.
گرفتگی عضلات پا مربوط به اختلالات اسکلتی-عضلانی ممکن است به دلیل نداشتن فعالیت جسمی کافی یا انجام ناکافی تمرینهای کششی رخ دهد. برخی عوارض ممکن است به دلیل کاهش طول ماهیچه یا تاندون باعث گرفتگی عضلات پا شوند.
عوارض جانبی داروها
گرفتگی عضلات پا ممکن است به عنوان یک عارضه جانبی داروها، به ویژه آنهایی که برون ده ادرار را افزایش می دهند، رخ دهد. برخی از دستههای دارویی مرتبط با گرفتگی عضلات پا عبارتند از:
-داروهای آگونیست گیرنده بتا- ۲ که برای درمان بیماری انسدادی مزمن ریه و آسم شدید استفاده میشوند.
- داروهای استاتینی که برای کاهش کلسترول استفاده می شوند.
- داروهای مدر یا ادرارآور مورد استفاده برای درمان تورم (ادم)، فشار خون بالا و نارسایی احتقانی قلب.
عوامل خطرساز
برخی از عوامل خطرساز با گرفتگی عضلات پا در شب مرتبط هستند که از جمله میتوان به این موارد اشاره کرد:
-فعالیت بیش از حد عضلات: ورزش بیش از حد یا استرس روی عضلات پا ممکن است منجر به گرفتگی عضلات پا شود.
-سبک زندگی بی تحرک: نشستن طولانی مدت و کشش ندادن عضلات پا ممکن است خطر گرفتگی عضلات پا را افزایش دهد.
-ایستادن طولانیمدت: اگر در طول روز بهمدت طولانی بایستید، شبها به دلیل کار زیاد و خستگی عضلات، بیشتر دچار گرفتگی عضلات پا میشوید.
- سن و جنس: بررسیها نشان میدهند که گرفتگیهای عضلات پا در زنان و در سنین بالاتر شایعتر هستند.
چه زمانی گرفتگی عضلات پا در شب می تواند جدی باشد؟
علل گرفتگی عضلات پا اغلب بی ضرر هستند، اما گاهی اوقات، نشانه ای از یک عارضه پزشکی جدی هستند. اگر از قبل دچار یکی از این عوارض باشید، گرفتگی عضلات پا ممکن است از علائم آن بیماری باشد.
اگر یکی از این عوارض هنوز در شما تشخیص داده نشده است، گرفتگی عضلات پا در شب ممکن است نشاندهنده یکی از آنها باشد. اگر گرفتگی عضلات پا در شب به طور مکرر برایتان رخ میدهد، به پزشکتان اطلاع دهید.
مشکلات کلیوی: گرفتگی در پاها یا سایر نقاط بدن ممکن است نشان دهنده مشکل کلیوی باشد. گرفتگی عضلات پا به دلیل عدم تعادل در سطوح سدیم، کلسیم، پتاسیم و سایر الکترولیتها در بیماری کلیوی رخ میدهد که ممکن است بر نحوه عملکرد عضلات و اعصاب تأثیر بگذارد. علاوه بر گرفتگی، عضلات ممکن است ضعیف و منقبض شوند.
آسیب عصبی: از جمله آسیبهای عصبی که ممکن است باعث گرفتگی عضلات پا شود، نوروپاتی دیابتی است. گرفتگی عضلات پا ممکن است نشانه ای از نوروپاتی دیابتی باشد که در نتیجه افزایش مداوم قند خون ایجاد می شود. ممکن است به دلیل آسیب به عروق خونی کوچکی که اکسیژن و مواد مغذی را به اعصاب می رسانند، گرفتگی عضلات را تجربه کنید.
کم خونی: کم خونی شدید (تعداد کم سلولهای قرمز سالم خون) ممکن است باعث گرفتگی دردناک ساق پا شود، به ویژه در افرادی که گردش خون در پاها در آنها مختل شده است. سلولهای قرمز اکسیژن را به ماهیچه ها و سایر بافتها می رسانند.
ماهیچه های بزرگ ساق پا برای عملکرد صحیح به خون و اکسیژن زیادی نیاز دارند و نرسیدن اکسیژٰن کافی را مجبور به اضافه کاری می کند که منجر به گرفتگی شدید می شود.
اختلالات عصبی: اختلالات عصبی، مانند بیماری پارکینسون و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)، ممکن است باعث گرفتگی پا و اسپاسم عضلانی، پرش و ضعف در سراسر بدن شوند.
پارکینسون یک بیماری تحلیلبرنده پیشرونده سیستم عصبی مرکزی است. ALS یک بیماری سیستم عصبی است که بر نخاع و سلول های عصبی مغز تأثیر می گذارد.
نارسایی احتقانی قلب: نارسایی احتقانی قلب زمانی اتفاق میافتد که قلب نتواند خون را به اندازه کافی تلمبه کند تا نیازهای بدن را فراهم کند.