سرویس بین الملل - سران ترکیه با وجود اینکه در سال های گذشته بر کوس سیاست تنش صفر با همسایگان می کوبیدند اما همواره با سوریه، عراق و حتی جمهوری اسلامی ایران وارد تنش شدند.
به گزارش خبرنگار سرویس بین الملل مرور نیوز، خبرگزاری اسپوتنیک روسیه در تحلیلی به قلم کارشناس امور غرب آسیای خود نوشت: سال های عسل طولانی رابطه صمیمی میان ایران و ترکیه این روزها در حال شکر آب شدن است و اختلافات پشت پرده روی صحنه ظهور پیدا کرده، اختلافاتی که این سوال را در اذهان بوجود می آورد، چه شده؟
در این تحلیل آمده است: اگر فردی روابط ترکیه با دیگر کشورها در همین دو دهه اخیر را بررسی کند به راحتی می تواند متوجه شود که چرا ترکیه هیچ وقت نمی تواند یک شریک قابل اعتماد برای دیگر کشورها به حساب آید و همیشه همه کشورها مجبور هستند در روابط خود با ترکیه احتیاط کنند.
توقع اینکه ایرانی ها زمانی از دولت ترکیه در حین کودتا حمایت کردند پس این دولت نمک گیر ایرانی ها شده یک تصور بسیار ساده لوحانه به حساب می آید، ترک ها هیچ وقت نمک گیر کسی نمی شوند.
از ایالات متحده و اسرائیل و کشورهای غربی بگیرید تا روسیه و سوریه و عراق و کشورهای اسلامی و اخیرا ایران.
شاید بسیاری ندانند که رابطه اردوغان و بشار الاسد زمانی آنقدر صمیمی بود که ناهار را خانوادگی در دمشق می خوردند و شام را در آنکارا ، ماه های رمضان سحری و افطاری شان اینگونه بود. در آن زمان رابطه سوریه وترکیه آنقدر صمیمی شده بود که حتی ایرانی ها هم در تعجب بودند.
در مورد رابطه روسیه و ترکیه که مثال زدنی به حساب می آید. علیرغم اینکه ترکیه جزو کشورهای متحد غرب در منطقه است ولی بیشترین مراودات تجاری و اقتصادی و توریستی را با روسیه داشت اما به یکباره دیدیم ترکیه اقدام به سرنگونی هواپیمای روسی بر فراز سوریه نمود و روابط این دو کشور به چه حدی از تیرگی — خصومت و دشمنی رسید.
اگر نگاهی به نقشه ترکیه بیاندازید متوجه می شوید که این کشور با همه همسایگان خود بدون استثنا مشکلات جدی دارد.
پشت پرده اختلافات سیاسی بر سر مسایل منطقه ای همیشه وجود داشته ولی به دلیل شرایط اقتصادی فیما بین دو کشور همیشه تلاش می شد بر این اختلافات سرپوش گذاشت.
روابطی که بیشتر به دلیل استفاده های مالی ترکیه از تحریم های بین المللی بر علیه ایران پایدار مانده بود و پس از برجام آن شرایط سود آوری فراوان از بین رفته و ترکیه امیدوار است اموال عرب های حوزه خلیج فارس را جایگزین کند.
مشخص نیست این عرب های بیچاره تا چه حد حاضر خواهند بود به اموال خود آتش بزنند که همه از ایالات متحده گرفته تا اوروپایی ها تا ترکیه برای ذخایر ارزی آنها کیسه دوخته اند و همه یاد گرفته اند که کلید رمز گاو صندوق آنها "ایران" است.
ریشه همه مشکلات ترکیه با دیگر کشورها بر این اساس است که عقاید سیستم حکومتی ترکیه مبتنی بر دیدگاه اخوان المسلمین و به دنبال توسعه طلبی و بازگرداندن خلافت عثمانی می باشد و این عقاید با سیاست های دیگران در منطقه در تضاد می باشد.
در مقابل و پس از جنگ هشت ساله عراق بر علیه ایران استراتژی ایران برای دفاع از سرزمین خود گسترش مرز های مجازی می باشد بگونه ای که اگر بنا باشد با دشمنی رویا رو شود دور از مرز های واقعی خود با آن دشمن بجنگد و اجازه ندهد دشمن به خاک ایران نزدیک شود.
دلیل این استراتژی آن است که حمله عراق بر علیه ایران حمله یک کشور بر علیه ایران نبوده بلکه حمله ائتلافی از چندین کشور بر علیه ایران بود که توانمندی های همه بر علیه ایران پشت عراق جمع شده بود. کشورهایی که پشت پرده اصل کاری بودند اما دور از معرکه بودند.
از کشورهای اوروپایی گرفته تا ایالات متحده و اسرائیل و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس همه پشتیبان عراق بودند و با توجه به این شرایط جهت حفظ امنیت ملی ایران می بایست به جایی برسد که این کشورها همه متوجه باشند اگر گزندی به ایران برسد آنها هم بی نصیب نخواهند ماند.
خوب بدیهی است که دو استراتژی با یک دیگر در منطقه خاور میانه در تقابل قرار بگیرند چون به هر حال هر دو در تلاش هستند گستره نفوذ خود را در مناطقی تقویت بخشند که دیگری می خواهد در آنجا نفوذ پیدا کند.
البته همین مساله در مورد عربستان سعودی هم صدق می کند. این کشور نیز در تلاش هست نفوذ تفکر وهابی خود در منطقه و جهان را توسعه بخشد و چون با ایران و حتی با ترکیه در مناطقی در تلاقی می باشد می بینیم که با اینان درگیر می باشد.
سعودی ها امروزه با ایرانی ها در منطقه خاور میانه و با ترک ها در شمال آفریقا و شرق آسیا و اوروپا و… درگیر هستند و اگر این درگیری ها را علنی نمی کنند به این دلیل است که فعلا متصور هستند باید با ترکیه همکاری کنند تا بتوانند در منطقه خاور میانه، که دایره نزدیک تر آنها را تشکیل می دهد، حریف ایران شوند.
اما اختلافات ایدئولوژیک ترکیه و عربستان سعودی آنقدر زیاد است که دیر یا زود اینان نیز با یکدیگر درگیر خواهند شد و درگیری این دو بسیار شدید تر از درگیری ایران و ترکیه و یا حتی ایران و عربستان است چون درگیری ایران با ترکیه و یا عربستان بر سر نفوذ است در حالی که اختلافات ترکیه و عربستان بر سر وجود یکی از دو عقیده میان اهل تسنن می باشد و سعودی ها هنوز فراموش نکرده اند که دو حکومت اول و دوم سعودی به دستور ترکها و به دلیل تضاد با تفکر آنها در میان اهل تسنن نابود شد.
با این شرایط بدیهی است وقتی نقشه های ترکیه برای اشغال بخش هایی از سوریه و عراق که ترک ها همیشه به آن چشم دوخته بودند توسط همپیمانان ایران به هم می خورد ترک ها بسیار از ایرانی ها عصبانی باشند.
همه کارشناسان منطقه می دانند که ترک ها پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی و تجزیه آن توسط انگلیس و فرانسه و روسیه خواهان آن بودند که دو منطقه حلب در سوریه و موصل در عراق جزو خاک ترکیه باشد و از این کشور جدا نشود و حاضر نشدند از منطقه اسکندرون عقب نشینی کنند.
پس از آزاد سازی حلب و پیشروی ارتش عراق برای آزاد سازی موصل ترک ها به تکاپو افتادند تا به عنوان مبارزه با تروریست های داعش سریعا بخش هایی که جزو سرزمین خود به حساب می آورند را اشغال کنند اما هم در عراق و هم در سوریه با مخالفت همپیمانان ایران مواجه شدند.
در عراق همپیمانان ایران به آنها اخطار دادند که در صورت رویارویی با آنها به عنوان دشمن برخورد خواهند کرد و با فشار های بین المللی مجبور شدند از اهداف خود عقب نشینی کنند. در سوریه هم که با آزاد سازی مناطق شرقی منطقه الباب توسط ارتش سوریه و نیروهای مردمی طرح آنها با بن بست مواجه شده.
بدیهی است با این شرایط مسئولین ترکیه از ایران خیلی عصبانی باشند، به هر حال همه برنامه های آنها در منطقه با سد ایران مواجه ومتوقف شده.
