کشف چندین قطعه از لوحه‌های سفالی تدفینی با نقوش گوزن، بز و درخت در محوطه‌های گورستانی دوران اشکانی، مهم‌ترین یافته گروه باستان‌شناس پس از ۱۰۱ روز بررسی باستان‌شناختی در دشت اراک است.
به‌گزارش مرور نیوز، جواد علایی‌مقدم سرپرست هیئت باستان‌شناسی در دشت اراک، با اعلام این خبر افزود: در این بررسی که شامل شهرستان اراک و بخش‌هایی از شهرستان آشتیان در استان مرکزی بود، بیش از ۵۰۰ اثر تاریخی شناسایی و ثبت شد که برخی از آن‌ها جزو شاخص‌ترین آثار استان و فلات مرکزی محسوب می‌شوند و متأسفانه تاکنون و در بررسی‌های پیشین کسی آن‌ها را شناسایی و مطالعه نکرده بود.
وی افزود: گروه باستان‌شناس در این بررسی با تنوع بالای آثار شناسایی‌شده شامل تپه‌ها، محوطه‌های گسترده، سنگ‌نگاره‌های فراوان و متنوع و کتیبه‌های متعدد اسلامی، آتشکده، چهارطاقی، میل‌ها، بازار، کاروانسرا، قلعه، تپه قلعه، مساجد، تکایا، آب‌انبار، حمام، قنات‌های چندصدساله، چاه‌ها و کانال‌های آب چندصدساله، زاغه‌ها و دست‌کندها، منازل تاریخی، غار مسکونی، برج‌های آتش، معادن تاریخی، مقابر، امامزادگان، قبرستان‌های تاریخی‌واسلامی، و... مواجه بودند.
این باستان‌شناس اظهار کرد: محوطه‌های شناسایی‌شده در این بررسی بازه زمانی ۷هزارساله، از دوران مس‌سنگی تا دوره قاجار، را دربر می‌گیرند که البته احتمال شناسایی دوره‌های کهن‌تر (مربوط به نوسنگی) با حفاری در برخی از محوطه‌های بزرگ پیش‌ازتاریخی منطقه بسیار زیاد است.
علایی‌مقدم گفت: ازجمله دستاوردهای مهم در این بررسی، شناسایی محوطه‌های باستانی گسترده با وسعت بیش از ۱۰۰ هکتار متعلق به اواخر ساسانی و دوران اسلامی، محوطه‌های چنددَه‌هکتاری از دوران اشکانی، چندین محوطه شاخص از دوران پیش‌ازتاریخی و قبرستان‌هایی با قدمت بیش از ۲هزار تا ۵هزار سال است.
سرپرست هیئت باستان‌شناسی در اراک افزود: همچنین در این بررسی، چندین قطعه از لوحه‌های سفالی تدفینی با نقوش گوزن، بُز و درخت در محوطه‌های گورستانی دوران اشکانی به‌دست آمده که از منحصربه‌فردترین آثار یافت‌شده منطقه محسوب می‌شوند.
او گفت: دشت اراک و حوضه آبریز دریاچه میقان درواقع بخشی از دشت پهناور و تاریخی فراهان است که بخش شمالی آن را در سال ۱۳۹۱ همین تیم مورد بررسی جامع قرار داد و با پایان این دوره از بررسی‌ها، درمجموع، بیش از ۷۵۰ اثر تاریخی قابل‌ثبت و مطالعه‌کردنی شناسایی شد.
این باستان‌شناس اظهار کرد: علاوه‌بر این تعداد، با توجه به برخی گزارش‌ها و همچنین شواهد اندک برجای‌مانده، بیش از ۲۰۰ مکان دیگر نیز که براساس شواهدی تاریخی، تخریب شده بودند مطالعه شدند تا از اطلاعات مربوط به آن‌ها در پژوهش‌های بررسی الگوهای استقراری منطقه در ادوار مختلف و همچنین آسیب‌شناسی و بررسی روند و عوامل تخریب آثار این دشت استفاده شود.
او افزود: دشت پهناور و تاریخی فراهان، ازجمله دشت‌های مهم و آباد فلات مرکزی، است که با توجه به کمیت و کیفیت زیاد محوطه‌های باستانی در آن، هم‌جواری با منطقه زاگرس و وجود پدیده‌های طبیعی چون دریاچه میقان، اهمیت بسیار زیادی در مطالعات باستان‌شناختی فلات مرکزی ایران و ارتباطات آن با مناطق زاگرس دارد.
پروژه بررسی باستان‌شناختی دشت اراک و حوضه آبریز دریاچه میقان با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری انجام شده است.
