سرپرست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: مساله نخست جهان اسلام این است که چگونه می‌توان به توسعه‌یافتگی با تعریف متمایز خود رسید؛ تعریفی که تولید دانش، تولید ثروت و عدالت به معنای رفع فقر و تبعیض را با هم جمع کند.
به گزارش مرور نیوز، سیدعباس صالحی در آیین اختتامیه چهارمین اجلاس بین‌المللی مدل سازمان همکاری اسلامی که در تالار شهر مشهد برگزار شد، اظهار کرد: جهان اسلام با امکانات انباشته و سرشاری همراه است؛ امکانات مادی گسترده، جمعیتی که یک‌چهارم جهان را تشکیل می‌دهد، ثروت‌های زیرزمینی سرشار، موقعیت‌های جغرافیایی کم‌بدیل و یا بی‌مانند و نیز افتخارات علمی‌ای که دارد، همچنین میراث بزرگ و دانش و تمدنی که جهان اسلام از گذشته تاریخ داشته و دارد.
وی افزود: اما جهان اسلام با همه این داشته‌ها با مساله‌ها و دغدغه‌هایی همراه است که مجمع‌هایی از قبیل این مجمع تلاش دارند خود را به دغدغه‌ها نزدیک کنند، گفت‌وگو کنند و راه‌حل‌هایی را برای این دغدغه‌ها بیاورند.
سرپرست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: به نظر می‌رسد در بین دغدغه‌هایی که جهان اسلام دارد سه مساله آن از مهمترین مساله‌ها است. مساله نخست مساله توسعه‌یافتگی است؛ این که چگونه می‌تواند جهان اسلام به توسعه‌یافتگی نزدیک‌تر بشود؛ توسعه‌یافتگی که حداقل با سه شاخصه روشن تولید دانش، تولید ثروت و عدالت به معنای رفع فقر و تبعیض تعریف می‌شود.مساله نخست جهان اسلام این است که چگونه می‌توان به توسعه یافتگی با تعریف متمایز خود رسید؛ تعریفی که تولید دانش، تولید ثروت و عدالت به معنای رفع فقر و تبعیض را با هم جمع کند.
صالحی ادامه داد: دغدغه دومی که جهان اسلام با آن درگیر است مساله هویت است؛ این که چگونه می‌توان بین مصرف فردی و اجتماعی خود با هویت اسلامی جمع کرد و هویت را در کنار توسعه حفاظت کرد.
وی افزود: مساله سومی که این روزها بیش از گذشته جهان اسلام با آن درگیر است مساله وحدت اسلامی و حفظ انسجام اجتماعی جامعه مسلمان است، این روزها بیش از گذشته شرایط جهان اسلام با این دغدغه همراه بوده و هست.به نظر می‌رسد در اختلافاتی که در جهان اسلام رواج دارد دو عامل موثرترند: عامل نخست نگرش‌های افراطی به دین و تصویرهای خوارج‌گونه از دین است. همه می‌دانیم که در تاریخ اسلام و در صدر اسلام فرقه‌ای در جهان اسلام به نام خوارج بروز کرد که این فرقه امروز بازتولید مجدد پیدا کرده است. از سویی در حوزه تکفیر و به کفر منتسب کردن دیگران بی‌محبا عمل می‌کند در حالی که شریعت اسلامی مسلمان بودن را با ابراز شهادتین می‌داند و هم خوارج نخستین و هم جریان‌های افراطی جدید به راحتی افراد،گروه‌ها و جوامع دیگر را به کفر متهم می‌کنند.
صالحی امیری بیان کرد: ویژگی دیگر این جریان افراطی تئوریزه‌کردن خشونت است. خشونت را با ادله‌ای ناموجه، موجه ساختن، تروریسم، فرق نگذاشتن بین افراد مدنی و نظامی، فرق نگذاشتن بین کودک و غیرکودک و مسائلی از این قبیل شاخصه دیگری از افراط‌گرایی به ظاهر دینی و اسلامی است.ویژگی دیگر خوارج جدید فاصله گرفتن از عقلانیت و روی آوردن به سطحی‌نگری و قشری‌نگری است و تعطیل عقل و اهتمام به ظواهری که آن ظواهر هم کمتر ریشه دارد. شاخصه‌های ذکر شده جریانی از افراط‌گرایی دینی و اسلامی را در جهان اسلام پرورانده است که عامل مهمی در فضای تفرقه‌افکنی جهان اسلام شده است.
وی اظهار کرد: عامل دیگری که به انسجام اجتماعی مسلمین ضربه می‌زند کمبود فرصت‌های ارتباطی است؛ ما مسلمان‌ها کمتر ارتباط با یکدیگر را جدی می‌گیریم، کمبود فرصت‌های ارتباطی برای رفع سوءتفاهم و احیانا مواردی دورشدن حتی به تقابل رسیدن را مجال‌سازی می‌کند.
صالحی تاکید کرد: فرصت‌هایی از قبیل گردشگری اسلامی در فضای داخل جهان اسلام و توسعه آن می‌تواند قدمی باشد برای حل یا کم‌رنگ کردن این مساله، همچنین گفت‌وگوهای علمی نخبگانی، تشکیل نهادهای اجتماعی و ارتباطی حقیقی و مجازی بین مسلمین فرصت‌سازی می‌کند برای که این ارتباطات وسیع‌تر بشود و مانعی که گفته شد کمرنگ‌تر شود.
وی عنوان کرد: به نظر می‌آید اتفاقی که عزیزان برگزارکننده این اجلاس به کمک آن آمدند در این راستا می‌تواند تفسیر شود که از یک سو دغدغه‌های مهم جامعه اسلامی را به گفت‌وگو بسپارند و از سوی دیگر فرصتی را برای ارتباط و گفت‌وگو فراهم کنند؛ فرصتی که محدود به یک هفته باقی نماند بلکه برای یک فرصت ارتباطی پایدارتر زمینه سازی کند. به نظر می‌رسد این اجلاس و اجلاس‌هایی که در ادامه این اجلاس محقق خواهد شد اگر بتوانند در توانمندسازی نخبگان جهان اسلام برای گفت‌وگو و ارتبط موثر باشد که موثر است نقش بسیار اساسی می‌تواند در حوزه حل مسایل اسلامی ایفا کند.
وی در بخش دیگری از سخنانش بیان کرد: سازمان همکاری اسلامی به عنوان سازمانی که تلاش داشته و دارد که جوامع را به هم نزدیک کند یکی از فرصت‌هایی که در دهه اخیر به آن توجه کرده است مساله جوانان جهان اسلام بوده و با همین نگاه مجمع جوانان کنفرانس اسلامی شکل گرفته است. جوانان جهان اسلام به عنوان بخش مهم و تاثیرگذار جمعیتی در جهان اسلام شناخته می‌شود و جمعیت جوان جهان اسلام فرصتی را برای جهان اسلام پدید آورده است به ویژه که این جمعیت روز به روز فرهیخته‌تر و تحصیل‌کرده‌تر در صحنه جهان اسلام حاضر می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: اتفاق خوبی که امروز به عنوان چهارمین اجلاس مدل همکاری اسلامی شاهد آن هستیم نمونه‌ای از توجه به این جایگاه است، این که جوانان باید خود را برای رهبری جهان اسلام آماده کنند.خوشبختیم که این اتفاق خوب و مبارک را در آستانه پایتختی فرهنگی جهان اسلام توسط مشهد در سال 2017 شاهد هستیم همچنین که این اتفاق در شهری است که به نام امام رضا(ع) مزین است ایشان عالم آل محمد(ص) و شخصیتی هستند که در دوران طلایی تمدن اسلامی محور گفت‌وگوهای بزرگ فرهنگی بوده‌اند.
