بحران آب موجود در ایران گرچه در سالهای اخیر تشدید شده، اما حاصل زمان کوتاهی نیست و بسیاری معتقدند که ایجاد چنین بحران عظیمی در کشور به دلیل ۵۰ سال اهمال در کشور است.
به گزارش مرورنیوز، بر اساس آخرین آمار کسری مخازن آب زیرزمینی دردشتهای کشور از مرز ۱۲۰ میلیارد مترمکعب گذشته و این در حالی است که ایران ۸۵ درصد به آب های زیرزمینی وابستگی دارد. علاوه بر این در سال ۱۳۴۷ تنها ۱۵ دشت ممنوعه در کشور وجود داشت که این تعداد امروز به بیش از ۳۵۵ دشت ممنوعه افزایش پیدا کرده و این موضوع نیز بیانگر مرگ تدریجی آب های ایران است.
از سوی دیگر شاخص پایش آبی در ۲۱ استان کشور در وضعیت تنش آبی، تنش آبی شدید و کمبود آب است و تنها ۱۰ استان کشور در شاخص پایش آبی قابل تحمل قرار دارند، بروز بحران در منابع آب زیرزمینی به دلیل نبود نگرش سیستمی، سیاستگزاریهای ناکارآمد و وضع قوانین نامناسب با وضعیت آب کشور عنوان می شود که برای اصلاح این وضعیت همکاری همه آحاد مردم با دولت لازم است.
۴۰ سال قبل هر ایرانی بیش از ۷ هزار و پانصد متر مکعب در سال آب تجدیدشونده در اختیار داشت اما امروز این میزان به کمتر از یک هزار و چهارصد مترمکعب رسیده است.
کاهش حدود ۸۰ درصدی سرانه مصرف هر ایرانی از آب های تجدید شونده شاید در نگاه اول بیانگر فاجعه پیش روی کشور نباشد اما واقعیت است که منابع آبی ایران روند کاهشی دارد و اگر روال به همین طریق پیش برود نمی توان شاهد آینده ای پر آب بود.
بر اساس گفته های مسوولان آبی در شرایط فعلی ایران با ۲۵ درصد فاصله از مصر رتبه اول تنش آبی را در برداشت از آب های زیر زمینی به خود اختصاص داده که به نظر می رسد این آمار بسیار نگران کننده است.
بسیاری از کارشناسان و دست اندرکاران حوزه آبی اصلاح ساختار بخش آب کشور با رویکرد مدیریت یکپارچه حوضههای آبریز، تعیین تعرفه آب بها و حق النظاره برای کلیه مصارف آب، اصلاح مقررات ناقض حقوق آب و وضع قوانین مناسب با شرایط بحرانی آب کشور و جدیت در اجرای آن، عدم توسعه سطح زیر کشت در دشتهای ممنوعه، توسعه تجارت آب مجازی، ارتقای آگاهیها و ایجاد بستر فرهنگی و تأمین اعتبارات لازم طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی؛ را امری میسر برای نجات ایران از خشکسالی میدانند.
محمدحسین شریعتمدار رئیس مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران وضع موجود منابع آب کشور را حاصل بیش از ۵۰ سال اهمال میداند و بر این باور است که باتوجه به شرایط موجود نباید انتظار داشت ظرف مدت زمان کوتاه کمبودها جبران شود.
وی با بیان اینکه در کل کشور ۶۰۹ دشت وجود دارد که حدود ۳۵۰ دشت ممنوعه هستند و بقیه دشتها نیز در حال گذراندن چنین مسیری هستند، اظهار کرد:وی ۵۰ سال اهمال در بخش آب کشور را نمیتوان ظرف مدت کوتاه جبران کرد و جبران منابع آبی نیازمند همکاری همه سازمانها و دستگاههاست و همه همت و غیرت ما باید در خدمت مجریان طرح باشد.
بهگفته شریعتمدار یکی از راههای عبور از وضع موجود بها دادن به بخش خصوصی و حضور فعال آن در این عرصه است و بخش خصوصی، دولت، نهادهای مالی و دیگر ذینفعان به وظایف خود عمل کنند.
گذر از بحران آب و خلاص شدن از چنین اعداد بزرگی بی شک نیاز به یک بسیج همگانی دارد و گرچه که دولت یازدهم نگاه ویژه ای به بحران آبی ایران داشته اما گذر از این وضعیت نیازمند تدبیر پیاپی دارد.