معتادان آمار هم ندارند

به گزارش خبرنگار اجتماعی مرور نیوز، با نزدیک شدن به هفته مبارزه با مواد مخدر به بررسی شمار معتادان به مواد مخدر درون کشور و میزان فوت شدگان ناشی از آن مواد را در ایران می پردازیم.

٢ میلیون و 808 هزار نفر آمار رسمی معتادان در کشور

بر اساس آمارهای رسمی منتشر شده در سال90 از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر شمار معتادان، یک ملیون و325 هزار نفر اعلام شد که این آمار امسال باحجم نمونه از60 هزار نفر در شهر و روستا و با  محاسبه میزان شیوع5.3، به دو ملیون808 هزار نفر رسید که با توجه به رشد جمعیت با کاهش مصرف هم روبرو هستیم، در واقع می توان گفت رشد چندانی در مصرف مواد مخدر  نداریم.

تریاک همچنان در صدر پر مصرف ترین مواد مخدر در بین معتادان

گفتنی است؛ کماکان تریاک و شیره تریاک و شیشه با شیوع بالا جزو مواد مخدرپر مصرفی هستند که در کشور مصرف می‌شوند. همچنین حشیش و ترکیبات آن، شامل علف، گل و ماری‌جوانا با ۱۱.۹ درصد و هرویین افشرده با ۱۰.۶ درصد در مقام بعدی مصرف قرار دارند. مصرف شیشه نیز با افت ۸.۱ درصدی در رتبه سوم قرار دارد که خوشبختانه با افت مصرف شیشه در بین معتادان کشور رو به رو هستیم.

فوت سه هزار و ۱۹۰ نفر به دلیل سو مصرف مواد مخدر در سال گذشته

سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر، با اشاره به آمار فوتی‌های ناشی از مصرف مواد مخدر گفت: در سال ۹۵ سه هزار و ۱۹۰ نفر به دلیل سو مصرف مواد فوت کرده‌اند که با توجه به آمار سال گذشته با رشد ۶.۲ درصدی رشد داشته است که از بین آن ها، ۳۴۳ نفر  زن و ۲ هزار و ۸۴۷ نفر نیز مرد بوده‌اند. همچنین  یک هزارو ۸۸۲ نفر از این تعداد به دلیل مسمومیت حاد با مواد فوت کرده‌اند که  باید درباره سو مصرف مواد به مصرف‌کنندگان اطلاع‌رسانی کنیم.

رشد 6.2 درصدی تلفات سوءمصرف مواد مخدر در سال گذشته

در سال گذشته از کل تلفات مواد مخدر در کشور دو هزار و 847 نفر مرد و 343 نفر زن بودند، این در حالی است که تعداد مردان فوت شده بر اثر سوء مصرف مواد در سال قبل از آن دو هزار و 676 و تعداد زنان 327 نفر بود.

در این مدت استان های تهران با 775،‌ فارس با 254 و خراسان رضوی با 241 نفر بیشترین و استان‌های خراسان جنوبی با نه، ایلام با 10 و بوشهر با 17 نفر کمترین آمار تلفات اعتیاد را داشته اند.

 هشدار افزایش مرگ و میر به دلیل مصرف مواد روان گردان‌ها

پرویز افشار سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر با هشدار افزایش مرگ و میر به دلیل مصرف مواد روان گردان‌ها گفت: در زمینه استفاده از روان گردان و مرگ و میر مصرف‌کننده گان با رشد ۸ و ۶۶ دهم درصدی رو به رو بوده‌ایم که این رشد زنگ خطر استفاده از این مواد را به صدا درآورده است و جا دارد درباره سو مصرف این مواد به ویژه در میان جوانان اطلاع‌رسانی‌ های ویژه انجام شود.

سازمان پزشکی قانونی کشور نیز اعلام کرد در سال گذشته بیشترین متوفیات سوءمصرف مواد مخدر بر اثر مسمومیت حاد جان خود را از دست داده‌اند که تعداد این افراد یک‌هزار و 882 نفر ثبت شده است، در این مدت 851 نفر نیز به دلیل عوارض مصرف طولانی مدت و 457 نفر نیز به دلیل مصرف روانگردان ها جان باختهاند. در سال 1395 بیشترین آمار تلفات سوءمصرف مواد مخدر با 318 فوتی در اسفند ماه و کمترین آن با 215 نفر در فروردین ماه گزارش شده است.

رئیس کارگروه کاهش تقاضای اعتیاد کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام

آمار ارائه شده از معتادان درست نیست

سعید صفاتیان رئیس کارگروه کاهش تقاضای اعتیاد کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام می گوید: ستاد مبارزه با موادمخدر با سازمان بهزیستی کشور در سال 1395 طرح سرشماری معتادان کشور (شیوع شناسی اعتیاد) را به اجرا گذاشت که این موضوع مورد اعتراض و انتقاد قرار گرفت. پنهان کاری مبنی بر نبود فرزند معتاد با وجود اینکه فرزند یا فرزندان معتاد ممکن است در خانواده وجود داشته باشد نشان می‌دهد که آمارهای اعلامی از شیوع شناسی، نمیتواند خیلی دقیق باشد و نتیجه این طرح از نظر من اشکال دارد.

صفاتیان در ادامه تاکید میکند که عدد 2 میلیون و 808 هزار معتاد که اخیرا اعلام شده است، عدد صحیحی نیست و باید به این رقم معتاد در کشور 20 تا 30 درصد دیگر نیز اضافه کرد. تا پیش از این، آمار معتادان در کشور یک میلیون و 325 هزار تن اعلام می شد. این شمار معتاد از رده سنی 15 تا 64 سال با جمعیتی بالغ بر 52 میلیون و 500 هزار تن بدست آمده بود؛ به عبارت دیگر 6 / 2 درصد این جمعیت معتاد بودند.

وی خاطرنشان می کند: در سال 90 ، 75 میلیون جمعیت داشتیم که 52 میلیون و 50 هزار تن از این شمار در رده سنی 15 تا 64 سال قرار داشتند. جمعیت کشور براساس سرشماری سال 95 ، حدود 80 میلیون نفر اعلام شد که 56 میلیون تن از این شمار را 15 تا 64 ساله ها تشکیل می دادند و 3 / 5 درصد از رده سنی یاد شده - 2 میلیون و 808 هزار تن - معتاد، اعلام شد.

صفاتیان ادامه داد: به جمعیت کشور از سال 90 تا 95 حدود چهار میلیون و 800 هزار تن اضافه شده است؛ یعنی ما تقریبا نزدیک پنج درصد، رشد جمعیت داشته ایم اما تعداد معتادان در این پنج سال از یک میلیون و 325 هزار به 2 میلیون و 808 هزار تن رسیده است و 100 درصد رشد دارد؛ این در حالی است زمانی می توان آمار معتادان در کشور را متناسب با رشد جمعیت اعلام کنیم که آمار نیز پنج تا 10 درصد افزایش یابد.

وی اضافه می کند: برای برنامه ریزی دقیق در زمینه معتادان در حوزه مدیریت و برنامه ها در سطح کلان کشور مشکل وجود دارد چون حتی از نظر بعد خانوار نسبت به تعداد معتادان در کشور، نزدیک به 10 میلیون تن از هموطنان به گونه ای با مواد مخدر درگیر هستند.

در واقع باید گفت اعتیاد بزرگترین آسیب اجتماعی کشور است و به همین منظور دولت باید در بحث آسیب های اجتماعی به حوزه اعتیاد نگاه تخصصی تر و ویژه تری داشته باشد چون اعتیاد، مادر سایر آسیب های اجتماعی است.

استراتژی کاهش تقاضای مواد مخدر در جامعه رویکردی موثر در مبارزه با اعتیاد

در کشورمان مبارزه با پدیده شوم اعتیاد و قاچاق مواد مخدر در قالب یک استراتژی مشتمل بر دو رویکرد کاهش عرضه و کاهش تقاضای مواد مخدر تبیین و عملیاتی گشته است.اقداماتی که در راستای کاهش عرضه مواد مخدر صورت میگیرد شامل مبارزه با کشت، تولید، توزیع و خرید و فروش آن است و ماهیت انتظامی دارد. همچنین اقداماتی که به منظور کاهش تقاضای مواد مخدر صورت می گیرد شامل ایجاد برنامه های آموزشی و آگاه سازی بوده و ماهیت اجتماعی و فرهنگی دارد.

در واقع پیشگیری بهترین راه مبارزه با مصرف، عرضه و توزیع انواع مواد مخدر است.با استناد به نظر کارشناسان در حوزه مبارزه با مواد مخدر اقدامات پیشگیرانه شامل پیشگیری دین محور، قانون محور و اجتماع محور است که هر کدام از این راهبردها تاثیراتی در پیشگیری از مواد مخدر و جرائم ناشی از آن دارد.