طرح های جهش دوم و سوم پتروشیمی ایران در حال اجراست و هلدینگ خلیج فارس سهم قابل توجهی از این بخش دارد و از نظر دانش فنی و خوراک هم می تواند عقب ماندگی منطقه ای را جبران کند و به ترند جهانی هم نزدیک شود.
به گزارش مرور نیوز، در حال حاضر حدود ۳۷۰۰ میلیارد دلار مبادلات صنعت پتروشیمی در جهان اتفاق می افتد که سهم ایران نیم درصد یعنی ۱۷ میلیارد دلار است. ازاین رو باید ایران این ضعف را جبران می کرد، در همین راستا حدود چند هزار میلیارد تومان طرح زیربنای در بخش پتروشیمی در حال اجرا است، در چند وقت اخیر نیاز ارزی طرح های هلدینگ های پتروشیمی خلیج فارس پیش بینی و از محل درآمد هلدینگ برای سرعت بخشی به اجرا پروژه تامین شده تا در راستای پشتیبانی از طرح ها یا تولیدات صادرات محور اقدام شود.
در شرایط کنونی طرح جهش دوم صنعت پتروشیمی در حال تکمیل شدن است که تولید را به ۱۰۰ میلیون تن می رساند. همچنین در طرح های جهش سوم ۳۹ طرح تا پایان ۱۴۰۴ با سرمایه ۲۰ میلیارد دلاری به بهره برداری می رسد و با راه اندازی این طرح ها ظرفیت تولید پتروشیمی ایران به ۱۳۳ میلیون تن می رسد که ده میلیارد دلار به درآمد کشور اضافه می کند که معادل صادرات ۲ میلیون بشکه نفت خام در روز است. در طرح های جهش دوم و سوم تدوین شده است ایران که از نظر دانش فنی و خوراک می توانیم عقب ماندگی منطقه ای را جبران کنیم و به ترند جهانی هم نزدیک شویم، طبق این برنامه بیشتر تبدیل متانول به پروپیلن یا خاویار پتروشیمی ها در دستور کار خواهد بود، چراکه در دنیا همه شرکت های جهانی به دنبال تامین این محصول هستند.
با توجه به اینکه هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس به عنوان بزرگترین و پیشروترین شرکت در این صنعت فعال است بیشترین اشتغال از ۱۰۷ هزار شغل مستقیم این صنعت را در بر می گیرد و با تکمیل شدن طرح های این هلدینگ و تکمیل زنجیره ارزش افزوده تقریبا ۹۵۰ هزار شغل پایدار غیر مستقیم به واسطه این صنعت ایجاد می شود.
در زمان تحریم ها به دلیل کمبود تامین اعتبار از محل فاینانس اجرای طرح های پتروشیمی با چالش مواجه بوده اما متوقف نشده است و سیاست های این هلدینگ منجر شده با ادامه تحریم ها طرح ها دچار مشکل نشوند زیرا مطابق با وضعیت کنونی برنامه ریزی شده اند و رفع تحریم ها اجرای طرح های پتروشیمی را تسهیل خواهد شد.
در شرایط کنونی طرح های پیشران هلدینگ خلیج فارس این است که به مقوله ایجاد ارزش افزوده در صنایع پتروشیمی متمرکز شود و آن ها را تبدیل به محصولاتی کند که همه به آنها نیازمند هستند. هم اکنون حدود ۲ میلیارد دلار از واردات کشور مربوط به افزودنی های پتروشیمی است که هنوز در این صنعت تولید نمی شوند و از این رو باید برنامه ها به سمتی پیش رفته که همین ۲ میلیارد دلار در داخل تولید و از طرف دیگر از خام فروشی نفت و گاز جلوگیری شود.
از طرف دیگر نمی توان گفت که چند درصد از فناوری های مورد نیاز در پروژه های پتروشیمی وابسته به خارج از کشور است، اما به طور کلی می توان گفت که برنامه هلدینگ خلیج فارس این است که به فناوری های مورد نیاز صنایع بالادستی پتروشیمی که بیشترین کاربرد را دارند دسترسی پیدا کند و بر مبنای آن علاوه بر تامین فناوری، به نیازهای داخلی کشور هم پاسخ بدهد.
تا سال ۱۴۰۴ طبق برنامه ریزی اگر طرح های شرکت پتروشیمی خلیج فارس اجرایی شوند میزان تولید محصولات پتروشیمی در ایران به ۱۳۵ میلیون تن می رسد، و روند افزایش تولید ادامه پیدا می کند و در مجموع برای تحقق اهداف تولید طبق برنامه باید پروژه های جدید تعریف و اجرا شوند و در صورت دستیابی به این برنامه میزان درآمد ایران از بخش پتروشیمی را به سالانه ۳۵ میلیارد دلار می رساند که تقریبا دو برابر درآمد کنونی کشور است.
در شرایط کنونی بخش گسترده ای از تکنولوژی های موجود در صنعت پتروشیمی از کشور چین وارد می شود که توانسته برخی از تکنولوژی های که تاکنون در اختیار غربی ها بود را داخلی سازی کند و امروز ایران باید با مذاکره زمینه همکاری در این بخش را توسعه دهد زیرا برای شرکت های چین تامین خوراک سخت شده یا هزینه آن بالا رفته و به دنبال واگذاری هستند و از آنجایی که در ایران مشکلی برای تامین خوراک وجود ندارد امکان واردات تکنولوژی ها و استفاده از آن وجود دارد.