در حال حاضر صنعت برق ایران جرو محدود صنایعی است که از گزند تحریم ها به دور مانده، از این رو سیاست کشور برای عبور از تحریم ها با تاکید بر ساخت نیروگاه های کوچک مقیاس و صدور مجوز صادرات برق به بخش خصوصی و اصلاح نرخ تعرفه مصرف برق برای ایجاد مازاد تولید دولتی است تا بتواند با اتصال به شبکه های برق منطقه ای، قدرت چانه زنی ایران در منطقه را افزایش دهد.
به گزارش مرور نیوز، رضا اردکانیان وزیر نیرو چند وقت پیش در افتتاحیه نمایشگاه صنعت برق از ساخت 27 نیروگاه سیکل ترکیبی در استان‌های مختلف کشور خبر داده بود که قرار است تا تابستان سال آینده پنج هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور اضافه کنند و از آنجایی که تقریبا 95 درصد ساخت نیروگاه در ایران با استفاده از تجهیزات و دانش فنی داخلی است، این صنعت کمتر تحت تاثیر فشارهای تحریمی قرار خواهد گرفت و دولت می تواند برنامه های خود برای توسعه صنعت برق را طبق روال انجام دهد.
حال با توجه به اینکه صنعت برق اهمیت بالایی در صادرات دارد و حتی بسیاری از کارشناسان معتقدند توسعه صنعت برق با محور صادرات به افزایش نفوذ و امنیت منطقه ای کمک می کند، از این رو تمرکز ایران بر توسعه صادرات برق راهکاری برای افزایش تعامل با کشورهای همسایه و عبور از موانع تحریمی خواهد بود. حال وزارت نیرو با در نظر گرفتن این رویکردها استراتژی های جدیدی را برای سال های آینده در نظر گرفته است که یکی از آن ها توسعه ایجاد نیروگاه های تجدید پذیر در مناطق مختلف به ویژه شهرهای دور افتاده است تا ضمن تامین برق مورد نیاز آن مناطق، به نوعی به ظرفیت های درآمدزایی آنجا نیز کمک کند، زیرا در حال حاضر بسیاری از نیروگاه های کوچک توسط بخش خصوصی و با سرمایه اندک ساخته می شود.
صادرات برق مردمی می شود
وزارت نیرو با نمایندگی سازمان ساتبا مذاکراتی را با تشکل های بخش خصوصی در انعقاد قرارداد خرید تضمینی و تعدیل نرخ خرید برق، کاهش هزینه های سرمایه گذاری، تسهیل گری و کاهش تعرفه واردات گمرک برای تجهیزات تجدید پذیر که امکان تولید داخلی ندارد و اصلاح الگوی مصرف مشترکان پر مصرف و افزایش عوارض تجدید پذیرها را انجام داد و حتی امکان صادرات برق برای نیروگاه های که قرارداد خرید تضمینی برق دارند نیز به وجود آمده است.
رییس سازمان انرژی تجدید پذیر در همین زمینه با تاکید بر اینکه توسعه نیروگاه های کوچک مقیاس در مناطق کمتر توسعه یافته به اشتغالزایی کمک می کند، گفت: تا پایان سال تعداد واحدهای نیروگاه مقیاس کوچک بهره برداری شده به 3 هزار عدد می رسد. تولید برق از طریق این نیروگاه ها نیاز مصارف محلی را تامین می کند و از آنجایی که طبق برنامه بودجه 97 اعتباری 1280 میلیارد تومان از محل عوارض برق تا پایان سال جاری باید به خزانه واریز شود خرید برق از این نیروگاه ها به صورت تضمینی خواهد بود و همچنین با توجه به اینکه قیمت برق برای نیروگاه های کوچک مقیاس 800 تومان در نظر گرفته شده انگیزه لازم برای سرمایه گذاران در ایجاد زیرساخت های هوشمند برای نیروگاه های کوچک مقیاس فراهم می شود.
محمد صادق زاده با تاکید بر اینکه به دنبال توسعه 40 درصدی رشد تولید انرژی تجدید پذیر در کشور هستیم، افزود: در سال های گذشته ساخت نیروگاه های تجدید پذیر به دلیل اینکه نوپا بودن با رشد بیشتری انجام می شد تا جایی که حتی در سال 96 میزان رشد ساخت این نیروگاه ها به 70 درصد رسید که این روند در ادامه کند خواهد شد. البته باید توجه داشت که در حال حاضر تحریم ها تنها تاثیری که بر ساخت نیروگاه گذاشته، این است که سرمایه گذاری از حجم بالا و ساخت نیروگاه های بزرگ مقیاس به سمت سرمایه گذاری کوچکتر و با تعداد بیشتر تغییر جهت داده شده و همین رویکرد کمک می کند تا زیرساخت های برق در مناطق مختلف به ویژه کمتر توسعه یافته بهبود یابد. در زمینه تامین تجهیزات و قطعات نیز این نیروگاه ها تنها 30 درصد به تجهیزات خارجی وابسته هستند، به همین دلیل این میزان تاثیر چندانی در گران شدن ساخت نیروگاه ها در نتیجه تغییر نرخ ارز ندارد.
کارت انرژی برای اصلاح مصرف 6 درصد جامعه
مدیرعامل شبکه برق ایران با اشاره به اینکه در تابستان گذشته 57 هزار مگاوات برق در کشور مصرف شده که بیشتر برای سیستم های سرمایشی بوده است، تصریح کرد: حدود 27 درصد مصرف برق این دوره زمانی مربوط پرمصرف ها و به ویژه برای استفاده چندبرابری از سیستم های سرمایشی بوده که اگر اصول مصرف را رعایت کنند 2 هزار مگاوات از مصرف معمول کاهش می یابد و همین موضوع نیاز به ساخت نیروگاه جدید در کشور را برطرف می کند و همچنین زمینه ای فراهم می شود که مازاد برق تولیدی به کشورهای همسایه صادر شود.
داود فرخزاد با تاکید بر اینکه جمعیت پرمصرف ها تنها 6 درصد است، اما میزان مازاد مصرف آن ها بسیار بالاست، تصریح کرد: در حال حاضر اجرای طرح کارت سوخت، برنامه ریزی برای تغییر ساعات کار ادارات دولتی، جایگزینی لامپ های پر مصرف و اصلاح تعرفه برق برای جلوگیری از مصرف مازاد بر نیاز مشترک ها باعث می شود بهینه سازی در مصرف برق به وجود آید، تا ضمن اینکه هزینه جدید برای ساخت نیروگاه در تامین نیاز داخلی تحمیل نشود، مازاد برق تولیدی و سرمایه گذاری های نیروگاهی در مسیر توسعه صادرات حرکت کنند.
به گفته محمود رضا حقی فام سخنگوی صنعت برق نحوه محاسبه قیمت برق در کارت انرژی برای ماه های عادی در مصرف خانگی 300 کیلووات ساعت خواهد بود و مازاد بر مصرف، مشترک باید با قیمت آزاد بپردازد و اگر برق کمتری مصرف کند می تواند برای فصل های پرمصرف همچون تابستان ذخیره و حتی می تواند در دوره زمانی خاص پس از ذخیره انرژی بیشتر از شارژ ماهانه مصرف کند.
او با تاکید بر اینکه براساس قیمت سوخت، هزینه برق کارت سوخت محاسبه خواهد شد، تصریح کرد: از آنجایی که برق مورد نیاز مصارف خانگی از طریق نیروگاه های دولتی تامین می شود، دولت در تامین برق یارانه پرداخت خواهد کرد، از این رو محاسبات برق بر مبنای آن خواهد بود که ضمن تاثیر بازدارندگی برای مشترک های کم مصرف مشکلی ایجاد نکند و افزایش قیمتی وجود نداشته باشد.
براساس این گزارش، ایران به دلیل محدودیت تحریم ها باید در سرمایه گذاری و برنامه ریزی برای صادرات و افزایش درآمدهای ارزی بر مبنای استراتژی موثرتر عمل کند، امروز ارزیابی های مختلفی برای تدوین استرتژی صادرات و خودکفایی وجود دارد، اما همه کارشناسان بر اولویت قرار گرفتن توصعه صادرات برق توافق نظر دارند و حتی برخی معتقدند که صادرات این محصول می تواند بهتر از صادرات گاز باشد و دولت باید سیاستی را اتخاذ کند که سوخت گاز در مسیر تبدیل شدن به برق در نیروگاه ها مصرف شود تا ضمن ارزش افزوده بیشتر، قابلیت بالاتری در صادرات و قدرت چانه زنی ایران در تعاملات منطقه ای ایجاد کند. از این رو به نظر می رسد سیاست های وزارت نیرو در دو مسیر بهینه سازی مصرف داخلی با تعدیل نرخ تعرفه و اصلاح الگوی مصرف و همچنین افزایش ساخت نیروگاه های کوچک مقیاس تجدید پذیر برای افزایش صادرات برق است.
