"گنجنامه" گنجینه هخامنشی در دل کوهستان الوند و در کنار رقص آبشار در همدان واقع شده که در فهرست آثار ملی قرار دارد و در تمامی ایام سال گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به سمت خود می‌کشاند.
به گزارش مرور نیوز، با نزدیک شدن به فصل بهار و نوروزی دیگر پایتخت تاریخ و تمدن ایران همدان به عنوان یکی از قطب‌های گردشگری کشور خود را برای پذیرایی از میهمانان و گردشگران نوروزی آماده کرده است و هر روزه پذیرای میهمانان بسیاری از سراسر ایران و حتی گردشگران خارجی است.
کوهستان الوند همدان یکی از مناطق بکر طبیعی و زیبا است که آرامش زیادی را برای انسان به همراه دارد و با توجه به اینکه طبیعت بهترین مکان برای لحظه‌ای آسایش و دوری از زندگی روزمره است مسافران و گردشگران می‌توانند با انتخاب اماکن گردشگری در طبیعت به این آرامش برسند.
"گنجنامه" همدان به عنوان گنجینه‌ای ارزشمند اواخر سال گذشته در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید، "گنجنامه" در یکی از دامنه‌های کوهستان الوند و به فاصله 5 کیلومتری جنوب غربی همدان، قرار دارد.
در نزدیکی گنجنامه، چشم انداز زیبایی از آبشار گنجنامه و دره‌های سر سبز، تاریک دره و کیوارستان دیده می‌شود.
تاریک دره نیز خود به دو شاخه تقسیم می‌شود در شاخه شرقی آن، تأسیسات پیست اسکی تاریک دره احداث شده و در ضلع غربی تاریک دره، در خط الراس گردنه (گدوک)، جاده ماشین رو جدید با راه کاروان رو قدیمی یکی می‌شود.
این دره عصر هخامنشیان، شروع جاده هگمتانه - استخر، معروف به " جاده شاهی" بوده، که هگمتانه را از طریق پیچ و خم‌های تاریک دره، گدوک (دره)، ورد آورد علیا، شهرستانه، اشتران به تویسرکان، نهاوند، کرمانشاه، لرستان، تخت جمشید و فارس مرتبط می‌ساخته است.
وجود تمامی امکانات تفریحی، ورزشی، اقامتی ویژه گردشگران در گنجنامه
دهکده تفریحی، فرهنگی، ورزشی گنجنامه همدان با ایجاد تحولی در گردشگری ایران، تمام امکانات مورد نیاز یک گردشگر، اعم از تفریحی، ورزشی، اقامتی و حتی آموزشی را فراهم کرده در بخش های مختلف پذیرای گردشگران و علاقمندان در داخل و خارج از کشور است.
عرضه سوغات و صنایع دستی در گنج نامه
در صورتی که گردشگران به دنبال صنایع دستی و یا سوغات همدان به عنوان هدیه یا یادگاری باشند می‌توانند به فروشگاه‌های موجود در دهکده تفریحی توریستی گنجنامه مراجعه کنند.
سنگ‌نبشته‌های گنجنامه به دستور داریوش اول و فرزندش خشایارشاه ایجاد شد
این راه، همچنین یکی از راه‌های ارتباطی همدان به غرب و جنوب کشور ( و میانرودان) یا بین النهرین (عراق امروزی) بوده است. به سبب آنکه هگمتانه، پایتخت تابستانی هخامنشیان بوده و در مسیر جاده شاهی قرار داشته است، داریوش اول هخامنشی پس از اتمام کار سنگ نبشه‌های بیستون، دستور نقر کتیبه کنونی گنجنامه را داده است.
پس از او فرزندش خشایار شاه نیز به پیروی از او کتیبه ای در سمت راست و کمی پائین تر از سنگ نبشته پدر، بر جای گذارده است. (حدود 500 سال ق - م)
هر یک از کتیبه‌ها به سه زبان، در سه ستون و 20 سطر، بر روی صخره ای بزرگ حک شده‌اند، که در ستون دست چپ، متن فارسی باستان، ستون وسط؛ عیلامی یا شوشی و ستون دست راست کتیبه ها، به زبان بابلی یا اکدی و هر سه به خط میخی مادی یا هخامنشی می باشند. اولین واژه ستونی که به فارسی باستانی حک شده، کلمه "baga" به معنی خداست.
در تاریخ معاصر، ایران شناسان بسیاری در صدد ترجمه متون کتیبه های گنجنامه بوده اند، که " اوژن فلاندن" باستان شناس فرانسوی و " پاسکال کست" (1840 و 1841 میلادی ) دستیارش، از آن جمله اند. ولی عاقبت " سر هنری راولینسن" انگلیسی موفق شد، که رمز خط میخی پارسی باستان را کشف نماید و سرانجام این پندار مردم، که این کتیبه ها را راز مکتوب یک گنج پنهان تصور می کردند، با کشف رازهائی از تاریخ باستان این سرزمین تعبیر شد و اینک ترجمه سنگ نبشته داریوش هخامنشی:
خدای بزرگ است اهورامزدا که این سرزمین را آفرید، که مردم را آفرید، که شادی را برای مردم آفرید، که داریوش را شاه کرد، یگانه شاه از میان شاهان بسیار و یگانه فرمانروا از میان فرمانروایان بسیار. من (هستم) داریوش، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه کشورهای با ملت های بسیار، شاه این سرزمین بزرگ دور دست پهناور، پسر ویشتاسب هخامنشی.
متن هر دو کتیبه یکی است، فقط در کتیبه خشایار شاه به جای داریوش، خشایارشاه آمده و به جای ویشتاسب، داریوش و عبارت: "hyah maoistah baganam" به معنی: " که بزرگترین خدایان است،" فقط در کتیبه خشایارشاه به جای داریوش، خشایارشاه آمده و به جای ویشتاسب" داریوش و عبارت «hyah maoistatah baganam " به معنی بزرگترین خدایان است،" فقط در کتیبه خشایارشاه آمده است. این کتیبه ها از دیرباز تاکنون" نام‌های گوناگونی به خود گرفته‌اند.
ابن فقیه همدانی، در سال 290 هجری، در کتاب « اخبار البلدان" از آن به عنوان « تب نابر" نام برده است و اسامی دیگر عبارتند از : «سنگ نبشته" ،« نبشت خدایان"، «کتیبه های الوند" ، « جنگ نامه" و « گنج نامه که دو نام آخر" در سده های اخیر مصطح شده اند. این اثر طی شماره 92 مورخ 15 دیماه سال 1310 در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسیده است.
در سال 1373نیز ترجمه های فارسی و انگلیسی هر دو کتیبه بر روی دو تخته سنگ خارا کنده کاری شده و در ضلع دیگر محوطه گنجنامه قرار داده شده است.
ترجمه کتیبه های گنجنامه
کتیبه داریوش کبیر متن آن عبارت است از:
«خدای بزرگ است اهورا مزدا، که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید، که شادی را برای مردم آفرید، که داریوش را شاه کرد، شاهی از [میان] بسیاری، فرمانروائی از [میان] بسیاری. مَنَم داریوش، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه سرزمین ها [یی] که نژادهای گوناگون دارند، شاه سرزمین دور و دراز، پسر ویشتاسب هخامنشی.»
کتیبه خشایار شاه نیز در قسمت پائین همین کتیبه است و متن آن عبارت است از:
«خدای بزرگ است اهورا مزدا، که بزرگ ترین خدایان است، که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید، که برای مردم شادی آفرید، که خشایار شاه را شاه کرد، یگانه از میان شاهان بسیار، یگانه فرمانروا از میان فرمانروایان بی شمار. من خشایار شاه، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه کشور های دارای ملل بسیار، شاه این سرزمین بزرگ دوردست پهناور، پسر داریوش شاه هخامنشی.»
کوهستان الوند میعادگاه شیفتگان طبیعت
رشته کوه الوند، یکی از ویژگی‌های طبیعی و جذاب همدان است که در جنوب شهر همدان و شمال شهرستان تویسرکان قرار دارد و دارای 9 قله است که هریک نامی را به خود اختصاص داده است.
الوند بلندترین قله آن با ارتفاع 3 هزار و 574 متر از سطح دریا، حد طبیعی بین این دو شهر است و جهت کوهستان از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده و استان همدان را به دو نیمه شمالی و و جنوبی تقسیم می‌کند و با دارا بودن دره‌های عمیق و سرسبز، چشمه‌سارها، چمن زارها و پوشش گیاهی و غیره میعادگاه هزاران هزار انسان شیفته طبیعت است.
معروف‌ترین قله‌های کوهستان از شمال شرقی به جنوب شرقی شامل ؛ آلما قلاغ 2997 متر، کرکس2959 متر، قزل ارسلان 3250 متر، دائم برف 3450 متر، کلاغ لان 3480 متر، الوند 3584 متر، تاریک دره 3314 متر، کمر لرزان 3338 متر، چهارقله، یخچال صاحب(گاو بره)، شاه نشین3496 متر، سرخ بلاغ 3124 متر و کلاه قاضی 3125 متر است.
در کوهستان الوند، علاوه بر قلل مرتفع و شیب دار، دشتک‌های کوچکی وجود دارند، که سطح آنها از چمن زار پوشیده شده و چشمه‌های زیادی در آنها جاری است و با توجه به اینکه از سطوح نسبتاً مسطحی برخوردارند، به صورت محل استراحت و اتراق کوهنوردان درآمده‌اند.
مهم‌ترین این دشتک‌ها عبارت‌اند از: میدان میشان، تخت نادر، چمن شاه نظر و تخت رستم.
دسترسی آسان به میدان میشان با تله کابین برای همه سنین
میدان میشان در مسیر اصلی صعود به قلهٔ الوند قرار دارد و وسعت آن حدود یک هکتار و ارتفاع آن از سطح دریا 2600 متر است. در قدیم عشایری که دورهٔ ییلاق خود را در دامنهٔ شمالی الوند می‌گذراندند، در میدان میشان که دارای آب‌های روان، چمن زار و مناظر زیبای طبیعی است، چادر می‌زدند.
این میدان در صبح روزهای جمعه بیشترین ورزشکاران، کوهنوردان و علاقمندان به طبیعت را در خود جای می‌دهد، ضمن اینکه راه اندازی تله کابین گنج نامه در این منطقه که یک ایستگاه آن در میدان گنج نامه و دیگری در میشان قرار دارد دسترسی بسیاری از افراد از کودک تا افراد مسن را در این فضا آسان کرده است.
چشمه‌های الوند
چشمه حوض نبی: از مشهورترین چشمه‌های الوند است، که از زیر صخره‌ای بزرگ در زیر قله الوند سرچشمه گرفته و در جهت شمالی به سمت تخت نادر سرازیر می‌شود و دارای آبی خنک و گواراست و در تمام مدت سال در جریان است.
به این چشمه و محوطه سازی برای استراحت کاروان ها حوض نبی گفته می‌شود، شاید این نام به خاطر آن باشد که در زیر چکاد الوند به روایتی زیارتگاه «سام بن نوح» قرار دارد.
چشمه "تخت نادر" در ابتدای تخت نادر واقع شده و نسبتا پر آب است، چشمه "کلاغ لان" چشمه‌ای دائمی که در چمن زار کلاغ لان جاری است، چشمه "قاضی" در دره مرادبیک جاری است، چشمه "ملک" نیز سرچشمه رودخانه ای که در دره دیوین جریان دارد و "هفت چشمه" نیز در دامنه جنوبی چهارقله و در جاده منتهی به تویسرکان جاری است، چشمه خسرو در مسیر یخچال به کلاه قاضی در جریان است و چشمه های دیگری چون؛ "بهشت آب"، "چشمه افعی" و " آب مروارید".
مسیر دسترسی به گنجنامه برای گردشگران
در شهر همدان از میدان امام (میدان مرکزی شهر) وارد خیابان شریعتی و سپس مهدیه شده و از آنجا به سمت دانشگاه بوعلی سینا همدان بروید. بعد از عبور از چهار راه پارک لونا به سمت میدان قائم حرکت کنید و پس از رسیدن به میدان قائم به سمت راست بروید. بالاتر به یک دو راهی می‌رسید که یکی به سمت عباس‌آباد و دیگری به سمت کتیبهٔ باستانی گنجنامه می‌رود. مسیر گنجنامه را ادامه دهید در سمت راست میدان مرکزی گنج نامه دهکده تفریحی توریستی گنج نامه با امکانات تله کابین برای رسیدن به میدان میشان قرار دارد و در سمت چپ نیز به کتیبه‌های گنج نامه، آبشار گنج نامه، و راه سنگی برای کوهنوردی می‌رسید.
گزارش از مریم رحیمیان انور
