وزیر امورخارجه کشورمان بعد ازظهر امروز در کنفرانس امنیتی تهران (همایش بین‌المللی نظام امنیتی منطقه‌ای در غرب آسیا) در سخنانی اظهار کرد: منطقه غرب آسیا یکی از صحنه‌های اصلی‌اش شکل‌گیری نظام آتی بین‌الملل است.
به گزارش مرور نیوز، محمدجواد ظریف در این کنفرانس که از صبح امروز (یکشنبه) در ساختمان اجلاس سران برگزار شده است به موضوع ارتباط نظم منطقه‌ای و نظم جهانی اشاره کرد و افزود: اگر می‌خواهید در مورد نظم منطقه‌ای در غرب آسیا صحبت کنید ناگزیر هستیم که از زاویه نظم جهانی نیز به این موضوع توجه کنیم و تحولات در نظام جهانی را نیز لحاظ کنیم. از طرف دیگر اگر می‌خواهید از نظم جهانی صحبت کنید نمی‌توانید بدون توجه به منطقه غرب آسیا راجع به شکل‌گیری نظم جدید بین‌المللی صحبت کنید و اینها همه یک تحول بسیار اساسی در روابط بین‌الملل است.
وی با اشاره به خصوصیات و ویژگی‌های دوران گذار کنونی، اظهار کرد: این دوران گذار تاکنون بیش از 26 سال طول کشیده و همچنان تا رسیدن به یک نقطه ثبات فاصله دارد اما باید توجه داشت که دوران گذار کنونی تفاوت‌هایی با دوران گذارهای قبلی دارد از جمله اینکه غرب محور نیست.
ظریف افزود: امروز تغییرات در نظام بین‌المللی فراتر از نظام غرب است و شاید حتی بتوان به عنوان یک گزاره بیان کرد که پایان غرب محوری روابط بین‌الملل است. در حالی که در دوران گذارهای قبلی تغییرات در صحنه بین‌الملل به جهان غرب خلاصه می‌شد.
وی در همین چارچوب افزود: ما باید این واقعیت را به خوبی بشناسیم که امروز تحولات در نظام بین‌المللی، در دنیای شروع و خاتمه پیدا نمی‌کند در حالی که همانطور که گفتم در چند سده پیش این جهان غرب بود که آغاز و خاتمه دهنده تحولات بود.
وزیر امور خارجه کشورمان در همین راستا افزود: با توجه به آنچه که گفته شد می‌توان گفت که در حال حاضر منطقه غرب آسیا یکی از صحنه‌های اصلی شکل‌گیری نظام آتی بین‌الملل است و آنچه که در غرب آسیا رخ می‌دهد و اتفاق می‌افتد تأثیر قابل توجهی بر نظام آتی بین‌الملل خواهد داشت.
این دیپلمات مطرح کشورمان در عرصه بین‌المللی که دارای تخصص در حوزه روابط بین‌الملل است، ادامه داد: نکته مهم این است که در چارچوب این تحولات غرب آسیا موضوع کنش نیست بلکه کنشگر است و در شکل‌گیری نظام آتی بین‌المللی اینگونه نیست که دیگران درصدد برآیند که در مورد منابع این منطقه به عنوان یک منطقه استراتژیک بین خود تصمیم‌گیری کنند بلکه غرب آسیا در صحنه تحولات آتی نظام بین‌المللی نقش کنشگری دارد و موضوع کنش نیست.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه ممکن است چالش‌ها به فرصت و فرصت‌ها به چالش تبدیل شود، گفت: به دلیل سیال بودن شرایط بین‌الملل این چالش‌ها و فرصت‌ها می‌توانند به یکدیگر تبدیل شوند.
وی ادامه داد: این چالش‌ها و فرصت‌های توأمان، بین غرب آسیا و جامعه بین‌الملل مشترک هستند و به عنوان اولین و مهمترین چالش و فرصت می‌توانند به ادراک اشاره کنند.
ظریف ادامه داد: در طول 24 سال پیش برگزاری چنین هم‌اندیشی‌هایی در سراسر جهان به صورت تصاعدی رو به افزایش بوده است و این به دلیل ضرورت فهم و تأثیر ادراک است. کاملاً واضح، با درک شرایط کنونی بین‌المللی تحولات بسیار سریع پیش می‌روند. در حالی است که در دوران گذار گذشته که همواره با جنگ همراه بوده است تحولات و جنگ‌ها به از بین رفتن کشورها و پیدایش کشور دیگری منجر می‌شدند.
وزیر امور خارجه کشورمان با تأکید بر اینکه ادراک صحیح می‌تواند از حداکثر انفعال تا حداکثر تهاجم باشد، افزود: صدام حسین و میلوشویچ با تندروی و گرای غلط آمریکایی‌ها دچار اشتباه شدند. سفیر وقت آمریکا به صدام حسین گفت کویت برای ما اهمیت خیلی زیادی ندارد و همینطور سخنگوی آمریکا اعلام کرد یوگسلاوی برای آمریکا جایگاه مهمی ندارد و بر اساس همین اطلاعات اشتباه برداشت‌های غلطی کردند و کنشگران اقدامات افراطی انجام دادند که باعث نابودی دو گروه شد.
وی ادامه داد: ادراک و فهم صحیح از شرایط می‌تواند به قدرت‌یابی فراتر از شرایط جغرافیایی منجر شود. رقابت جدی دیگر رقابت در ادراک‌سازی در شرایط اقتصادی است که به دلیل تکثر منابع قدرت ادراک می‌تواند در آینده نقش بسزایی ایفا کند.
ظریف گفت: صرف برقراری چنین اجلاسی و ایجاد تلقین نمی‌تواند قدرت‌آفرین باشد. بلکه ما باید توجه کنیم چالش‌هایی که در منطقه و در سطح جهان داریم چالش و فرصت ادراکی هستند و در همین چالش و فرصت منابع قدرت وجود دارند.
وی گفت: امروزه منابع قدرت از مباحث دفاعی فراتر رفته‌اند. البته این به آن معنا نیست که قدرت نظامی و دفاعی تأثیرگذار نیست بلکه تنها قدرت نیست.
ظریف خاطرنشان کرد: چالش تکثر کنشگران چالش و فرصت دیگری است که به آن اشاره می‌کنم. در جهان دوقطبی دو کنشگر اصلی وجود داشت ولی پس از فروپاشی این دو قدرت اصلی به عنوان کنشگرانی انحصاری در روابط بین‌المللی کنار رفتند و حضرت امام خمینی (ره) را شاید بتوان جزو اولین کسانی دانست که این واقعیت را درک کرد. این که کنشگری از انحصار خارج شد چیزی بود که امام (ره) به آن اشاره کرد.
ظریف تأکید کرد: امروز قدرت‌های کوچک‌تر هم می‌توانند از طریق رسانه‌ها و قدرت نفوذ ایفای نقش کنند. امروز قدرت و نفوذی که جمهوری اسلامی ایران دارد در جهان دوقطبی امکان‌پذیر نبود و این به خاطر شرایط سیال جهان است.
