نتایج یک تحقیق دانشگاهی درباره اوقات فراغت دانشجویی نشان می دهد اوقات فراغت این قشر بیشتر با فراغت‌های جسمانی و تفریحی- سرگرمی پر می‌شود و این موضوع در بین دانشجویان متأهل بیش از مجرد است.
به گزارش مرور نیوز، از آنجایی که تعطیلات نوروز یکی از مهمترین اوقات فراغت دانشجویان به شمار می آید، بر آن شدیم آخرین نتایج تحقیقات دانشگاهیان درباره چگونگی گذراندن اوقات فراغت دانشجویان در دانشگاه های مختلف را منتشر کنیم.
مقاله «سرمایه فرهنگی خانواده و ذائقه فراغتی دانشجویان با رویکرد نظری بوردیو (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه تهران)» نوشته افسانه ادریسی استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال، احسان رحمانی خلیلی دانشجوی دکتری جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، سیده نرگس حسینی امین کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی است.
این مقاله در نشریه «جامعه شناسی مطالعات جوانان» منتشر شده است.
هدف مقاله شناسایی رابطه شیوه‌های گذران اوقات فراغت با سرمایه فرهنگی خانواده‌های دانشجویان و شیوه‌های گذران اوقات فراغت در گروه‌های مختلف جنسیتی و وضعیت تأهل بود و با رویکرد توصیفی- مقایسه‌ای و روش تحقیق پیمایشی تعداد 400 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران را مورد بررسی قرار داده است.
شیوه‌های گذران اوقات فراغت به پنج گروه فکری، اجتماعی، تفریحی - سرگرمی، هنری - فرهنگی و جسمانی تقسیم شد.
نتایج به دست آمده حاکی از آن است که اوقات فراغت دانشجویان بیشتر با فراغت‌های جسمانی و تفریحی- سرگرمی پر می‌شود و فراغت‌های تفریحی - سرگرمی و اجتماعی در بین دانشجویان زن بیش از مردان و فراغت تفریحی - سرگرمی و جسمانی در بین دانشجویان متأهل بیش از مجردین است.
همچنین سرمایه فرهنگی در بین دانشجویان علوم پایه بیش از علوم انسانی است و سرمایه فرهنگی با انواع فراغت به جز فراغت جسمانی رابطه معناداری دارند و میزان شدت رابطه آن با انواع فراغت به ترتیب؛ فراغت اجتماعی، هنری - فرهنگی، فکری و تفریحی- سرگرمی است.
مفهوم خاص فعالیت فرهنگی مواردی همچون نشست‌های دوستانه فرهنگی بازدید از موزه‌ها، نمایشگاه‌ها و گالری‌ها، رفتن به سینما، موزه، تئاتر، مفهوم فعالیت مذهبی گرایش انسان به امر مقدس، مفهوم فعالیت اجتماعی مشارکت در امور خیریه و اجتماعی داوطلبانه و دید و بازدید با اقوام و خویشان، همسایگان، دوستان و آشنایان، مفهوم فعالیت‌های ورزشی نوعی فعالیت ضامن سلامتی جسم و روان، مفهوم فعالیت تفریحی رفتن به پارک، سینما و مراکز تفریحی، مفهوم فعالیت هنری و دستی شامل: قالی‌بافی، خیاطی، قلاب بافی، ملیله دوزی، کاموابافی است.
اوقات فراغت شامل فراغت‌های زیر است:
۱) فراغت فکری: میزان انجام فعالیت درسی، گوش‌دادن به رادیو، رفتن به کلاس زبان، کامپیوتر و .. ، مطالعه کتاب، مطالعه روزنامه، مطالعه مجله، استفاده از اینترنت و رفتن به کتابخانه.
۲) فراغت فرهنگی - هنری: رفتن به کلاس‌های هنری(موسیقی، نقاشی، عکاسی و ...)، گوش‌دادن به موسیقی، رفتن به سینما، رفتن به تئاتر و رفتن به موزه.
۳) فراغت اجتماعی: میزان چت‌کردن، شرکت در انجمن‌ها و تشکل‌های فرهنگی، صنفی و سیاسی، صحبت‌کردن با دوستان به صورت حضوری یا تلفنی، استفاده از فیس‌بوک، صحبت کردن با اعضای خانواده، رفتن به اماکن ورزشی، رفتن به کافی‌شاپ، رفتن به اماکن مذهبی و ارسال و دریافت پیامک.
۴) فراغت سرگرمی - تفریحی: میزان تماشای تلویزیون در روز، تماشای فیلم با وی سی دی در روز، رفتن به مراکز خرید در ماه، رفتن به مهمانی در ماه، رفتن به پارک و مراکز تفریحی در ماه.
۵) فراغت جسمانی: میزان استراحت ، میزان ورزش کردن.
یافته‌های تحقیق آمار توصیفی فراوانی و درصد سرمایه فرهنگی خانواده دانشجویان، فراغت فکری، فرهنگی- هنری، اجتماعی، سرگرمی - تفریحی و جسمانی را در جداول مربوطه نشان می دهد.
با توجه به نتایج به‌دست آمده از جداول تحقیق، ۵۰ درصد افراد دارای سرمایه فرهنگی طبقه متوسط به بالا بوده‌اند و در گذران اوقات فراغت، فراغت فکری ۲۳ درصد، فرهنگی- هنری ۶.۵ درصد، اجتماعی 23 درصد، سرگرمی - تفریحی 32 درصد و جسمانی ۳۸.۵ درصد در طبقه متوسط به بالا بوده‌اند با توجه به نتایج به دست آمده اوقات فراغت دانشجویان بیشتر با فراغت‌های جسمانی و تفریحی و سرگرمی پر می‌شود.
تفاوت معناداری میان اوقات فراغت در بین دو گروه دانشجویان زن و مرد وجود دارد. فراغت تفریحی - سرگرمی و فراغت اجتماعی در بین دانشجویان زن بیش از مردان است. فراغت‌های فکری، هنری - فرهنگی و جسمانی در بین دانشجویان تفاوت معناداری بین زن و مرد وجود ندارند.
با توجه به نتایج به دست‌آمده فراغت‌های تفریحی- سرگرمی و جسمانی بین دانشجویان متأهل و مجرد تفاوت معناداری دارد و می‌توان نتیجه گرفت که فراغت تفریحی- سرگرمی و فراغت جسمانی در بین دانشجویان متأهل بیش از مجردین است. در فراغت‌های فکری، اجتماعی، هنری - فرهنگی بین دانشجویان متأهل و مجرد تفاوت معناداری وجود ندارد.
دلیل یافته‌ها این بوده است که متأهلین بیشتر با خانواده‌ها به گذراندن اوقات فراغت می‌پردازند و علاوه بر آن متأهلین بنا به ضرورت سلامتی و یا فرصت بیشتر به فراغت تفریحی- سرگرمی و جسمانی بیشتر می‌پردازند.
سرمایه فرهنگی خانواده دانشجویان در بین دانشجویان علوم پایه و علوم انسانی تفاوت معناداری دارند و میانگین سرمایه فرهنگی در دانشجویان علوم پایه بیش از دانشجویان علوم انسانی است. میانگین سرمایه فرهنگی در دانشجویان زن بیش از مردان است.
نتایج این تحقیق نشان می دهد که به جز فراغت جسمانی همه انواع فراغت با سرمایه فرهنگی خانواده دانشجویان رابطه معناداری دارند و میزان شدت رابطه به ترتیب در فراغت اجتماعی، هنری - فرهنگی، فکری و تفریحی - سرگرمی از زیاد به کم است.
با توجه به نتایج به دست آمده اوقات فراغت دانشجویان بیشتر با فراغت‌های جسمانی و تفریحی- سرگرمی پر می‌شود و فقط 23 درصد فراغت فکری و ۶.۵ درصد فراغت فرهنگی- هنری دانشجویان در طبقه متوسط به بالا بوده‌اند که این میزان‌ها برای قشر دانشجو بسیار پایین است و انتظار می‌رود که با توجه به فضای علمی دانشگاه، دانشجویان از فراغت‌های فکری، فرهنگی- هنری و اجتماعی بیشتری برخوردار باشند.
