مدیر کل دفتر سلامت روانی و اعتیاد وزارت بهداشت گفت: مراکز نگهداری و توانبخشی بیماران روانی مزمن بهزیستی متاسفانه نه تنها جز در موارد اندکی خدمات توانبخشی و بازتوانی به بیماران ارائه نمی‌دهند، بلکه از نظر شرایط نگهداری بیماران نیز استاندارد نیستند.
به گزارش مرور نیوز، احمد حاجبی در خصوص اظهارات اخیر معاون سازمان بهزیستی در برخی از رسانه‌ها مبنی بر عدم همکاری منسجم وزارت بهداشت در حوزه سلامت روان، این سخنان را کاملاً بی اساس و غیر کارشناسی و ناشی از عدم اطلاع وی از خدمات گسترده ارائه شده در سالیان اخیر و احتمالاً فرافکنی و بهانه جویی دانست و اظهار داشت: سلامت روان و جسم اساساً دو مقوله جدا از هم نبوده و نیستند و در حوزه بهداشت و درمان در کشور ما نیز، این مهم از همان سالهای اولیه پس از انقلاب اسلامی و با ادغام خدمات سلامت روان در نظام مراقبت‌های بهداشتی اولیه در سال های 1365 به بعد مورد توجه خاص بوده است.
مدیرکل دفتر سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در ادامه افزود: با گذشت حدود سه سال از استقرار طرح تحول سلامت، در حال حاضر خدمات تشخیص زودرس اختلالات سلامت روان و اختلالات مرتبط با سوء مصرف مواد در سطح مراقبت‌های بهداشتی اولیه در همه مراکز جامع خدمات سلامت با استقرار کارشناسان مراقب سلامت جهت غربالگری علائم اولیه و ارجاع موارد مثبت به پزشک عمومی مستقر در همان مراکز به خوبی و بر اساس فلوچارت‌های تدوین شده انجام می‌پذیرد.
وی در ادامه افزود: همچنین، بیش از 900 کارشناس سلامت روان نیز در طی 18 ماه اخیر از طریق معاونت های بهداشتی دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور با هدف ارائه خدمات پیشگیری اولیه مثل آموزش مهارت‌های زندگی، مهارت‌های فرزندپروری، و توانمند سازی فردی جذب و هم اکنون مشغول انجام وظیفه در مراکز خدمات جامع سلامت هستند. این کارشناسان در کنار پزشک، مداخلات اولیه روانشناختی را نیز برای بیماران مبتلا و خانواده آنان انجام می‌دهند.
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت افزود: اصولا خدمات پیشگیری اولیه در نظام بهداشت برای جمعیت عمومی رایگان هستند و در نتیجه نیازی به پوشش بیمه ای ندارند که برخی می‌گویند خدمات پیشگیری تحت پوشش بیمه نیستند. همانطور که گفتم این گونه صحبت‌ها نشان دهنده عدم آگاهی از حداقل خدماتی است که از سالها پیش در کشور ارائه می‌شده است.
وی همچنین در خصوص ظرفیت سازی‌های انجام گرفته در این خصوص افزود: در همین راستا، توانمندسازی و بازآموزی کارکنان نظام سلامت به ویژه پزشکان در جهت تشخیص و درمان به موقع و جلوگیری از مزمن شدن بیماری‌های روانپزشکی و پیشگیری از عود نیز در طی مراحلی انجام شده و در برنامه عملیاتی دانشگاه‌ها هست.
حاجبی با بیان اینکه در تعدادی از دانشگاه‌ها نیز مراکزی تحت عنوان مراکز سلامت روان جامعه نگر وجود دارند که از چند سال پیش خدماتی همچون مراقبت فعال بیماران مزمن روانپزشکی، ویزیت در منزل و خدمات مددکاری به بیماران را ارائه می‌دهند، افزود: بخشی از این خدمات در حال حاضر در تمامی مراکز جامع خدمات سلامت شهری نیز ارائه می‌گردند.
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت گفت: اصولا رویکرد علمی در درمان بیماران مزمن روانپزشکی، رویکرد بازگرداندن آنان به اجتماع است و بستری کردن بیماران روانپزشکی به صورت طولانی مدت با توجه به عدم برطرف شدن عوامل موثر در میزان عود بیماران در طولانی مدت کمکی نمی‌کند.
حاجبی یادآور شد: مداخلات روانشناختی، مددکاری و کار درمانی جزئی از بسته درمان و توانبخشی هستند که در تمام بیمارستان‌های علوم پزشکی که دارای بخش روانپزشکی هستند ارائه می‌شود.
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت افزود: در ضمن در بیمارستان‌های دانشگاهی، هفت خدمت غیر دارویی از نوع مداخلات درمانی غیردارویی تحت پوشش بیمه قرار گرفته است.
حاجبی در ادامه گفت: در طرح تحول سلامت، در یک سال و نیم گذشته، بیش از یک هزار و دویست تخت روانپزشکی به طور عمده در بیمارستان‌های عمومی احداث شد که این نشان دهنده اهتمام وزارت بهداشت در این حوزه است. همچنین، کیفیت ارائه خدمات بستری به مردم از جمله تجهیزات و فضای فیزیکی و منابع انسانی ارتقا یافته و تعدادی از بخش‌ها و اورژانس‌های روانپزشکی نیز استانداردسازی شدند. هر چند در حوزه خدمات پزشکی، آزمایشگاهی و بیمارستانی برای این بیماران، با وجود افزایش میزان خدمات صورت گرفته در این حوزه، همچنان در کشور کمبود وجود دارد.
مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت همچنین گفت: اقدامات توانبخشی، و کاردرمانی در واقع در سطح سوم پیشگیری در حوزه بهداشت و درمان است و در سالهای اخیر در ساختار وزارت بهداشت مورد توجه خاص بوده و برای آن برنامه و زیرساخت تعریف شده و فعالیت‌هایی نیز در حال انجام است. بدین منظور، حوزه مشاور وزیر در امور توانبخشی در ساختار وزارتی تعریف شده است. در معاونت درمان، دفتری جهت ساماندهی امور کاردرمانی مراکز درمانی وجود دارد و در حوزه های مرتبط، با انجمن‌های غیردولتی موجود که گروه هدفشان، نیاز به خدماتی همچون کاردرمانی، گفتار درمانی، و سایر خدمات تخصصی در حوزه توانبخشی بیماران دارند، مشارکت بسیار خوبی وجود دارد.
وی در خصوص عملکرد سازمان بهزیستی کشور در انجام وظایف محوله در این خصوص گفت: متاسفانه سازمان بهزیستی با وجود اینکه بر اساس قانون از 15 سال پیش وظیفه ساماندهی و توانبخشی بیماران روانی مزمن را به عهده دارد، اما در این زمینه بسیار ضعیف عمل کرده است.
حاجبی افزود: در حال حاضر مراکزی که تحت نظر سازمان بهزیستی با عنوان مراکز نگهداری و توانبخشی بیماران روانی مزمن وجود دارند متاسفانه نه تنها جز در موارد اندکی خدمات توانبخشی و بازتوانی به بیماران ارائه نمی‌دهند، بلکه از نظر شرایط اولیه نگهداری بیماران نیز از استانداردهای لازم برخوردار نیستند. به نظر می‌آید که این سازمان وظایف اولیه خودش را فراموش کرده است و از طریق بهانه جویی های و فرافکنی تلاش در جهت پوشش نقطه ضعف‌های خود دارد.
