چالش های سیاست خارجی ترامپ

به گزارش خبرنگار سیاسی مرور نیوز، دونالد ترامپ در شرایطی دوران ریاست جمهوری خود را آغاز کرد که در محیط بین الملل سه موضوع، مهمترین چالش های سیاست خارجی او به شمار می روند؛ چین، ایران و روسیه.

ترامپ پیش از ورود به کاخ سفید با رهبر تایوان تلفنی گفتگو کرد. این اقدام، ساختار شکنی آمریکا پس از چهار دهه بود که البته به مزاق چینی ها خوش نیامد. حرکت مذکور این پیام را به پکن داد که آینده چندان خوشی در انتظار آن نخواهد بود. به ویژه آنکه رئیس جمهور جدید تاکید کرد تصمیم دارد بر ورود کالاهای چینی تعرفه 45 درصدی وضع کند به این طریق از تولیدات داخلی آمریکا حمایت شود.

علاوه بر این ترامپ به ژاپن و کره جنوبی اعلام کرد بهتر است بیش از گذشته مسئولیت دفاع از خود را با تقویت توان هسته ای به عهده بگیرد. این رویکرد بدون شک تلاش کاخ سفید برای کاستن از هزینه های نظامی دفاع از متحدان و افزودن آن بر قدرت مانور آمریکا در دریای شرقی و جنوبی چین بود. براین اساس یکی از برنامه ترامپ تقویت حضور نیروی دریایی ایالات متحده در شرق آسیا است.

او درصدد است تا جهت گیری اوباما را در این راستا تغییر دهد و با کاهش تعهدات آمریکا، فشار بیشتری به تحرکات چین در این منطقه وارد آورد. برنامه ترامپ درگیر کردن پکن در حوزه جغرافیایی خود است تا نتواند به فکر مانور قدرت در خاورمیانه و آفریقا باشد.

چالش دیگر آمریکا، ایران است. ترامپ پیش از مراسم تحلیف از لزوم بازنگری برجام سخن گفت و با آغاز کارش در کاخ سفید، نام ایران را در کنار 6 کشور دیگری قرار داد که ورود اتباعشان می تواند امنیت داخلی آمریکا را تهدید کند. همچنین او در پیام های توییتری تاکید کرد دوران اوباما به سر آمده و بهتر است تهران با آتش بازی نکند.

در همین زمان کوتاه خبر تحریم شرکت ها و اشخاصی که در صنعت موشکی ایران فعال هستند، منتشر شد. ترامپ آزمایش های موشکی کشور را تهدیدی برای منطقه و نقض تعهدات ایران در توافق هسته ای دانست، در حالی که طبق مفاد برجام تهران هیچ بندی را در این حوزه نقض نکرده است.

از این رو بزرگ نمایی ایران هراسی در دستور واشنگتن خواهد بود و این مساله می تواند قدرت و واکنش آمریکا را در دریا توسط نیروی دریایی ایران به چالش بکشاند. پیش بینی می شود حوزه دریا، در چهار سال آینده میدان رقابت ایران و ایالات متحده شود.

انتخاب جیمز متیس به عنوان وزیر دفاع توسط ترامپ که نفرت زیادی از ایرانیان دارد، گویای آغاز چالش های واشنگتن-تهران است. در همین راستا ایران نیز مانند گذشته در برابر سیاست های مداخله جویان آمریکا کوتاه نخواهد آمد و روند خود را ادامه می دهد.

چالش سوم دولت جدید ایالات متحده، روسیه و شخص پوتین است. میزان تقابل مسکو با واشنگتن در دوران حکومت اوباما بر سر بحران اوکراین و سوریه به حدی افزایش یافت که ترامپ از احتمال وقوع جنگ جهانی سوم میان روسیه و آمریکا بر سر منطقه نفوذ خاورمیانه هشدار داد. براین اساس او در نظر دارد برای کاهش اختلافات، مناسبات کاخ سفید با کرملین را بهبود ببخشد.

ترامپ براین باور است انتخاب افرادی در سمت وزیر کابینه که زمانی برای همکاری نفتی با روسیه، با مقامات این کشور چانه زنی کرده بودند، رسیدن به این هدف را هموار می کند. لذا برخلاف دو چالش قبلی که دولت تصمیم دارد از در تهاجم و مخاصمه مشکل را حل کند، قرار است همکاری راه حل مشکل کاخ سفید با کرملین باشد. ایالات متحده می خواهد از طریق همکاری، تحولات خاورمیانه را مدیریت کند و جلو انزوا و ضرر سیاست خارجی بیشتر آمریکا در منطقه بگیرد.

با توجه به این مسائل، بی دلیل نیست که شاهد اظهارات ضد و نقیض و موضع گیری ها بعضا مختلف ترامپ در مورد حوادث خاورمیانه و نظام بین المللی هستیم. او در حالی داعیه مبارزه با تروریسم و همسویی با روسیه در سوریه را دارد که در گفتگو با ملک سلمان بر همکاری با عربستان برای تعیین منطقه امن در سوریه و پایان به تروریسم تاکید می کند. این در حالی است که ریاض یکی از مهمترین کشورهای حامی داعش در 6 سال گذشته خاورمیانه به شمار می رود.