رشد کمیت علم کشور به 18 درصد رسید/ بالاترین میزان رشد در 5 سال

به گزارش مرور نیوز به نقل از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، دکتر محمدجواد دهقانی گفت: بررسی اطلاعات مستخرج از پایگاه وب آو ساینس (ISI) نشان می دهد که کمیت تولید علم کشور در سال 2016 میلادی به 45 هزار و 183 مورد افزایش یافت.

وی گفت: در سال 2015 میلادی تعداد مدارک نمایه شده کشور در این پایگاه به 38 هزار و 282 مورد بود. با این احتساب رشد کشور در سال 2016 نسبت به 2015 میلادی به 18 درصد و در واقع بالاترین میزان رشد در پنج سال اخیر رسیده است.

دهقانی یادآور شد: در مقایسه با 25 کشور برتر تولید کننده علم دنیا رتبه نخست رشد علمی دنیا همچنان در اختیار جمهوری اسلامی ایران است این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران در سال 2013 از نظر رشد علمی جایگاه آخر درمیان 25 کشور برتر را داشت. البته اطلاعات سال 2017 هنوز کامل نشده است.

وی اظهار داشت: بعد از جمهوری اسلامی ایران، کشورهای روسیه، لهستان، هند، چین و ترکیه به ترتیب بیشترین میزان رشد را داشته اند. این کشورها به ترتیب بین 5 تا 15 درصد رشد کمیت تولید علم داشته اند.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: پایگاه استنادی وب آو ساینس (ISI) معتبرترین مجلات علمی دنیا را نمایه سازی می کند. هر چند کمیت تولید علمی که از ایران در سطح بین المللی منتشر می شود بیش از آن چیزی است که در پایگاه ISI نمایه سازی شده است، اما باید خاطر نشان ساخت که این بخش از تولید علم کشور در برجسته ترین نشریات علمی دنیا منتشر شده اند.

وی گفت: سه کشور کره جنوبی، فرانسه و تایوان از رشد منفی کمیت تولید علم برخوردار بوده اند. آنها به ترتیب بین منفی ۰.۲ درصد تا منفی ۲.۹ درصد رشد منفی داشته اند.

دهقانی اظهار داشت: سهم جمهوری اسلامی ایران از کمیت تولید علم دنیا در سال 2016 میلادی به ۱.۷۲ درصد رسیده است. این در حالی است که در سال 2015 میلادی سهم ایران از کل کمیت تولید علم دنیا ۱.۴۹ درصد بوده است.

سرپرست ISC ادامه داد: در حال حاضر آمریکا حدود یک چهارم کمیت علم دنیا را تولید می کند. بعد از این کشور، چین قرار دارد. سهم چین از کل کمیت علم دنیا حدود 16 درصد است. انگلستان، آلمان، ژاپن، هند، فرانسه، ایتالیا، کانادا و استرالیا کشورهایی هستند که به ترتیب بیشترین کمیت علم دنیا را تولید می کنند. آنها بین 4 تا 7 درصد کمیت تولید علم دنیا را تولید می کنند. بعد از ایران کشورهای سوئیس، لهستان، سوئد، تایوان، بلژیک، دانمارک، اتریش و اسکاتلند قرار دارند.

وی افزود: هر چند افزایش کمیت تولید علم یکی از عوامل مهم در رشد علمی کشور است، اما به خودی خود باعث توسعه علمی کشور نمی شود. این مسئله به خوبی در سند سیاست های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری تبیین شده است. مرجعیت علم و فناوری در سطح بین المللی اولین بند از این سند است و مرجعیت علمی زمانی حاصل می شود که از علم تولید شده مورد بهره برداری قرار گیرد.

دهقانی یادآور شد: نیمی از تولیدات علم دنیا تنها 7 درصد از کل میزان استنادهای آن را دریافت می کنند و استناد به مفهوم استفاده است. بنابراین در کنار توجه به رشد کمیت تولید علم باید به سایر عوامل مهم در توسعه علمی کشور از جمله اثرگذاری اقتصادی و اجتماعی علم تولید شده، کیفیت تحقیقات و دیپلماسی علمی معطوف شود.