طبق اعلام معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آخرین آمار فروش در نمایشگاه کتاب تهران تا دوشنبه‌شب حدود ۸۴ میلیارد تومان است که حدود ۳۵ تا ۳۶ میلیارد تومان آن در فضای مجازی خرید شد.
به گزارش مرور نیوز، یاسر احمدوند معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در برنامه گفتگوی ویژه بخش خبری ۲۱ سیما که به موضوع «سی و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب» اختصاص داشت، اظهار کرد: به عنوان برگزار کننده، بیشترین اشراف را بر نواقص نمایشگاه کتاب دارم و با اطلاع بر این نواقص، نمایشگاه امسال خوب است چون بعد از وقفه دو ساله احتیاج، اشتیاق و دلتنگی که ایجاد شده بود با برگزاری این نمایشگاه از بین رفت.
وی گفت: همزمان دو نمایشگاه مجازی و حضوری در کنار هم برگزار شد که اتفاق کم نظیری است و سطح زیر بار این نمایشگاه به حدود ۹۰ هزار متر رسید، فکر می‌کنم نمایشگاه کم نظیر و استقبال مردم ویژه بود، نوع و میزان فروش نشان می‌دهد که مردم استقبال ویژه ای از نمایشگاه کردند.
احمدوند افزود: ویژگی و هویت نمایشگاه فرهنگی کتاب در کشور ما قدری متفاوت با نمایشگاه‌های کتاب در جاهای دیگر دنیا است، مخاطب اصلی نمایشگاه کتاب تهران مردم و خانواده‌ها هستند، در نمایشگاه‌های دیگر دنیا مخاطبان اصلی نمایشگاه، افراد صنعت نشر مانند ناشران، نویسندگان و مروجان کتاب هستند.
وی گفت: در نمایشگاه کتاب تهران خانواده‌ها و مردم مخاطبان اصلی نمایشگاه هستند بنابراین بخش فروش از دوره اول تا به حال در نمایشگاه بخش جدی نمایشگاه بوده است.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: ویژگی‌های مختلفی در صنعت نشر وجود دارد که موجب می‌شود انتظار از نمایشگاه، یک فروشگاه هم باشد، یکی از این ویژگی‌ها این است که بخش قابل توجهی از مردم کشور ما دسترسی به کتاب ندارند، در روستاها و شهرهای کوچک کتاب فروشی وجود ندارد، این یکی از دلایلی است که توقع می‌رود در طول سال حداقل یک بار مردم بتوانند از نزدیک همه محصولات و انتشارات را ببینند.
احمدوند گفت: نکته دیگر اینکه تعداد کتاب فروشی‌های کشور چون کمتر از تعداد ناشران است و میزان تولید کتاب بیشتر از ظرفیت ویترین‌های موجود است، کتاب فروشی‌ها نمی‌توانند همه تولیدات ناشران را بگیرند و به نمایش بگذارند.
وی افزود: شاید به طور متوسط از هر ناشر کمتر از ۱۰ تا ۲۰ درصد کتاب‌هایش را می‌توان به طور عمومی در فروشگاه‌های مختلف دید.
احمدوند گفت: بخش جدی کتاب‌های ناشران در کتاب فروشی‌ها امکان عرضه ندارند. تعدادی از کتاب‌ها هم مخاطب عمومی ندارد، کتاب‌های تخصصی کتاب‌های خاص هستند که مخاطب خاص دارند و برای کتاب فروش صرفه اقتصادی برای ارائه ندارد.
وی افزود: مجموع این عوامل باعث می‌شود که ما ناگزیر باشیم در سال به این مجموعه ناشران و کتاب‌ها فرصتی دهیم که خود را به مخاطبان ارائه کنند، این دلیل اصلی است که همچنان وجه فروشگاهی در نمایشگاه وجود دارد.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: از ۳۲ کشور در نمایشگاه نماینده داریم، یا ناشر حضور دارد یا مهمان، حدود ۶۰ مهمان خارجی در نمایشگاه حاضر هستند و ارتباطات فرهنگی گسترده، تبادلات و تفاهمات فرهنگی بین ناشران ایرانی، اتحادیه‌های ایرانی و ناشران و اتحادیه‌های کشورهای دیگر ایجاد شد.
احمدوند افزود: ما در حوزه نشر بین‌الملل عقب افتادگی‌های زیادی داریم و فعالیت‌های ما در حوزه نشر بین‌الملل فعالیت‌های مطلوب، مفید و کافی نبوده است، هم در حضورمان در نمایشگاه خارجی تجدید نظر اساسی می‌کنیم و هم در برپایی بخش بین‌الملل نمایشگاه تهران، امسال اندکی از این تغییر و تحول مشاهده شد، حتماً در سال‌های آینده بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران متحول خواهد شد و حضور ما در نمایشگاه‌های منطقه‌ای با اولویت و دیگر نمایشگاه‌های بین المللی با هدف حضور ما در بازارهای بین المللی تقویت خواهد شد.
وی گفت: ما نگاهمان به نمایشگاه‌های خارجی نگاه گردشگری نیست و برای نمایشگاه‌های خودمان هم گردشگر دعوت نمی‌کنیم.
احمدوند با بیان اینکه فعالیت حرفه‌ای در حوزه نشر مد نظر است افزود: این فعالیت در نمایشگاه خودمان و حضور در نمایشگاه خارجی خواهد بود.
وی گفت: تا الآن حدود ۴۵۰ اثر ایرانی با حمایت این طرح در کشورهای دیگر ترجمه و منتشر شده است، پژوهش را شروع کردیم که چقدر از این آثار الآن در بازارهای مختلف دنیا حضور دارند که بازخورد دقیق و واقعی از این اتفاق داشته باشیم.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: اصل ایده و طرح، بسیار خوب است، ما باید از ناشران خارجی که علاقه‌مندند آثار ناشران و نویسندگان ایرانی را ترجمه کنند حمایت کنیم.
احمدوند گفت: بهترین راه هم همین است که آثار ایرانی و فارسی توسط ناشران خارجی انتخاب، ترجمه و در بازارهای آنها عرضه شود، ترجمه باید در کشور مقصد صورت بگیرد.
وی افزود: حتماً این باید توسعه پیدا کند، تقویت و به بازارهای منطقه‌ای توجه شود.
احمدوند گفت: ما در خیلی از کشورهای دنیا نمی‌توانیم مخاطب جدی پیدا کنیم چون اشتراکات فرهنگی زیادی نداریم.
وی افزود: اولویت ما باید با کشورهایی باشد که با آنها اشتراکات فرهنگی داریم، ممکن است از نظر جغرافیایی همسایه ما باشند یا همسایه فرهنگی ما باشند که کشورهای زیادی در دنیا این ویژگی را دارند.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: روش کار این است که ناشران خارجی به پایگاه اینترنتی طرح گِرَنت مراجعه می‌کنند و کتابی را که می‌خواهند به زبان خود ترجمه کنند آنجا معرفی می‌کنند، و آنجا عنوان کتاب را اعلام می‌کنند طی چند روز همکاران بررسی می‌کنند که آیا این کتاب ویژگی ترجمه را دارد، قبلاً ترجمه نشده یا به ناشر دیگری در آن کشور حق ترجمه اش فروخته نشده باشد، بعد از چند روز که ارزیابی‌های اولیه صورت گرفت به ناشر اعلام می‌شود که می‌تواند این کتاب را در قالب طرح گرنت ترجمه کند.
احمد وند افزود: یک مبلغ حمایتی برای آن ترجمه تعیین می‌شود و در اختیار ناشر قرار می‌گیرد، یک مبلغی به عنوان پیش پرداخت، بعد از انتشار کتاب هم مبلغ تکمیلی داده می‌شود که کتاب به آن زبان در کشور مورد تقاضا منتشر شود.
وی گفت: استقبال ناشران خارجی از این طرح خوب است، ما منابع ارزی کافی در گذشته به این کار اختصاص ندادیم و باید این اتفاق تقویت شود.
احمدوند با بیان اینکه بدون سرمایه گذاری طبیعتاً طرح کامل و مفیدی نخواهد بود، افزود: برخی ناشران خارجی هم ممکن است ناشران تراز اولی برای ترجمه نباشند و صرفاً برای فعالیت اقتصادی به سراغ کتاب‌های ما بیایند باید ارزیابی دقیق‌تری در انتخاب ناشران طرف قرارداد هم صورت بگیرد.
وی گفت: مجموع شمارگان کتاب‌های کشور در سال ۱۴۰۰، چهار درصد نسبت به سال ۱۳۹۹ افزایش داشت.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: مجموع عناوین حدود ۱۴ درصد افزایش داشته است.
احمدوند گفت: میانگین شمارگان منتشر شده در کشور حدود ۱۰۲۰ نسخه و میانگین مقبولی است، با این ظرفیت توزیع و کتاب فروشی، میانگین تیراژ و شمارگان میانگین قابل قبولی است.
وی افزود: اما شاخص جدی برای نشر این است که ما شمارگان مان افزایش پیدا کند، یکی از راه‌ها؛ اطلاع رسانی و ترویج است.
احمدوند گفت: یکی از راه‌ها؛ توسعه فروشگاه‌ها همچنین تقویت بخش خرید از ناشران برای تجهیز کتابخانه ها است، در این زمینه احتیاج به کمک بیشتر برای تأمین اعتبار مورد نیاز برای تجهیز کتابخانه ها داریم.
وی افزود: تقریباً در سال گذشته حدود ۳۰ میلیارد تومان اعتبار برای خرید کتاب برای کتابخانه ها در نظر گرفته شده بود در حالی که تقریباً ارزش تولید کتاب‌های کشور نزدیک به پنج هزار میلیارد تومان است، می‌بینید که فاصله خیلی زیاد است و در سال جدید هم این عدد افزایش چشمگیری ندارد.
احمدوند افزود: حجم قابل توجهی از کتاب‌های خوب کشور را وزارت ارشاد نمی‌تواند برای کتابخانه ها خریداری کند بنابراین باید راه‌های دیگری برای ترویج کتاب‌ها و پشتیبانی مصرف فرهنگی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اتخاذ شود.
وی گفت: یکی از راه‌ها حوزه ترویج است، رسانه و گروه ترویج کتاب می‌توانند کمک کنند که تازه‌های نشر به خوبی به مخاطبان واقعی اطلاع رسانی شود.
احمدوند افزود: یکی دیگر از ظرفیت‌ها این است که ما از ابزارهای جدید استفاده بیشتری کنیم، ورود فضای مجازی به کمک نمایشگاه کتاب تهران تحولی ایجاد کرد، آخرین آمار فروش در نمایشگاه کتاب تهران حدود ۸۴ میلیارد تومان است که امروز اتفاق افتاد که حدود ۳۵ تا ۳۶ میلیارد تومان آن در فضای مجازی خرید شد و کتاب‌هایی هستند که مردم از سراسر کشور خریداری کردند.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره گفته وزیر (ارشاد) نسبت به واردات کاغذ افزود: ارز ۴۰ میلیون دلاری که تخصیص پیدا کرده بود در اختیار قرار گرفت که شرکت‌ها هم ثبت سفارش کردند، واردات (کاغذ) انجام خواهد شد، اما بدانیم که این میزان در حوزه نشر حدود یک ششم نیاز نشر کشور در طول سال است، تولید داخل به همت وزیر و پیگیری معاون اول رئیس جمهور در حال راه اندازی است.
