هفته گذشته بیست و پنجمین نمایشگاه قرآن درحالی پایان یافت که بیش از 40 اثر جدید در حوزه های مختلف در این رویداد بزرگ قرآنی رونمایی شد.
به گزارش مرور نیوز در مراسم اختتامیه بیست و پنجمین نمایشگاه قرآن حجت الاسلام محمدرضا حشمتی معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این رونمایی ها را در حوزه های دیجیتال و مکتوب معرفی کرد و این برنامه ها در کمیته ها و بخش هایی همچون نهادهای غیردولتی، سازمان ها و نهادهای دولتی، حوزوی، کودک و نوجوان، رسانه های دیجیتال و همچنین بخش عفاف و حجاب انجام شد.
در ایام برگزاری نمایشگاه قرآن امسال،10 کتاب در کمیته نهادهای غیردولتی و موسسات مردمنهاد رونمایی شد که شامل فهم قرآن نوشته محمدرضا اخوت الهی زاده، شش اثر مکتوب تألیف حجت الاسلام محمدحسین، ترجمه قرآن استاد دوزدوزانی و حسین استادولی و همچنین اثر حجت الاسلام حسین دشتی بود و در کمیته سازمان ها و نهادهای دولتی نیز مستند زندگی مرحوم محمدمهدی اصفهانی با عنوان حکیم دل ها رونمایی شد.
در کمیته حوزوی نیز مراسم رونمایی هفت اثر مکتوب شامل 14دائرة المعارف قرآن کریم، جلد پنجم جامع المصطلحات قرآن، مفاهیم پیشوایی از منظر قرآن کریم، تفسیر سوره روم، مطالعات محوری خاورشناسان، دانشنامه قرآنی اخلاقی و قلمرو موضوعات قرآنی برگزار شد.
همچنین چهار نرم افزار قرآنی در نمایشگاه امسال رونمایی شد که شامل نسخه دیجیتالی و موبایلی فرهنگ قرآن، نسخه دیجیتالی و موبایلی دائرة المعارف قرآن کریم، نرم افزار موبایلی قرآنی سراج و نرم افزار موبایلی پرسمان های قرآنی بود.
هر چند در بخش کودک و نوجوان فقط اپلیکیشن داستان های قرآنی تولید شده در معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به رونمایی رسید ولی در کمیته ویژه علاوه بر رونمایی از مستند مردی از سرزمین آفتاب (ایزوتسو)، مجموعه ای از 20 انیمیشن قرآنی با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رونمایی شد.
در بخش رسانه های دیجیتال نیز شاهد رونمایی از نرمافزار جامع التفاسیر موضوعی بودیم که حاصل 10 سال تحقیقات پژوهشگران در حوزه قرآنی بوده و در قالب کتابخانه دیجیتال طراحی شده است.
همچنین سامانه فروشگاه آنلاین محصولات فرهنگی نمایشگاه قرآن در این بخش رونمایی شد و سه نرم افزار قرآنی از محصولات موسسه ریحان گلستان شامل ماه گلها درباره ماه مبارک رمضان، آتش و گلستان با موضوع تولی و تبری و گلستان پاکیها درباره بهداشت از دیدگاه قرآن و اهل بیت از دیگر محصولات رونمایی شده در این رویداد بزرگ قرآنی بود.
در بخش عفاف و حجاب نمایشگاه قرآن امسال علاوه بر رو نمایی از طرح ملی نذر حجاب، 11 طرح جدید چادر، پارچه نانو و روسری به نمایش گذاشته شد.
بیست و پنجمین نمایشگاه قرآن در مدت 18روز در مصلای امام خمینی (ره) با برنامه های مختلفی از جمله رونمایی از جدیدترین محصولات قرآنی و فرهنگی در حوزه های مختلف همراه بود که در این گزارش به معرفی مختصری از مهمترین رونمایی های انجام شده می پردازیم:
مستند ایزوتسو
رئیس بیست و پنجمین نمایشگاه قرآن در نشست خبری اظهار امیدواری کرد فیلم مستند ایزوتسو که تولید آن در حدود دو سال طول کشیده، در نمایشگاه امسال رونمایی شود که این مجموعه مستند در مراسم افتتاحیه نمایشگاه با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رونمایی شد ولی کارگردان این مجموعه گفت که فیلم ایزوتسو با عنوان «رهایش کامل» تا اواخر شهریورماه آماده خواهد شد.
مسعود طاهری درباره آخرین وضعیت مجموعه مستند آفتاب شرقیگفت: قرار نبوده فیلم این پروژه در نمایشگاه قرآن پخش شود، البته یک مراسم رونمایی در روز افتتاحیه انجام شد ولی پوستر رونمایی شده نشان می دهد که این رونمایی مربوط به مجموعه مستند به نام «آفتاب شرقی» ایزوتسو بود و دو محصول در این زمینه وجود دارد؛ یکی مجموعه مستند به نام آفتاب شرقی و دیگری فیلم ایزوتسو به نام «رهایش کامل» است.
کارگردان مستند «خانه خورشید» افزود: مراحل فنی فیلم ایزوتسو در حال انجام است که زمانی طولانی تر نسبت به مجموعه مستند پروژه دارد و طبق برآورد ما این فیلم در اواخر شهریورماه آماده شود.
طاهری درباره مجموعه مستند آفتاب شرقی توضیح داد: ابتدا قرار بود یک مجموعه مستند هفت قسمتی ساخته شود ولی برآورد ما این است که تا 10 قسمت یا بیشتر به مدت 30 دقیقه باشد، یعنی قسمت هایی به آن اضافه می شود و تاکنون حدود چهار قسمت از این مجموعه مستند در مرحله تدوین نهایی و سه قسمت بعدی در مرحله تدوین اولیه قرار دارد و تلاش می کنیم تا همه 6 قسمت بعدی را آماده کنیم.
کارگردان مستند «شیرزنی به نام مادر جبهه ها» ادامه داد: در مورد فیلم هم از ابتدا قرار بود که فیلم «رهایش کامل» در قالب یک مستند 110 تا 120 دقیقه ای ساخته شود، به هرحال این پروژه مستند یعنی هم فیلم و هم سریال در واقع مجموعه ای است که برای اولین بار در جهان، دیدگاه های یک قرآنپژوه ژاپنی را معرفی می کند.
به گفته طاهری، مستند ایزوتسو مجموعه ای با حضور 97 نخبه از دنیا و ایران درباره ایزوتسو است که به مسائلی مانند قرآن پژوهی و فلسفه به معنای عام آن و نیز عرفان، فلسفه اسلامی و همچنین فلسفه تطبیقی مورد مطالعه ایزوتسو و کارهای این قرآن پژوه ژاپنی می پردازد.
کارگردان مجموعه «ایزوتسو» گفت: هدف داخلی این پروژه معرفی ایزوتسو و روش قرآن پژوهی او به جامعه نخبه ایرانی است و نگاهی به روش معنی شناسی او به قرآن و دیگر متون دینی است.
وی افزود: در این اثر، ایزوتسو به عنوان یک اسلام شناس معرفی شده که از سنت و مکاتب اسلام شناسی غرب الهام نگرفته و چنین شخصیتی در ایران نه تنها در میان جامعه دانشگاهی در جامعه سنتی و به ویژه حوزه های علمیه نیز از محبوبیتی خاص برخوردار است.
«توشی هیکو ایزوتسو» را می توان نخستین مترجم قرآن به زبان ژاپنی دانست که در سال 1914 در توکیو به دنیا آمد و در سال 1960 دکترای خود را در رشته ادبیات گرفت و پس از تکمیل تحصیلات آکادمیک در ژاپن مدتی در دانشگاه کیو در توکیو به تدریس پرداخت و در این زمان زبان عربی را فرا گرفت.
علاقه فراوان ایزوتسو به قرآن باعث شد که او برای اولینبار قرآن را به زبان ژاپنی ترجمه کند که این اثر در سه جلد و طی سالهای1951 تا 1958 تکمیل شد.
وی در سال 1961 به دعوت «ویلفرد کنتول اسمیت» رئیس مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مکگیل به کانادا رفت و به تدریس متون مهم اسلامی همچون «نجات» ابن سینا در فلسفه و «الاقتصاد فی الاعتقاد» غزالی در کلام پرداخت.
ایزوتسو در هفتم ژانویه 1993 در کاماکورای ژاپن وفات یافت اما این اسلام شناس ژاپنی از شهرتی بینالمللی برخوردار است، شاید در میان اسلام شناسان معاصر یگانه فردی بود که از مذاهب مسیحی، یهودی، هندویی، بودایی و مکتبهای گوناگون فلسفی معاصر اطلاع و در مقایسه و تطبیق تبحر داشت، از این رو بسیاری از مجامع علمی بینالمللی او را به عضویت پذیرفته بودند.
ترجمه منظوم دوزدوزانی از قرآن کریم
عباس دوزدوزانی که در دوره های اول تا سوم مجلس شورای اسلامی، نماینده منتخب مردم تبریز و تهران بود و در فاصله سالهای 1358 تا 1359 به عنوان اولین فرمانده رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فعالیت می کرد، اخیرا ترجمه ای منظوم از قرآن ارائه کرده است.
دوزدوزانی در مراسم رونمایی از ترجمه خود گفت: ترجمه منظوم در ذهن با معنی شعر، مترادف می شود و با استناد به آیات سوره شعرا می توان استنباط کرد که ادبیات قرآنی خیلی با شعر عجین نیست و معنی شعر، چندان از منظر قرآن مطلوب نیست، مگر این که شاعر خصوصیات ویژه ای داشته باشد.
وی با بیان اینکه وحی را نمی توان به وادی شعر منتقل کرد، افزود: به هر اندازه که شعر ظریف تر و خیال پردازانه تر باشد، بیشتر مورد پسند است از همین رو ترجمه قرآن هرگز نمی تواند اینگونه باشد و ما به هیچ وجه شعر نسروده ایم.
دوزدوزانی چاپ و نشر ترجمه خود را خواست و تقدیر الهی دانست و گفت: تمام مزایا و فواید حاصل از این کار را وقف امور خیریه خواهم کرد و هیچ چشمداشتی به عواید مالی آن ندارم.
حجت الاسلام محمدعلی کوشا مترجم قرآن نیز درباره ترجمه منظوم دوزدوزانی گفت: تاکنون ١٧٨ ترجمه از قرآن را مورد نقد و تحقیق و بررسی قرار داده ام که 20 ترجمه از آنها منظوم بوده و اولین آن مربوط به صفی علیشاه بود.
وی افزود: هیچ یک از ترجمه های منظوم به ترجمه صفی علیشاه نمی رسید تا اینکه به ترجمه استاد دوزدوزانی برخوردم و به جد می توانم بگویم در مقایسه با دیگر ترجمه ها از امتیازات بالایی برخوردار است.
کوشا اولین ویژگی ترجمه دوزدوزانی را انطباق دقیق مضمونی ترجمه آیه با متن قرآن کریم دانست که به نظر او دیگر ترجمه ها توفیق چندانی در این زمینه نداشته اند.
وی بی پیرایگی، بی تکلفی و دلنشینی در نظم را از دیگر ویژگی های ترجمه دوزدوانی برشمرد و گفت: همین ویژگی ها، این ترجمه را برای همگان قابل استفاده می کند و علاوه بر این، عنصر قلت حجم و کثرت معنی در این اثر ارزشمند قرآنی وجود دارد.
این پژوهشگر قرآنی تاکید کرد: معمولا ترجمه های منظوم قرآن در 20 هزار بیت ترجمه می شوند اما استاد دوزدوزانی ترجمه خود را در 14 هزار بیت به پایان برده که این نشان از هنرمندی استاد در ترجمه دارد.
این فقیه بر جسته با اشاره به دو عنصر ادب و هنر در ترجمه دوزدوزانی، این ترجمه را از جهت ظرافت ها و باریک بینی های فراوان، اثری ادیبانه و هنرمندانه خواند که مصون از خطاهایی است که اکثر ترجمه ها کمابیش با آن مقابل هستند.
کوشا با بیان اینکه ترجمه قرآن به مراتب سخت تر و دشوارتر از تفسیر قرآن است گفت: برای ترجمه قرآن شرایط متعددی نظیر تسلط بر احکام فقه، تسلط بر فن تفسیر و همچنین تسلط بر علوم قرآنی لازم است.
اپلیکیشن شهر قصه یا داستان راستان به روایتی دیگر
اپلیکیشن قرآنی شهر قصه از دیگر محصولات رونمایی شده در نمایشگاه قرآن امسال امسال بود که این محصول برای کودکان 5 تا ١١ سال طراحی شده تا ضمن ساخت انیمیشن و رنگ آمیزی، بتوانند قاری قرآن شوند.
این اپلیکیشن به همت معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و به شیوه یک کتاب تعاملی بر اساس کتاب داستان راستان شهید مطهری ساخته شده تا با نیازهای نسل امروزی همخوانی داشته باشد و بر همین اساس بازنویسی قصه های این اپلیکیشن را به مصطفی رحماندوست نویسنده کودک و نوجوان واگذار کردند و همچنین با استفاده از صدای مریم نشیبا گوینده قدیمی رادیو، یک پُل بین خاطرات نسل دیروز و امروز برقرار شده است.
کودکان می توانند انیمیشن های این اپلیکیشن را خودشان اجرا کنند، همچنین دفترچه نقاشی به گونه ای طراحی شده تا کودکان بتوانند شخصیت های داستان را رنگ آمیزی کرده و به مرور دوباره داستان بپردازند.
سامانه فروشگاه اینترنتی نمایشگاه قرآن
یکی از ویژگی های نمایشگاه امسال راه اندازی سامانه فروشگاه اینترنتی بود که برای نخستین بار انجام شد.
علی اکبر شیرکوند مدیربخش فضای مجازی و رسانه های دیجیتال بیست و پنجمین نمایشگاه قرآن درباره ویژگی های این سامانه گفت: علاقه مندان از سراسر کشور می توانند نرم افزار و محصولات فرهنگی نمایشگاه را با 40 درصد تخفیف تحویل بگیرند که سه هزار قلم کالای فرهنگی شامل کتاب و لوح فشرده در این سامانه درنظر گرفته شده و مردم می توانند این محصولات فرهنگی را حتی برای کتابخانه های مناطق محروم سفارش دهند.
آلبوم موسیقایی مدیحه سرایی
نخستین آلبوم صوتی موسیقایی مدیحه سرایی جمهوری اسلامی ایران یکی دیگر از محصولات رونمایی شده نمایشگاه امسال بود که تحت عنوان نورباران و توسط گروه همسرایی بین المللی نورالهدی اجرا شد که این آلبوم شامل 12 قطعه صوتی همسرایی در حمد و ثنای خدا و حضرت آل الله (ع) است و در مدت 50 دقیقه تنظیم شده است.
بهزاد احمدی سرپرست گروه همسرایی بین المللی نورالهدی به شکل گیری این گروه از سال 1371 اشاره کرد و گفت: گروه همسرایی نورالهدی با حضور استادان دانشگاه، جمعی از قاریان، مدیران و کارشناسان جوان در دستگاه های مختلف تشکیل شده و تاکنون برنامه های مختلفی در داخل و خارج کشور اجرا کرده است.
وی افزود: این آلبوم صوتی موسیقایی با حمایت، نظارت و تایید معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز تایید و صدور مجوز قانونی لازم از سوی دفتر موسیقی این وزارتخانه، تولید شده است و در دسترس مخاطبان قرار می گیرد.
به گفته سرپرست گروه همسرایی بین المللی نورالهدی، آلبوم موسیقیایی «نورباران»، ماحصل تلفیق زیبا و شایسته اشعار شاعران صاحب قلم و خوش ذوق ایران با نوای سازهای اصیل هنرمندان و نوازندگان متعهد این مرز و بوم اسلامی همچون سازهای سنتور، عود، تار، دف و سه تار است و به همت گروه هشت نفره همسرا در مدت یک سال و نیم گذشته، طراحی و تولید شده است.
محصولاتی که رونمایی نشد
اگرچه بیش از 40 اثر و محصول قرآنی در نمایشگاه قرآن امسال رونمایی شد ولی برخی آثار به مراسم رونمایی نرسید که برای هر یک از آنها دلایلی ارائه شد.
درحالیکه حجت الاسلام حشمتی رئیس نمایشگاه قرآن وعده داده بود کتاب خادمان قرآن کریم شامل معرفی، شرح حال و زندگینامه 200 خادم قرآنی رونمایی شود، محمدرضا پورمعین مدیر کمیته خادمان قرآنی، علت رونمایی نشدن این کتاب را افزایش محتوای آن اعلام کرد و گفت که این اثر دو جلدی در آینده نزدیک در 500 صفحه منتشر خواهد شد.
همچنین ابراهیم قربانی مسئول نظارت بر ترجمه ها، تفاسیر و متون دینی بیست و پنجمین نمایشگاه قرآن از رونمایی کارنامه نظارت بر ترجمه خبر داده بود.
وی گفت: کارنامه نظارت بر نشر ترجمه، تفاسیر و متون دینی زیر نظر حجت الاسلام محمدعلی خسروی مدیرکل دفتر برنامهریزی، آموزش و توسعه مشارکتهای امور قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شده و در این کتاب گزارش اجمالی آثاری افزون بر چهار هزار و 74 مورد شامل ثبت اثر، ترجمه و تفسیر بررسی شده است.
قربانی افزود: امتیازات و مزیت های 16 ترجمه قرآن طبق نظر کارشناسان در کارنامه نشر مطرح می شود که مترجمان این ترجمه ها توانسته اند از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز دریافت کنند، البته این وزارتخانه از گذشته تاکنون مجوز ترجمه برای 101 ترجمه فارسی قرآن صادر کرده است.
وی با بیان اینکه کارنامه نظارت بر نشر ترجمه، تفاسیر و متون دینی منتشر شده است، اظهار داشت: این کتاب به مراسم رونمایی در نمایشگاه قرآن امسال نرسید و قرار است به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ارائه شود.