قول همکاری سران اسلام آباد به هیات اعزامی ایران در موضوع پیگیری پرونده اقدام تروریستی اخیر در مرزهای شرقی، گامی رو به جلو برای تامین امنیت مرزهای ایران و پاکستان و تقویت حسن همجواری دو کشور است.
به گزارش مرور نیوز، «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه و هیات همراه وی پس از گذراندن یک روز سخت کاری در پاکستان، عصر دیروز به تهران بازگشتند؛ سفری متفاوت از دیگر سفرها که اغلب با موضوع توسعه روابط تجاری و اقتصادی اتفاق می افتاد.
این بار رییس دستگاه دیپلماسی از این جهت در صدر هیاتی سیاسی و نظامی- امنیتی عازم پاکستان شد که پیگیری موضوع شهادت شماری از مرزبانان کشورمان در مرزهای جنوب شرقی، هدف اصلی این سفر بود و همکاری بیشتر دو کشور همسایه را در حفظ و تقویت امنیت مرزها دنبال می کرد.
** حفظ امنیت مرزها؛ اولویت هیات ایرانی
یکی از مهمترین مسائل بین ایران و کشورهای همسایه در منطقه ای آشوب زده، حفظ امنیت مرزها است. روز چهارشنبه ششم اردیبهشت ماه در نزدیکی مرز ایران با پاکستان، نیروهای مرتبط با گروهک تروریستی موسوم به «جیش العدل» 9 نفر از مرزبانان ایرانی را به شهادت رساندند. در جریان این درگیری ها دو نفر دیگر مجروح و یک تن نیز به گروگان این گروه در آمد.
پس از وقوع این رویداد تروریستی، حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری کشورمان در نامه ای خطاب به «محمد نواز شریف» نخست وزیر پاکستان با اظهار تاسف از این حمله، خواستار پیگرد قانونی عاملان این اقدام تروریستی شد. اقدام دیگر جمهوری اسلامی احضار «آصف دورانی» سفیر پاکستان در تهران به وزارت امور خارجه و ابلاغ مراتب اعتراض به سفیر این کشور بود. در جریان احضار سفیر پاکستان به وی اعلام شد که جمهوری اسلامی ایران قویا انتظار دارد طرف پاکستانی اقدامات جدی و اساسی برای بازداشت تروریست ها و مجازات آنان انجام دهد.
این رویداد تروریستی زمینه را برای سفر هیات مشترک سیاسی، نظامی و امنیتی به همسایه شرقی فراهم کرد. این نخستین باری بود که هیاتی در این سطح از کشورمان عازم اسلام آباد شد تا به صورت جدی مسائل مرزی را پیگیری کند.
اهمیت این سفر را می توان از ترکیب هیات ایرانی و طرف مذاکره خارجی دریافت. در هیات اعزامی جمهوری اسلامی ایران در کنار وزیر امور خارجه، شخصیت های موثر دیگری همچون سردار «غلامرضا محرابی» معاون رییس ستادکل نیروهای مسلح، سردار «قاسم رضایی» فرمانده مرزبانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، «محمدحسین ذوالفقاری» معاون امنیتی وزارت کشور و «علی اوسط هاشمی» استاندار سیستان و بلوچستان نیز حضور داشتند.
در این سفر یک روزه چند نشست و گفت وگو بین بین مقامات ایرانی با پنج تن از عالی ترین مقامات دولتی، نظامی و پارلمانی پاکستانی انجام گرفت. ظریف و همراهانش روز چهارشنبه در ملاقات با نخست وزیر، ژنرال «قمر جاوید باجوا» فرمانده ارتش، «چودری نثار علی خان» وزیر کشور و «سردار ایاز صادق» رییس مجلس ملی و «ناصرخان جنجوعه» مشاور امنیت ملی پاکستان، حادثه تروریستی اخیر را در مرز ایران و پاکستان به بحث و بررسی گذاشتند.
این سفر یک روزه با دستاوردهایی در حوزه امنیتی مرزها همراه بود به طوری که ظریف عصر دیروز و در پایان این سفر از توافق دو کشور برای ایجاد خط تماس مستقیم بین فرماندهان نظامی و عملیاتی دو کشور با هدف تقویت امنیت مرزهای منطقه خبر داد.
وزیر امور خارجه کشورمان در این ارتباط اظهار کرد: در ملاقاتی که امروز با ژنرال قمر جاوید باجوا فرمانده ارتش پاکستان داشتم، وی قول داد که در آینده نزدیک و ظرف مدت چند هفته آینده، نیروهای ارتش این کشور را در مناطق مرزی با ایران با هدف کمک به امنیت مرز و پیشگیری از تکرار حوادث تلخی چون حادثه تروریستی هفته گذشته که منجر به شهادت تعدادی از مرزبانان غیور کشورمان شد، افزایش دهد.
توافق طرف ایرانی و پاکستانی برای برگزاری کمیسیون مشترک امنیتی در آینده نزدیک با حضور مسوولان عالی سیاسی و نظامی دو کشور از دیگر دستاوردهای این گفت وگوهای شش ساعته بود.
علاوه بر آن، پیگیری وضعیت یکی از مرزبانان کشورمان که در حادثه اخیر به دست تروریست ها به اسارت گرفته شده از دیگر مسائل مطرح شده در گفت وگوی میان مقامات دو کشور بود. در جریان این رایزنی ها، مسوولان بلندپایه پاکستانی تعهد دادند تا از هیچ کوششی با هدف کمک به آزادی این مرزبان ایرانی کوتاهی نکرده و در این امر همکاری لازم را با مسوولان جمهوری اسلامی ایران داشته باشند.
** اعلام برائت و انزجار پاکستانی ها از عملیات تروریستی علیه ایران
پس از وقوع رویداد تروریستی هفته گذشته، از مسوولان عالی رتبه پاکستانی گرفته تا مجامع علمی- دانشگاهی و شهروندان این کشور برائت خود را از آن اعلام کردند. به عنوان نمونه جمعی از مقامات ایالتی و شخصیت های سیاسی، اقتصادی ایالت بلوچستان پاکستان روز چهارشنبه با حضور در سرکنسولگری کشورمان در کویته و امضای دفتر یادبود شهدای مرزبان جمهوری اسلامی ایران به مقام شامخ این شهدا ادای احترام کردند.
در سفر ظریف به همسایه شرقی نیز مقامات عالی رتبه پاکستانی در دیدار با اعضای هیات اعزامی کشورمان، این رویداد تروریستی را قویا محکوم کرده و همچنان که اشاره شد، پیگیری پرونده و همکاری بیشتر برای پیشگیری از تکرار رویدادهای مشابه را وعده دادند.
مرزهای ایران و همسایه های شرقی همچون افغانستان و پاکستان تاکنون درگیری و تنش های زیادی را به خود دیده است اما این درگیری های مسلحانه تروریستی برخی گروه های تندرو نتوانسته است به روابط حسنه ایران و پاکستان لطمه وارد کند. در این میان همکاری های گسترده تر تهران و اسلام آباد برای مقابله با ناامنی های مرزی ضروری به نظر می رسد که باید توجهی ویژه به آن صورت گیرد.
حفظ امنیت مرزها اما به راحتی امکانپذیر نیست و نیاز به راهکارهای اساسی و کاربردی دارد. بی تردید ادامه تنش ها و ناامنی مرزی مانعی در برابر گسترش تعاملات تجاری و اقتصادی دوجانبه است. از طرفی، مبارزه با قاچاق کالا و سوخت و ایجاد امنیت مرزی جز با اراده و عزم جدی دو کشور به ویژه طرف پاکستانی میسر نیست.
باید این را هم در نظر داشت که ناامنی در مرزهای دو کشور علاوه بر آسیب زدن به همکاری ها و تعاملات گوناگون به ناامنی های منطقه ای نیز منجر می شود و دست گروه های تروریستی را در هراس افکنی باز می گذارد. بنابراین، تحرکات تروریستی در مرز ایران و پاکستان را نباید تنها به روابط همین دو کشور خلاصه کرد و نیازمند مشارکت جدی منطقه ای است.
نکته مهم دیگر این که تاکنون ناامنی های زیادی در این مرزها اتفاق افتاده و برخی بازیگران منطقه ای با تسلیح و تحریک گروه های تروریستی سعی در خدشه دار کردن روابط ایران و همسایگان داشته اند؛ موضوعی که تاکنون به دلیل هوشیاری مقامات و مسوولان کشورمان ناکام مانده است.
در همین ارتباط بود که رهبر معظم انقلاب اردیبهشت ماه 1393 در دیدار با نواز شریف با تاکید بر اشتراکات گسترده فرهنگی و دینی ایران و پاکستان و ضرورت افزایش سطح تعاملات اقتصادی دو کشور، تاکید کردند: دست هایی در کار است تا با شیوه های مختلف از جمله ایجاد ناامنی در مرز مشترک طولانی، میان دو ملت دوست و صمیمی ایران و پاکستان و میان دو دولت فاصله ایجاد کند اما نباید اجازه داد تا فرصت بزرگ گسترش روابط میان دو کشور از دست برود.
