سند تغییر اقلیم برای شهرها ایجاد شود

به گزارش مرور نیوز، نقل از پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست، معصومه ابتکار معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست در همایش ملی نمایندگان منتخب شوراهای اسلامی شهرهای مراکز استانی با محوریت محیط زیست و توسعه پایدار که پیش از ظهر امروز به میزبانی سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، گفت: هدف اصلی از برگزاری این نشست تعمیق راهبردها، نگاه‌ها و سیاست‌ها در حوزه محیط زیست و توسعه پایدار در مدیریت شهری از طریق شوراها و شهرداری‌ها است که مسوولیت روستاها، شهرها و کلانشهرها را برعهده دارند.

وی با اشاره به اینکه در انتخابات 29 اردیبهشت‌ماه با حضور پرشکوه مردم شاهد تحول بزرگی در ترکیب و رویکرد بسیاری از شوراهای شهرها بوده‌ایم، گفت: این آغاز مبارکی برای شهرهای کشور است و امیدواریم تا انتها همین مسیر به صدق و نیکی طی شود.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به آیه‌ای از سوره اسراء اظهار کرد: در این آیه چنین آمده: خدایا مرا به نیکی وارد کن و مرا در مسیری که وارد کردی با نیکی خارج کن. امیدواریم شوراها با صدق در گفتار و رفتار کار خود را آغاز و یا صدق و نیکی این مسیر را طی کنند و از آن خارج شوند. در چنین شرایطی حرکت‌ها باید مبتنی بر دانایی باشد؛ دانایی که بخشی از آن به وحی الهی تکیه دارد و بخشی از آن به خرد جمعی متکی است. این دانایی باید دستور کار ما در مواجهه با مسائل پیچیده مدیریت شهری باشد.

ابتکار با بیان اینکه مسائل شهری ابعاد مختلف زندگی اعم از اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست‌محیطی و بهداشتی را شامل می‌شود، گفت: شوراهای شهرها در همه این زمینه‌ها مسوولیت و اختیاراتی دارند. در حال حاضر خوشبختانه در کشور ما راهبردهای لازم برای جهت‌گذاری در شوراها وجود دارد.

شوراها رکن چهارم مردم سالاری

وی با تاکید بر اینکه شوراها رکن چهارم مردم‌سالاری محسوب می‌شوند، گفت: سیاست‌های ابلاغی نظام توسط مقام معظم رهبری در زمینه آمایش سرزمینی، اصلاح الگوی مصرف و محیط زیست همگی یک دستور کار مهم برای مدیریت شهری هستند و راهبرد لازم برای شهرداری‌ها و شوراها را فراهم می‌کند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به تدوین برنامه ششم به عنوان دستور کار شوراها،اظهار کرد: این برنامه خط مشی برای شوراها در حوزه‌های مختلف از جمله محیط زیست فراهم کرده است. افزون بر این در برنامه ششم توسعه یک سند فرابخشی در حوزه محیط زیست داریم که می‌تواند برای شوراها راهگشا باشد.

ابتکار با اشاره به تاکید رئیس جمهور بر اهمیت مسائل محیط زیست اظهار کرد: رئیس جمهور معتقدند در کنار مسائل مهم بین‌المللی، اقتصادی و امنیتی، محیط زیست از اولویت و اهمیت بالایی برخوردار است، بنابراین انعکاس چنین نگاهی در مدیریت شهری نیز وجود دارد. بنابراین لازم است اعضای شوراها با برنامه‌ریزی و راهبرد دقیق وارد عمل شده و از دانش روز و تجربه جهانی در مدیریت شهری استفاده کنند. در غیراینصورت تحقق اهداف شوراها دشوار می‌شود.

وی با اشاره به اهمیت ارتقای کیفیت زندگی شهری اظهار کرد: بهبود کیفیت زندگی یکی از شاخص‌های توسعه شهری محسوب می‌شود. خوشبختانه تجربه بین‌المللی ارزشمندی در مورد این شاخص‌ها وجود دارد چون در شرایط حاضر در دنیا در قالب کنوانسیون‌ها و توافق‌نامه‌ها همگرایی خوبی شکل داشته است. این کنوانسیون‌ها و توافقنامه‌ها در تطابق با سیاست‌های ملی و همگرایی با جامعه بین‌المللی است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: یکی از مهم‌ترین توافقات جهانی، اهداف توسعه پایدار است که به بحث تاب‌آوری توجه ویژه‌ای دارد همچنین کنوانسیون تغییر اقلیم و توافقنامه پاریس از مهم‌ترین توافقات بین‌المللی هستند که بر نقش شهرها در کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای و تاب‌آوری در برابر آثار منفی تغییر اقلیم تاکید دارند. افزون براین برنامه شکوفایی شهری از سوی برنامه سازمان ملل متحد از جمله مهم‌ترین توافقنامه‌های بین‌المللی برای توسعه مدیریت شهری است.

ابتکار افزود: برنامه شهرهای سبز و شهرهای پایدار نیز می‌توانند به شوراها کمک کنند تا برنامه‌های مدیریتی خود را به طور دقیق تنظیم کنند و نقشه راهی برای مدیریت شهری داشته باشند تا شهرها به شاخص‌های توسعه پایدار نزدیک شوند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه برخی از شوراها ساختارهای تخصصی در حوزه توسعه پایدار و محیط زیست تعریف کرده‌اند، گفت: مسائل محیط زیست با بسیاری از مسائل اقتصادی و اجتماعی هم‌پوشانی دارند. آلودگی هوا یکی از مهم‌ترین معضلات در کلانشهرها است که خوشبختانه در دولت یازدهم از طریق اجرای برنامه کاهش آلودگی هوا توانستیم در چهار کلانشهر نتایج ملموسی درزمینه بهبود کیفیت هوا به دست آوریم. برنامه‌ها بسیار دقیق، فصل‌بندی و زمان‌بندی شده است. برخی برنامه‌ها به منظور کاهش آلودگی هوا بین دولت و مدیریت شهری به طور مشترک انجام می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها توسعه حمل و نقل عمومی شامل بی‌آرتی، اتوبوسرانی و مترو است همچنین در زمینه کاهش تقاضای سفر از طریق اجرای دولت الکترونیک و شهرداری الکترونیک باید اقدامات جدی داشته باشیم.

ابتکار با اشاره به راه‌اندازی شبکه یکپارچه مراکز معاینه فنی اظهار کرد: در شرایط حاضر اطلاعات 440 مرکز معاینه فنی به طور سیستماتیک و از طریق دوربین جمع‌آوری شده و به یکدیگر پیوسته است بنابراین هیچ فردی نمی‌تواند با تماس تلفنی و بدون مراجعه به مرکز معاینه فنی، آرم معاینه فنی دریافت کند و اگر چنین تخلفی در جایی اتفاق افتاد خواهش می‌کنیم گزارش آن را به سازمان محیط زیست ارائه دهند همچنین حدود مجاز معاینه فنی ارتقا یافته و سختگیرانه‌تر شده است. اینها طرح‌هایی است که دولت اجرایی کرده است و شوراها باید همگام با دولت در این زمینه‌ها برنامه داشته باشند.

تدوین برنامه جامع کاهش آلودگی هوا برای شهرهای بیش از 200 هزار نفر جمعیت

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مصوبات شورای سوم شهر تهران اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین مصوبات این شورا برنامه کاهش آلودگی هوای شهری بود که در آن مقطع مورد پیگیری جدی قرار گرفت. در شرایط حاضر علاوه بر کلانشهرها باید مراکز استان‌ها نیز برنامه جامع آلودگی هوا داشته باشند. برای همین در سال گذشته اعلام کردیم که شهرهایی با جمعیت بیش از 200 هزار نفر نسبت به تدوین برنامه جامع کاهش آلودگی هوا اقدام کنند.

ابتکار تاکید کرد: شوراها باید مولفه‌های لازم برای مدیریت شهری را تصویب کنند تا همکاری بین دولت و شوراها شکل بگیرد و بتوانیم کاهش آلودگی هوا را رقم بزنیم.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به اهمیت حفظ و نگهداری درختان و فضای سبز شهرها اظهار کرد: این یک موضوع مهم زیست‌محیطی است که باعث تصفیه و تلطیف هوا می‌شود همچنین توجه به محیط‌های طبیعی داخل شهرها به ویژه رودخانه‌ها از وظایف مهم شوراها است. حفظ و حراست محیط‌های طبیعی اطراف شهرها که زون و کمربند حفاظتی محسوب می‌شوند و در قالب مناطق حفاظت شده، پارک‌های ملی هستند، از وظایف مهم شوراها است. در شورای سوم یک مصوبه در مورد همکاری بین شوراها و سازمان محیط زیست به منظور حفاظت از پارک ملی خجیر و سرخه‌حصار داشتیم.

پسماند به یک بحران جهانی تبدیل شده است/ تولید نخاله تهران 10 برابر پسماند شهری است

ابتکار با اشاره به اهمیت مدیریت درست پسماند در شهرها اظهار کرد: امروز در سیاست‌گذاری‌ها جایی برای دور انداختن‌ها وجود ندارد بلکه دولت‌ها و مدیریت شهری طی یک برنامه‌ریزی دقیق اقتصاد را به شکل دوار مدیریت می‌کنند؛ به طوری که برای کالای تولید شده تا مرحله بازیافت برنامه‌ریزی دارند. متاسفانه در شرایط حاضر پسماندها به یک بحران جهانی تبدیل شده است بنابراین لازم است با اصلاح چرخه اقتصاد و تغییر آن از شکل خطی به شکل دوار، بازیافت پسماند را جدی‌تری بگیریم.

وی با بیان اینکه شوراها باید در برنامه جامع مدیریت پسماند ورود جدی داشته باشند،گفت: در بحث مدیریت پسماند موضوع نخاله‌ها نباید مورد غفلت قرار گیرد چون در شهری مثل تهران بیش از 10 برابر پسماند شهری نخاله تولید می‌شود. در همین زمینه لازم است به شکل درآمدزایی کلانشهرها نیز انتقاد کنیم. سال‌هاست در شهرهای پایدار، شهرداری‌ها برای پروانه ساختمان وجهی دریافت نمی‌کنند بلکه درآمد پایدار خود را از عوارض نوسازی تامین می‌کنند. متاسفانه به دلایل سودجویانه شهرداری‌ها و بساز و بفروش‌ها مانع ایجاد این سیاست می‌شوند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ضرورت مدیریت پسماندهای ویژه بیمارستانی اظهار کرد: فرآیند بازیافت یک فرآیند اشتغال‌زا محسوب می‌شود. یکی از رویکردهای دولت یازدهم نیز توجه به مشاغل سبز بوده است؛ مشاغلی که از ناحیه اجرای استانداردهای زیست‌محیطی، مدیریت پسماند، حفاظت از فضای سبز و نظارت‌های زیست‌محیطی ایجاد می‌شوند.

ابتکار با بیان اینکه الگوی مصرف انرژی در شهرهای ما نامناسب است، گفت: امروزه با توجه به اهمیت مدیریت منابع، ائتلاف شهرها برای تغییر اقلیم شکل گرفته است و شهرها در مصارف خانگی و صنعتی با کاهش مصرف انرژی فرصت اشتغال‌زایی و صرفه‌جویی در سرمایه‌ها و منابع کشوررا فراهم می‌کنند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: با توجه به اهمیت توجه به نتایج تغییر اقلیم، تهیه سند تغییر اقلیم برای شهرهای کشور در دستور کار شوراها قرار گیرد.

وی اظهار کرد: در ایران چند برابر استاندارد جهانی انرژی مصرف می شود که مدیریت آن با همکاری شوراهای شهر امکان پذیر است زیرا با برنامه ریزی می توان این میزان مصرف را کاهش داد.

معاون رئیس جمهور با اشاره به این که دولت در این زمینه گام های مهمی برداشته است گفت: مصوبات خوبی در این راستا تصویب شده است که با اجرای آن ها با همکاری شهرداری ها و شوراهای شهر می تواند نتایج خوبی در کاهش الودگی هوا به همراه داشته باشد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به اهمیت موضوع آلودگی صوتی اظهار کرد: شهرها بر اثر آلودگی صوتی از استرس و مشکلات روانی رنج می‌برند که باید استانداردهایی در این زمینه رعایت شود. افزون براین آلودگی امواج و استانداردهای لازم در آنتن‌های موبایل و پارازیت‌ها و تاثیر منفی آن در سلامتی شهرها از مسائل مهمی است که شوراها باید به آن ورود کنند.

ابتکار در ادامه با اشاره به تصویب قانون هوای پاک در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: بعد از نهایی شدن قانون هوای پاک توسط شورای نگهبان مواد این قانون می‌تواند زمینه خوب کاری برای شوراها فراهم کند.

وی با بیان اینکه آلودگی نوری به عنوان یک نوع آلودگی جدید باید مورد توجه شوراها قرار گیرد، گفت: انتشار نورهای بی‌مورد در شهرها رایج شده است که برای سلامتی شهروندان ، پرندگان شهری و حشرات مفید برای شهرها ضرر دارند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اهمیت منابع آب و ضرورت توجه شوراها به حفظ سلامت این منابع اظهار کرد: متاسفانه به علت عدم اجرای طرح فاضلاب‌ها منابع آب زیرزمینی و رودخانه‌ها آلوده می‌شود. توقع آن است که شوراها برای اجرای طرح‌های فاضلاب از طریق جلب سرمایه‌گذاری‌های خصوصی همکاری جدی داشته باشند.

ابتکار افزود: در حال حاضر سازمان حفاظت محیط زیست آمادگی دارد که با شهرها، مراکز مشترک پایش آب و هوا ایجاد کند البته در شرایط حاضر ایستگاه‌های پایش کیفیت هوا در مراکز شهرها مستقر هستند و وضعیت هوا را به‌طور آنلاین گزارش می‌دهند.

وی با بیان اینکه شوراها باید در زمینه ساماندهی صنایع و فعالیت‌های اقتصادی در شهرها ورود کنند، گفت: طبیعی است که در شهرها به صنایع و فعالیت‌های اقتصادی نیاز داریم ولی همه طرح‌ها و فعالیت‌های توسعه‌ای و عمرانی باید پیوست زیست‌محیطی داشته باشند و این پیوست باید آثار و عوارض منفی و راهکارهای کاهش این عوارض را مشخص کند.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به ضرورت جلب مشارکت مردم به مدیریت شهری اظهار کرد: خوشبختانه امروز با سیاست‌های دولت یازدهم در حمایت از جامعه مدنی، انجمن‌ها و سازمان‌های مردم نهاد زیست‌محیطی قوی داریم حتی سایر نهادهای اجتماعی در شاخه محیط زیست نیز کار می‌کنند. یکی از موفق‌ترین تشکل‌ها در زمینه مقابله با کارتن‌خوابی و اعتیاد در حوزه فعالیت‌های محیط زیستی نیز کار می‌کنند. یکی از اثرات این نهادها جلب و جذب مردم برای حل معضلات شهری است.

ابتکار با اشاره به برنامه شهر سبز به عنوان یکی از برنامه‌های سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه ارتقا و توسعه مدیریت شهری اظهار کرد: رقابت شهرهای کشور در قالب شهر سبز به زودی اجرا خواهد شد. لازم به ذکر است که شهر قزوین به عنوان الگوی شکوفایی شهری در دنیا انتخاب شده و در حال اجرای شاخص‌های شکوفایی شهری است.

بنابراین گزارش، یوسف رشیدی معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محیط زیست نیز در سخنان ابتدایی، هدف از برگزاری این همایش را ایجاد تعامل سیستماتیک میان دولت و شوراها در بحث محیط زیست شهری برشمرد و افزود: هدف از این هم اندیشی ها، رسیدن به برآیندی علمی و کارشناسی در بحث توسعه شهری به ویژه بخش محیط زیست است.