یک وکیل دادگستری گفت: اگر وکیل دادگستری نقش فعالی در اعلام تخلفات قاضی نداشته باشد چگونه قوه قضاییه بفهمد قاضی خوب یا بد دارد؟
به گزارش مرور نیوز، مجید پوراستاد در نشست «نظارت بر رفتار قضات و صیانت از حق دفاع» که با حضور نجات‌الله ابراهیمیان و محمدرضا انوری برگزار شد، ضمن تبریک سالروز استقلال کانون وکلا، اظهار کرد: این نهاد قدیمی به همت یک شخصیت بزرگوار، حقوقدان و وکیل تاسیس شد، ایشان در سال ١٢٩٠ هجری شمسی کتابی با عنوان دستور در مقاطع حقوقی نوشتند که این کتاب جزو قدیمی‌ترین کتب آیین دادرسی مدنی است.
وی ادامه داد: حقیقت این است که نزدیک یک سال در صدد تهیه دو مقاله بودم که موضوع اولین مقاله این بود که چگونه به عنوان وکیل دادگستری می‌توانیم از قضات دادگستری حمایت کنیم؟ آنها به دلیل محدودیت هایی که دارند نمی توانند مشکلات صنفی خود را مطرح کنند. چگونه می‌توان صدای قضات باشیم؟ به ویژه اینکه قضات ما مثل سایر کشورها انجمن صنفی قضات ندارند تا مشکلات خود را بیان کنند. موضوع مقاله دوم هم این است که شکایت انتظامی وکیل از قاضی هنجار است یا ناهنجار؟ آیا شکایت انتظامی وکیل از قاضی پرونده عملی مطابق اصول اخلاقی است یا عملی غیراخلاقی؟
پوراستاد بیان کرد: عده‌ای معتقدند شکایت وکیل مطابق اصول اخلاقی حرفه وکالت نیست. قصد دارم در سه بخش بحث را مطرح کنم. بخش اول شکایات وکیل که مطابق اصول اخلاقی نیست. بخش دوم شکایت وکیلی که مطابق اصول وکالت است و بخش سوم راه‌حل و پیشنهاداتی که برای نظارت بر رفتار قضات وجود دارد که نتیجه‌اش صیانت از حق دفاع برای وکیل است. شکایاتی که نه تنها اخلاقی نیست بلکه برای وکیل تخلف است. با توجه به سوگند وکالت متعهد شدیم بر اساس شرافت قضاوت و شرافت وکالت اقدام و اظهاری نکنیم و نسبت به اشخاص و مقامات قضایی رعایت نهایت احترام را داشته باشیم و از کینه جویی پرهیز کنیم. نقض این سوگند بر اساس بند ٣ ماده ٨١ آیین نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا مستوجب مجازات انتظامی درجه ٥ است.
این وکیل دادگستری ادامه داد: همچنین بر اساس بند ٩ ماده ٨٠ همان آیین‌نامه در صورتی که وکیل برای اطاله دادرسی به وسیله خدعه‌آمیز متوسل شود به مجازات انتظامی درجه چهار محکوم می شود. شکایت انتظامی وکیل از قاضی شکایت انتظامی از موارد وضع دادرس نیست. ممکن است بعضی از وکلا جلسه را به سمت‌وسویی ببرند که علیه او اعلام جرم کنند و ادامه رسیدگی را متوقف کنند. این از شکایاتی است که نه تنها اخلاقی نیست بلکه برای ما هم تخلف است، اما دسته دوم شکایاتی است که اخلاقی نیستند اما برای وکیل تخلف محسوب نمی شوند.
پوراستاد با بیان اینکه شغل قضا یکی از مشاغل پرمسئولیت در دنیاست، عنوان کرد: بهترین قضات هم در پرونده ای که جریان رسیدگی طولانی دارد طبیعتا دچار لغزش هایی می‌شوند که اجتناب ناپذیر است. ما هم به عنوان وکیل دادگستری در دفاع خود دچار لغزش می شویم که قضات از سر بزرگی از آن می گذرند. اگر دنبال بهانه برای شکایت از قاضی هستیم عمل‌مان اخلاقی نیست. بر اساس بند ٦ ماده ١٧ قانون نظارت بر رفتار قضات رفتار خلاف شان قضایی یکی از تخلفات سنگین است که مستوجب مجازات انتظامی درجه ٨ است. این رفتار خلاف شان قضایی یک مقدار کشدار است. قاضی شمال رفته کنار ساحل با پیژامه و زیرپوش بوده از آن عکس انداختند تخلف محسوب شده است و آراء آن موجود است. این عمل اخلاقی نیست.
پوراستاد خاطرنشان کرد: گاهی شکایت وکیل مبتنی بر اصول اخلاقی و حتی تکلیف است. گاهی قاضی تخلفات فاحش دارد و نسبت به آنها اصرار هم دارد. در این خصوص دو نگاه وجود دارد. نگاه اول که معتقدند وکیل دادگستری حق ندارد تحت هیچ شرایطی از قاضی شکایت کند. این دسته دو دلیل دارند و آن دلایل یکی این است که وکیل بیشتر به خودش فکر می کند و اقدامش عافیت طلبانه است؛ زیرا ممکن است شکایت او از قاضی برایش دردسر ایجاد کند چون با این قاضی پرونده دارد. دلیل دوم اینکه معتقدند مگر من چه اندازه حق الوکاله دریافت کرده ام که بخواهم از قاضی هم شکایت کنم؟
این وکیل دادگستری در ادامه گفت: وکیل دادگستری باید علیه قاضی پرونده به‌خاطر تخلفات فاحش شکایت کند که اولین خدمت در راستای این اقدام خدمت به خود دستگاه قضایی است. اگر وکیل دادگستری نقش فعالی در اعلام تخلفات قاضی نداشته باشد چگونه قوه قضاییه بفهمد قاضی خوب یا بد دارد؟ ما باید گزارش بدهیم؛ زیرا اگر این کار را نکنیم قاضی متخلف به روش و شیوه خود ادامه می دهد. اعلام تخلفات فاحش پاداش خوبی برای قاضی قانون‌مدار محسوب می شود. ما به عنوان وکیل دادگستری فقط مامور به اقامه دعوا و دفاع از حقوق موکل نیستیم.
پوراستاد افزود: قاضی بر اساس اعلام تخلف مراقب رفتار خود خواهد بود. او هم در صورت تخلف من باید گزارش بدهد و بر رفتار من نظارت داشته باشد. اگر نظارت دوسویه باشد خدمات خوبی به مردم ارائه می شود. اگر بخواهیم به سئوال نشست پاسخ دهیم سه راه حل وجود دارد.
وی اولین راه حل را تغییر ضوابط گزینش قضات دانست و چنین ابراز عقیده کرد: پیشگیری بهتر از درمان است. توجه به تعهد خوب است اما توجه به تخصص هم خوب است. توجه به دیانت خوب است اما توجه به اخلاق هم بهتر است. در اعلام تخلفات فاحش قضات نیاز به اعلام داریم. ابتدا به خود قاضی اعلام شفاهی کنیم. در مرحله بعد لایحه مکتوب به او بدهیم و در صورت عدم تاثیر به رییس مجتمع لایحه مکتوب ارسال کنیم تا قاضی را ارشاد کند. اگر باز هم چاره ساز نبود به دادسرای انتظامی قضات طرح شکایت کنیم.
این وکیل دادگستری در پایان گفت: باید از دو نهاد دیوان عدالت اداری و دادسرای انتظامی قضات تشکر کرد. دیوان عدالت به منظور شکایات مردم علیه دولت است و خیلی خوب به پرونده ها رسیدگی می شود. دادسرای انتظامی قضات نیز بیشترین قضات سالم را در آنجا حضور دارند و خوب و دقیق به امور رسیدگی می کنند. کبوتر عدالت دو بال دارد. زمانی می توان به اجرای عدالت رسید که هر دو بال خوب بال بزنند. ما هم باید وکلای خوب تربیت کنیم. به کارآموزان سخت گیری کنیم . کانون وکلا باید در انتخاب هیات اختبار دقت کند.
