همایش سیری در اندیشه های عرفانی امام خمینی (ره) برگزار شد

به گزارش مرور نیوز، به مناسبت بیست و هشتمین سالگرد ارتحال ملکوتی امام خمینی (ره) و به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بلغارستان ، سومین همایش بین المللی « سیری در اندیشه های عرفانی امام خمینی (ره) »، روز گذشته(جمعه 12 خرداد) سال1396 درسالن کنفرانس هتل موسکوا شهر صوفیه پایتخت بلغارستان برگزار گردید.

در این همایش ،که جمع کثیری از دوستداران امام عزیز ، اسلام شناسان ، اندیشمندان بلغاری ، فرهنگیان و اساتید دانشگاه ، مترجمین و نویسندگان حضور داشتند ، آراء و اندیشه های حضرت امام خمینی (ره) از جوانب مختلف سیاسی ، ادبی ، تاریخی ، عرفانی و فلسفی، توسط حسن دوطاقی کاردارموقت سفارت و محمد علی کیانی رایزن فرهنگی کشورمان، پروفسور خریستوا پائونوف استاد تاریخ و روابط بین الملل دانشگاه صوفیه ، دکتر نبی معصومی شاعرو ادیب و سرکار خانم رادوستینا آتامیان مترجم و استاد زبان فارسی بررسی گردید .

محمد علی کیانی رایزن فرهنگی کشورمان ضمن خیر مقدم به حاضرین در همایش گفت : شخصیت کم نظیر امام خمینی و تأثیرگذاری او بر جهان معاصر همواره مورد توجه بسیاری از اندیشمندان و شخصیت های مطرح جهانی بوده است، ویژگی های خاص فردی، اجتماعی و سیاسی ایشان ، از وی رهبری فرهمند ساخته بود که موفق شد ایران و جهان اسلام را جان تازه ای ببخشد و از رکود خارج نماید.

رایزن فرهنگی کشورمان گفت : امام خمینی(ره) یک فرد دین شناس و اسلام شناس بود که با همه مکاتب بشری و ادیان الهی آشنایی داشت، با احیای مجدد معنویت در جهان معاصر و با تاکید بر ابعاد مختلف وجودی انسان، کوشید تاهویت انسانی را احیا کرده و انسان ها را با واقعیت وجود خویش آشنا سازد.

وی گفت : همین اندیشه ها و آرمان های امام بود که سبب شد در کنار بیداری و جذب قلب ها و روح آزادیخواهان جهان، شرایط حاکم بر نظام بین الملل را به چالش کشانده و معادلات موجود در نظام بین الملل را دگرگون نموده و نظام اسلامی را در ایران برپا نماید.

کیانی گفت : امام خمینی (ره) به اعتراف دوستان و دشمنان دارای سجایای اخلاقی ، نظیر؛ مهربانی و رحمت، فراست و تیزهوشی، امانتداری و راز داری، گذشت و کرامت، متانت و وقار، تواضع و فروتنی، دوری از تجملات و تشریفات، بی اعتنایی به دلبستگی های دنیایی، توجه به مشکلات محرومین و رفع گرفتاری های نیازمندان بودند، ضمن آن که شجاعت وصف ناپذیری نیز در برخورد با مشکلات و در بیان مواضع صریح خود داشته ، همواره مظهر اقتدار ، صلابت ، ظلم ستیزی و عدالت خواهی محسوب می شدند.

دوطاقی کاردار موقت سفارت دلائل ماندگاری اندیشه و میراث امام خمینی(ره)گفت : فهم و درک شاخصه های اندیشه امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، دلائل ماندگاری و تاثیر گذاری حرکت ایشان را مشخص می کند. طی چهار دهه گذشته سیر تحول اندیشه امام خمینی به ویژه در زمینه سیاسی بصورت گسترده مورد توجه و کنکاش پژوهشگران ایرانی و خارجی قرار گرفته است.

وی گفت : اندیشه سیاسی کارآمد آن است که ضمن دارا بودن اصول ثابت، انعطاف لازم را هم داشته باشد. مهمترین اصول ثابت اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)،اصل مصلحت اسلام ومسلمانان،نفی سلطه خارجی،اصل عدالت، اصل ولایت فقیه و... بود. تحول از گفتمان اصلاحی به گفتمان انقلابی از نقاط قوت اندیشه امام به حساب می آید و سبب شد که امام خمینی رفتار سیاسی خود را به درستی هدایت کند.

حسن دوطاقی خاطر نشان کرد : امام خمینی با تحلیل دقیق تحولات یک سده اخیر ایران،منطقه و حتی جهان، توانست حکومتی را بر اساس ارزشهای دینی پایه گذاری نماید.حکومت اسلامی میراث اندیشه امام خمینی(ره)و اثبات یگانگی دین و سیاست است.اهمیت میراث حرکت امام خمینی(ره)، این بود که کپی برداری از جایی نبود و به همین دلیل الهام بخش حرکتهای انقلابی و مردم منطقه و بلکه بسیاری از مناطق جهان قرار گرفت.بومی سازی فرهنگ و تمدن ایرانی از اقدامات مهم امام خمینی بود . ایشان هم به لحاظ روشی و هم به لحاظ ارائه راه حل، بومی اندیشید. بسیاری از صاحبنظران و اندیشمندان تنها مخالف وضع موجود هستند و راه کار ارائه نمی دهند اما امام خمینی علاوه بر اینکه مخالف وضع موجود بود راه حل ارائه داد و آن تشکیل حکومت اسلامی بر اساس تئوری ولایت فقیه .

کاردار موقت سفارت اظهار داشت : در نظام بین الملل، هر اندیشه سیاسی با دو معیار کارآمدی و مقبولیت سنجیده می شود. طی چهار دهه میراث امام توانسته به گونه ای حرکت کند که هم مقبولیتش و هم کارآمدی اش حفظ شود.اگر چه فراز و نشیب داشته و بسیاری تلاش کرده اند با ایجاد انواع بحران ها،فشار ها و تحریمها این دو را تحت تاثیر قرار دهند اما چارچوبه این میراث به قدری با ثبات است که تاکنون موفق نشده اند .به همین دلیل مردم همواره برای حفظ این مقبولیت و کارآمدی حضور یافته و طی روزهای اخیر نیز یکبار دیگر مقبولیت و کارآمدی نظام را با آمدن بر سر صندوق های رای تقویت کردند.

دوطاقی گفت : در این راستا نگاه امام خمینی(ره) به آزادی زنان هم قابل توجه است.امام حقوق زنان را مساوی حقوق مردان می دانست و معتقد بود حضور زنان در تحولات اجتماعی،تعیین کننده است،به همین دلیل زنان در کلیه تحولات اجتماعی 4 دهه گذشته انقلاب اسلامی از جمله جنگ،بازسازی،فعالیتهای علمی،و .....حضور پر رنگی داشتند. در عین حال حضور غیر اخلاقمند و فرا قانونی زنان را در جامعه نگران کننده دانسته و معتقد بود نگاه غرب به زنان نتوانسته است جایگاه زن به عنوان مادر، همسر، فعال اجتماعی،سیاسی،اقتصادی و .... را تقویت نماید.

پروفسور خریستوا پائو نوف استاد تاریخ و روابط بین الملل دانشگاه صوفیه در خصوص امام خمینی در مورد اساس تمدن اسلام گفت: کشف نمودن ارتباطات اساسی میان دین اسلام و شکل گیری و عملکرد تمدن های اسلامی در حیطه "فضا- زمان یکپارچه" تاریخ جهان، همیشه موضوع جاری تحقیقاتی بوده، لیکن در دوران امروزی معنای ویژه ای یافته که اغلب با ابعاد سیاسی و ایده ئولوژیک، رنگ آمیزی می شود. رویدادهای آتشین دهه های اخیر، که مملو از جنگ ها، تحولات انقلابی، خشونت و ترور، تقابل های ایده ای، هژمونی جهانی و غیره می باشد، مجدداً موضوع موجودیت موازی جهان های تمدنی بزرگ در دنیای ما را در دستور کار قرار می دهد، که پایه های آنها بر روی دانش های فلسفی و مذهبی بزرگ، از جمله اسلام بنیان گذاشته شده اند. به همین خاطر، بسیار مهم است که باری دیگر، به جز انسانی و تعیین کننده ساختار دین، که تصویر تمدنی جوامع تاریخی را تعیین می نماید، اشاره نمود.

استاد تاریخ و روابط بین الملل دانشگاه صوفیه خاطر نشان کرد : در چارچوب این حیطه پیچیده، فرضیه ها و ایده های امام خمینی، دارای معنای فعلی لازم و نوآوری ویژه خود را دارند. آنها بخش قابل توجهی از میراث نظری گسترده و متنوع ایشان را در بر می گیرند که در متون عمومی و کارهای تخصصی انعکاس یافته اند.

وی گفت : دیدگاه روش شناختی نهایی امام خمینی، که نظریه های خویش را بر آنها استوار ساخته، درکی پیرامون ارتباط شکست ناپذیر و وحدت میان دین و تمدن اسلامی است. در آن، محور مرکزی، مفهوم سیاست به عنوان بخشی از دین، در وحدت میان دین و حکومت است. این از ویژگی سنت اسلامی تعیین می شود که به سوی هستی آرام بشر جهتگیری نموده است. و این هستی در بافت تاریخ روزمره ظهور می یابد. قرآن، سنت و تعالیم اولین جوامع اسلامی بر حیطه وقایع تاریخ به عنوان پاسخی به سوالات ابدی وجود بشری انعکاس می یابند. گفتمان نظری اسلامی حکومت رسول اکرم در مدینه / طی سال های 622 الی 632 میلادی/ به عنوان مدل تاریخی یک جامعه و حکومت دینی مشروع تظاهر می یابد که بر اصول و قوانین شرع استوار شده است.

پائونوف گفت : بر پایه دیدگاه امام خمینی، همانند گذشته، امروزه نیز اسلام قابلیت های تمدنی خویش را اثبات می نماید. وی این نکته را خاطرنشان می سازد که " اسلام دارای سامانه و برنامه ای برای تمامی پدیده های جداگانه جامعه است: شکل مدیریت حکومتی و اداری، تنظیم روابط میان انسانها، ارتباطات میان حکومت و ملت، روابط با دیگر کشورها و تمامی مسائل اقتصادی و اجتماعی." با اتکا بر دکترین "امت اسلامی" که در آن هر فرد در مجموعه برابر ادغام یافته و "ما" در جایگاه "من" قرار می گیرد، امام خمینی دیدگاه خود در مورد اسلام را با ارزش های اخلاقی و روحانی جامعه اسلامی، ایده های عدالت، انسانیت و دفاع از حقوق و آزادیهای انسانی مرتبط می سازد. امام خمینی با اشاره بر اینکه "اسلام دارای فرهنگ شخصیت ساز غنی می باشد که بدون توجه به گرایش های سیاسی، رنگ، زبان و منطقه، ملت ها را به خود جذب می نماید، بگونه ای که علاوه بر آن، انسان ها را در ابعاد ایمان، اخلاق و دانش هدایت می نماید و از گهواره تا گور، دانش و تمایل به آموختن را هدایت می نماید"، بر ریشه های فرهنگی مذهب تمرکز می کند. بطور خاص، دین در اسلام عصاره فرهنگی سنت چند صد ساله تاریخی را جذب نموده و از لحاظ کیفیتی، آن را به جایگاهی بالاتر ارتقا می دهد. سنت به حاملین قومی آن "تصویر کاملی از جهان" با دیدگاه جهانی، روش تفکر، کلیشه های روانیِ رفتاری و روش زندگی مشخصی می دهد.

اندیشمند بلغاری در ادامه سخنرانی خود گفت : امام خمینی با تفکر عمیق بر ظرفیت تمدنی اسلام، بر افق چندمنظور تفکر اسلامی، به ایده ها و مفاهیم بنیادین و اصولی جدیدی در مورد نقش بنیادی و اهمیت دین در جهان امروزی و جامعه مدرن می رسد. وی تصور علمی روشنی در مورد تاریخ تمدنی اسلام داشته که بر روی پایه های محکم لایه های فرهنگی مناطق مختلف تاریخ باستانی قرار گرفته است. اسلام به آنها موج حیات بخش نیرومندی برپایه اساس دینی جدید می دهد و آنها را در قالب دنیایی چندبعدی و در عین حال منطقه ای، جهانی واحد و در عین حال متمایز، یکپارچه می سازد. جامعه اسلامی، در قالب مدل های گونه شناختی منطقه ای خود، نمونه هایی برای سیستم اقتصادی، اصول اجتماعی، ساختار سیاسی و فرهنگ معنوی می زاید که ظاهرمنحصر بفرد آن را شکل می دهند. بر این پایه ایران باستانی و امروزی، تنوع ملی حیرت انگیز، زنده و نیرومند خود را ساخته و تثبیت نموده است. ایران به عنوان میراث دار فرهنگ ها و تمدن باستانی، که نبض تاریخی نیرومند اسلام متحول شد، ویژگی ملی تمدن خویش را در 2 دوره متمایز شکل داد: پیش از اسلام و در دوران اسلام، که در میان این دو، مرز متمایز کننده عمیقی قرار گرفته، بگونه ای خطوط مشخصی از پیوستگی نیز وجود دارند. در میان دو تمدن بزرگ اسلامی منطقه ای یعنی عربی اسلامی و ترکی اسلامی، در جهان ایران یگانه تمدن اسلامی ملی مستقل است که موجودیت تاریخی خود و آنها را تسریع می نماید.

استاد دانشگاه صوفیه گفت : امام خمینی با تبعیت از روش نوآورانه و بی نقص خود، در دیدگاه نظری و فعالیت های عملی خویش، یک مفهوم رادیکال و منحصر به فرد را در مورد استدلالات تمدنی اسلام ظاهر می سازد. به عقیده وی، جامعه ایرانی برای اینکه مسائل بنیادین تاریخی خود را حل کند، باید به سوی ریشه های اسلامی خود و هویت ملی، دینی و فرهنگی خود بازگردد. امام خمینی بر این نظریه خود اتکا می نماید که "در اسلام تمامی ظهورهای تجدید و تمدن جایز می باشند، بغیر از آنهایی که با خود فساد اخلاقی و لکه دار شدن عفت را به همراه دارند. اسلام هر آنچه که در تضاد با رفاه ملت باشد را حرام می سازد و هر آنچه که در هماهنگی با آن باشد را تائید نموده است."

وی گفت : امام خمینی به عنوان یک حقوق دان برجسته، فقیه یا دانشمند عمیق حقوق و قوانین اسلامی، در نوشته ها و تعالیم خویش، نظریه " تشکیل حکومت اسلامی بر پایه تبعیت از فقیه" را قرار داده است. در این راستا، همچنین ایده دولت اسلامی و ضرورت برقراری آن را اجرایی ساخته است. در ادامه آن، این هسته نظری را به عنوان مفهوم کلی در کار خود با عنوان " ولایت فقیه" توسعه داد. و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دیدگاه خویش در مورد "دولت اسلامی" به عنوان نظم و مدل جدید تمدنی را با احیا قوانین و مقررات اسلامی در سراسر کشور، تحقق بخشید. ذات این حکومت در قانون اساسی مصوب جمهوری اسلامی ایران گنجانده شد، که در آن، در همان ابتدا ایده ایجاد حکومت مردمی تثبیت شده است.

سخنران پایانی این همایش دکتر نبی الله معصومی شاعر و ادیب در خصوص غزلیات امام خمینی مطالبی را بیان کردند .و آخرین غزل امام را تفسیر و قرائت نمود ند که مورد تشویق حاضران قرار گرفت .

در حاشیه این کنفرانس ، نمایش فیلم زندگانی حضرت امام خمینی (ره) و نمایشگاه آثار و ترجمه کتب در خصوص حضرت امام خمینی (ره) به زبان بلغاری و انگلیسی ، نمایشگاه عکس جهت علاقمندان بلغاری مهیا گردید و همچنین تعدادی از کتب امام به زبانهای مختلف و پیام مقام معظم رهبری به جوانان اروپا و امریکا در میان مدعوین توزیع گردید.