قیام عاشورا، بزرگترین واقعه در تاریخ اسلام است که باعث تحکم شیعه شد؛ هنگامه‌ای که امام حسین(ع) برای تحقق اسلام راستین و حفظ ارزش‌ها و معارف آن به مبارزه با یزید و سپاهیانش پرداخت و با قیام و شهادت مشعل فروزان هدایت را برای اهل یقین روشن ساخت.
به گزارش مرور نیوز، عاشورا را «بعثت دوباره» خوانده‌اند؛ زیرا به‌واقع بقا و احیاى دین و آیین را در پى داشت. چنین قرائتى از دین و حادثه اندوهبار کربلا، یک رهیافت بزرگ دارد و آن پیوستگى سرنوشت اسلام با سرگذشت عاشورا است؛ یعنى پاسداشت و حراست از یکى، حفظ و تضمین بقاى دیگرى است. سیره و نهضت سید و سالار شهیدان، نوعی نظام و مکتب فکری را ترسیم کرد تا مسلمانان، راه سعادت و تقرب الهی را با تاسی از آموزه های این امام همام(ع) بیابند. نهضت عاشورا چهره واقعی حکومت یزیدیان را در برابر دیدگان مردم نشان داد و این واقعه از چنان اهمیتی در تاریخ اسلام برخوردار است که با گذشت سده های طولانی از وقوع این واقعه، همچنان زنده و پویا به شمار می‌رود و مسلمانان آن را به عنوان الگوی پاسداری از ارزش های اسلامی پاس می‌دارند.
آموزه‌هاى عاشورای حسینی
«رحمان جلیله‌وند» پژوهشگر امور دینی با بیان اینکه نهضت خونین کربلا، عـبرت‌ها و درس‌هاى بسیارى در خود گنجانده است، گفت: پیام‌ها وآموزه‌هاى این مکتب حیات بخش، بسى بیش از گفتارها و نوشتارهایى است که تاکنون تدوین شده است. بنابراین هیچ‌گاه نمى‌توان درباره قیام عاشورا حرف آخر را زد و براى آیندگان چیزى باقى نگذاشت. همه پیام‌ها و درس‌هاى تاریخى قیام حسینى(ع) براى همه عصرها و نسل‌ها است و در همه آفاق زندگى جارى است، اما باید پذیرفت که پاره‌اى از آموزه‌هاى عاشورا براى برخى زمان‌ها برجستگى خاصى مى‌یابد و باید به آن توجه ویژه کرد.
وی افزود: درسال‌هاى نخست پس از حادثه کربـلا، امامان معصوم(ع) به شیوه‌هاى مختلف در ابلاغ پیام آن روز خونین کوشیدند و البته هر یک متناسب با نیازها و مقتضیات عصر خود پیغام بر کربلا بودند. بررسى سیره امام سجاد(ع) و مقایسه آن با سیره صادقین(ع) یا عـسکریین(ع) به خوبی این تفاوت ظریف و کاآمد را نشان مى‌دهد.
توجه به وجهه حماسی و شورانگیز عاشورا
این پژوهشگر دینی، از مهم‌ترین حـقایقى که ذاکران حـسینى هرگز نباید از خاطر شریف خود بزدایند، وجهه حماسى و شورانگیز عاشورا دانست و بیان داشت: تراژدى بودن ماجراى کربلا، نباید محققان و مبلغان را از شکوه حماسى آن غـافل کنـد. در میان درآمدهای جـهان، هرگز نمى‌توان نمونه‌اى همچون عاشورا یافت و آن دو را با هم سنجید. اما آیا غمبارى این حادثه تلخ را باید چنان نشان داد که شکوهمندى حماسه آن در دیده‌ها نیاید؟ عاشورا همچنان که اوج مصیبت و تراژدى است، اوج حماسیه و شکوهمندى روح انسان والا نیز هست. زیرا در آن، امامى معصوم و مظلوم یک تنه و با اصحابى اندک، در مقابل مسلح‌ترین قدرت زمانه ایستاد و دست بیعت از آستین تسلیم بیرون نیاورد.
وی در ادامه به نقش مبلغان و مداحان برای تبیین عاشورای حسینی اشاره کرد و گفت: بر مبلغان و ذاکران حسینى است که این روح را به کالبد خود بازگردانند و آنگاه که در مجالس عام و خاص از حسین( ع) سخن مى‌گویند، چنان داد سخن دهند که پایه‌هاى کاخ ظلم بلرزد و مظلومان به احیاى حقوق از دست رفته خود امید دوباره یابند. از یاد نباید برد که این وجه مهم عاشورا براى جامعه اسلامى، به ویژه شـیعیان، بسیار سرنوشت‌ساز است و به پشتوانه آن، توان و قابلیت هر کار دشوارى را مى‌یابند.
جلوگیری از جنگ و خونریزی هدف امام حسین(ع) در صحرای کربلا
جلیله‌وند با تأکید بر اینکه امام حسین(ع) بر جلوگیری از جنگ و خونروزی اهتمام ویژه‌ای داشتند، بیان داشت: بـراى درک بهتر و آگاهى از گستره فعالیت‌هاى امام(ع)، کافى اسـت نـگاهى به مقدمات قیام بیندازیم تا دریابیم که سومین پیشوای شیعیان چه اندازه بر جلوگیرى از جنگ و خونریزى اهتمام داشتند. پرهیز امام(ع) از جنگ، تـا آنجا نبود که خوارى از نیز بپذیرند؛ اما مطالعه آن دوران و وامل جنگ، به خوبى نشان مى‌دهد که جبهه یزیدیان اصرار بیشترى بر شروع جنگ داشـتند، و امام(ع) و یارانش را مجبور به انـتخاب یکى از دو گزینه جنگ یا پیوستن به اردوگاه یزید، کردنـد. بنابراین عظمت امام حسین(ع) را نباید تنها در این حقیقت که در پیکارى نابرابر به شهادت رسید، منحصر کرد؛ بـلکه بخش مهمى از ارزش و عظمت نهضت حـسینى(ع) در تجلى انسان گرایى و عـقلانیت در رفـتار و گفتار آن بزرگ مرد تاریخ اسلام در همه آن لحظات زندگى و شهادت است.
عاشورا باید چه جـایگاه و کارکردى در جـوامع دینـى داشته باشد؟
این استاد تاریخ اسلام با بیان اینکه برای جلوگیری از تحریف عاشورا باید چه اقداماتی را انجام داد، اظهار داشت: برخى کربلا را فقط بهانه‌اى براى گریستن و عزادارى دانسته‌اند. برخى در یک مواجهه روشنفکرانه، براى خود وظیفه‌اى جز تحلیل و تحقیق نمى‌شناسند و بر این باورند که مجالس علمى، ما را از مجالس ذکر مصیبت و عزادارى بى نیاز مى‌کند. گروه‌هایى نیز وجود دارند که چنان نگاه عارفانه و عرشى به نهضت حسینى(ع) دارند که گویى هیچ گونه تأسى بـه آن ممکن و مطلوب نیست. نفوذ تاریخى و گستره جغرافیایى عـاشورا چـنان اسـت که آن را از مهم‌ترین و مشهورترین وقایع اسلام کرده است.
