موزه هنرهای معاصر تهران که به دلیل آنچه «فضاسازی و آماده‌سازی نمایشگاه جدید» عنوان شد، از دوم دی ماه تعطیل شده بود، با نمایش آثار اعتراضی و انقلابی در نمایشگاهی با عنوان «آینه در آینه» از سر گرفته می‌شود.
به گزارش مرور نیوز، نشست خبری نمایشگاه «آینه در آینه» با حضور احسان آقایی رییس موزه هنرهای معاصر تهران، سیدعباس میر هاشمی، دبیر کل چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر و کیانوش معتقدی، کیوریتور نمایشگاه «آینه در آینه» (مروری بر تحولات هنرمعاصرایران۱۳۶۳-۱۳۵۳) امروز سه شنبه، ۲۱ دی ماه برگزار شد.
این نمایشگاه هفته دیگر سه شنبه ۲۷ دی‌ماه افتتاح می‌شود.
معتقدی که کیوریتوری این نمایشگاه را برعهده دارد، بیان کرد: در مسیر جریان شناسی هنر معاصر ایران، در یک قرن اخیر جریان‌هایی را داریم که بعداً به مکاتب جنبش‌های هنری تبدیل می‌شوند. بعد از زایش مدرنیسم در ایران و شکل‌گیری جریانی چون سقاخانه از حدود اوایل دهه ۵۰ با یک جریان جدیدی به نام هنر انتقادی یا اعتراضی مواجه می‌شویم. ژانرهای هنر انتقادی یا اعتراضی زیرمجموعه مهم هنر اجتماعی است.
او ادامه داد: به این فکر کردیم شاید بتوان این نگاه را در شکل‌گیری یک نمایشگاهی در نظر بگیریم که نتیجه هنر انقلابی را از زاویه تاریخ هنر بررسی کند که لازمه آن یک نگاه منصفانه به همه جریان‌ها و هنرمندان است. آثار هنرمندان از بازه تاریخی دهه پیش از انقلاب انتخاب شده است. در این نمایشگاه تمرکز ما در مدیوم نقاشی و نقاشی دیواری معطوف می‌شود و سعی می‌کنیم با چیدمان آثار بر اساس سیر تاریخی و گزینشی از بین این همه آثاری که از هنرمندان مختلف وجود دارد، یک روایت منصفانه مبتنی بر جریان‌شناسی تاریخ هنر را با حضور هنر انتقادی و رسیدن به هنر انقلاب ارایه دهیم.
معتقدی تصریح کرد: بیش از نیمی از آثار هنرمندانی که در این دوره و این بازه کار کرده‌اند برای اولین بار به نمایش گذاشته می‌شوند. ما این شانس را داریم که نمونه‌های فوق العاده بی نظیری را از گنجینه موزه هنرهای معاصر بعد از چهل سال در این نمایشگاه ارایه کنیم که روایت خیلی مهمی از نقاشی ایران از یک مقطع تاریخی است که با یک نوع اکسپرسیونیسم روایی همراه است. خیلی از نقاشان سعی کرده‌اند در این روایت هنر انقلابی از مضامین ملی و حماسی استفاده کنند. به همین دلیل نمایشگاه را اینگونه چیدمان کرده‌ایم که در شروع یک مقدمه و معرفی از شکل گیری هنر اعتراضی پیش از انقلاب داریم. همین طور روایتی از هنر قهوه خانه داریم؛ به عنوان ژانر مهم ملی که به نوعی آن هم بعداً یکی از ریشه های شکل گیری هنر اعتراضی می‌شود.
او ادامه داد: بخشی از نقاشی‌های هنر انقلاب متاثر از همین مدل نگاه در خارج از ایران است که خیلی از هنرمندان در آن مقطع تاریخی از هنر انقلاب های دیگر چون مکزیک یا روسیه الهام می‌گیرند که در این نمایشگاه به این مسئله هم می‌پردازیم. آثار بسیار ابعاد بزرگی دارد چون عموما این نمایشگاه روی بوم‌های بزرگ و در ساختار نقاشی دیواری به‌خصوص در مقطع انقلاب اجرا شده‌اند. برای تکمیل ایده نمایشگاه سعی کرده‌ایم از عکس‌های مهم دوره انقلاب و بخشی از گرافیک انقلاب یعنی پوسترها استفاده کنیم که در واقع این رسانه‌ها بدنه هنر انقلاب را تشکیل داده‌اند. در این نمایشگاه ۹۰ نقاشی نمایش داده می‌شود.
معتقدی اضافه کرد: در هنر انقلاب دو عنصر مردم و رهبری را در نقاشی‌های انقلابی داریم. مواجهه هنرمندان و نوع زیبایی‌شناسی که برای این دو مضمون به کار می‌برند خیلی در این نمایشگاه به آن توجه شده و در بخشی از نمایشگاه پرتره نگاری‌هایی وجود دارد. در این نمایشگاه آثاری از هنرمندانی چون ایوب امدادیان، هانیبال الخاص، کاظم چلیپا، سیروس مقدم، اردشیر محصص، علی اکبر صادقی، رحیم ناج فر و ... وجود دارد.
همچنین در ادامه آقایی گفت: این نمایشگاه، مجموعه نمایشگاه‌هایی است که از هم‌افزایی گنجینه موزه هنرهای معاصر و گنجینه آثار انقلابی کشور چون باغ نگارستان، حوزه هنری و انجمن عکاسان دفاع مقدس کشور تشکیل می‌شود. نمایشگاه «آینه در آینه» با حمایت جشنواره تجسمی فجر به دوره‌ای از هنر معاصر می‌پردازد که از هنر اعتراضی آغاز می‌شود و به هنر انقلاب و جنگ می‌پیوندد. سال‌ها بود موزه فکر تصمیم داشت که یک نمایشگاه آثار اعتراضی را از نگاه هنری برگزار کند. این پروژه موزه برای جشنواره تجسمی جذاب بود و تصمیم گرفتند آن را حمایت کنند. این نمایشگاه از هنرمندان مستقل آغاز و به هنرمندان انقلابی ختم می‌شود. نمایش آثار منصفانه صورت گرفته و از هیچ جا و هیچ نهادی به ما برای نمایش دادن یا ندادن آثار هنرمندان به ما فشاری وارد نشد و همه با این جریان همراهی کردند. رویکرد جدید جشنواره تجسمی فجر بدون هیچ نگاه جانب دارانه ای پژوهشی است و از نگاه های پژوهشی که متناسب با روند فعالیت آنها است حمایت می‌کند.
هاشمی هم گفت: بعد از بررسی‌های زیادی که درباره دوره‌های مختلف جشنواره صورت گرفت قرار شد نسبت به ساختار جشنواره رویکرد اصلاح گرانه صورت بگیرد که یکی از این رویکردها پژوهشی و حمایت از موضوعات و عنوان‌های پژوهشی بود و امیدوارم این رویکرد در دوره‌های بعدی جشنواره هم رعایت شود. زمانی که صحبت از کار پژوهشی می شود اجازه نداریم نگاه خود را دخیل کنیم و باید براساس مستندات و حقایق جلو رویم و این احتمال وجود ندارد که نکته‌ای را حذف کرده باشیم و کاملا نگاه باز و آزادی داشتیم و اگر مواردی وجود نداشته باشد حتما در آن مسیر جا نمی‌گرفته است.
