با وجودیکه مسئولان بارها اعلام کرده اند که کمبودی درمورد تهیه و توزیع مایحتاج ضروری و اقلام خوراکی اولیه زندگی وجود ندارد، ماههاست که اکثر استان های کشور با کمبود تعدادی از اقلام ضروری مانند گوشت و مرغ و روغن و حتی نان مواجهند. وضعیتی که بیم آن می رود که در روزهای منتهی به آغاز سال نو وضعیت این اقلام به شدت بحرانی شود.
به گزارش مرور نیوز، در شرایطی که مسئولان بارها ادعا کرده اند که مشکلی از لحاظ تامین کالاهای اساسی وجود ندارد اما گزارش های منتشر شده نشان می دهد که هر از چند گاهی، یکی از اقلام اساسی در تعدادی از استان ها نایاب می شود! در این میان اما وضعیت عرضه روغن و گوشت مرغ، شاید بحرانی تر از سایر کالاهای اساسی در سایر استان ها باشد. کمبودی که از ماه ها قبل از پایتخت آغاز شد و کم کم دامنه آن به سایر استان ها نیز کشیده شده است. کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان همدان، اصفهان، گیلان، هرمزگان و گلستان و... بسیاری دیگر از استان ها هم اینک حداقل با کمبود یکی از اقلام اساسی مرغ یا روغن دست به گریبان هستند.
مرغ، پر!
آذربایجان غربی یکی از همین استان هاست که چند هفته ای است مرغ از ویترین مغازه های آن قهر کرده است.غلامرضا بابایی، عضو و مشاور عالی هیئت مدیره اتحادیه سراسری مرغ گوشتی کشور رئیس سازمان صنعت، معدن وتجارت این استان در گفتگو با خبرنگار موج با تایید کمبود گوشت مرغ، از علل کمبود این گوشت تقریبا ارزان قیمت خبر داده و گفت: یکی از دلایل کمبود گوشت مرغ مربوط به نحوه عرضه خروج غیر قانونی مرغ زنده و کشتار شده به مقصد دیگر استان ها به قیمت بالاتر است.
محمدعلی کمالی سروستانی در ادامه با ابراز نگرانی شدید از ایجاد بحران در مرغداری‌ها به دلیل عدم تامین به موقع نهاده‌های دامی گفت: برای تامین بازار نوروزی وزارتخانه های جهاد کشاورزی و صمت به مرغداران دستور افزایش جوجه ریزی تا 130 میلیون قطعه داده اند، اما حالا واردکنندگان از عدم تخصیص ارز برای تامین به موقع نهاده‌های دامی و تاخیر 20 روزه تا 10 ماهه برای تحویل آنها خبر می‌دهند.
وی گفت: بر اساس آنچه تصمیم و دستور وزارتخانه های جهاد کشاورزی و صمت بوده است، مرغداران ما 130 میلیون قطعه برای تامین بازار نوروزی جوجه ریزی کرده اند.
به گفته کمالی سروستانی؛ این تصمیمات قاعدتا باید به افزایش تولید و حجم عرضه مرغ به بازار منتج شود، اما مشکل جدی در تامین نهاده‌های دامی به وجود آمده است که بدون شک موجب بحران در بازار مرغ ایام نوروز خواهد شد.
وی دلیل این مشکل را عدم تامین نهاده‌های دامی از سوی واردکنندگان و تامین کنندگان عنوان کرد و افزود: به رغم آنکه در سامانه بازارگاه به مرغدارانی که برای تامین بازار ایام نوروز جوجه ریزی کردند سهمیه نهاده اعلام شده است، اما واردکنندگان نهاده‌های دامی به بهانه عدم تخصیص ارز از تحویل آنها سر باز می‌زنند.
وی معتقد است که زمان تصمیم برای حل این مشکل و تخصیص ارز برای نهاده‌های دامی همین حالاست وگرنه تا چند هفته دیگر کل کشور با بحران کمبود مرغ مواجه خواهد شد.
مشاور عالی هیئت مدیره اتحادیه سراسری مرغ گوشتی کشور از بانک مرکزی و وزارت صمت خواست این را از واردکنندگان بگیرند چراکه از دست دادن حتی یک روز در شرایطی که مرغداری‌های کشور مملو از جوجه هستند می‌تواند بحران را نزدیک‌تر کند.
برخلاف وی اما، عطاء الله حسن زاده؛ عضو هیات مدیره صندوق طیور کشور، مدعی است که مشکلی در مورد تامین مرغ کشور وجود ندارد! وی با بیان اینکه طی ماه های گذشته هر دوره ۱۲۰ هزار تن جوجه ریزی در مرغداری‌های کشور انجام شده است، گفت: پیش بینی می شود ۲۵۰ هزار تن گوشت مرغ شب عید برداشت و تولید شود و از این‌رو کمبوی از نظر گوشت سفید نخواهیم داشت.
این عضو اتحادیه مرغداران کشور تصریح کرد: امیدواریم با عوامل پیش بینی نشده از جمله بیماری و غیره مواجه نشویم و با تدبیر، گوشت مورد نیاز را تامین کنیم.
با این وجود سایر اظهار نظرها نیز به نظر می رسد برخلاف نظر حسن زاده، واقعا کمبودهایی در عرضه این کالای اساسی شهروندان در برخی از استان ها وجود دارد. کمبودهایی که احتمال می رود در ایام در نوروز تشدید شود.
آخر خط؛ دلالان!
همین چند هفته قبل بود که روغن نیز در بسیاری از شهرهای کشور و از جمله در تهران نایاب شد. با این وجود دولت بعد از چند روز اعلام کرد که با تدابیر اندیشیده شده، دیگر مشکلی در زمینه تامین روغن وجود ندارد. اما علیرغم وعده هایی که برای جبران کمبود آن داده شد، همچنان این کالا نیز در بسیاری از استان ها نایاب است و یا با قیمت هایی سرسام آور و به شکل قاچاقی به فروش می رسد.!
آذربایجان شرقی و بخصوص تبریز یکی از همین استان هاست که بنابر گزارش های رسانه های محلی آن، در هفته‌های اخیر و با افزایش ناکارآمدی در مدیریت بازار و جلوگیری از دلال‌بازی و سودجویی ها، توزیع روغن مایع به نحوی است که مردم برای خرید آن در روزهای خطرناک کرونایی صف‌های طولانی تشکیل می دهند و در انتظار خرید این محصول هستند.
در همین زمینه معاون نظارت و بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی با تایید خبر کمبود روغن در این استان گفت: در حال حاضر کمبود روغن حلبی در بازار وجود دارد، اما روغن مایع به‌وفور در تمام شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی و از جمله تبریز در اختیار مصرف‌کنندگان قرارگرفته است.
یوسف پایدار با اشاره به کمبود روغن حلبی و مشکلات کارخانه‌ها برای بسته‌بندی آن تصریح کرد: تولیدکنندگان روغن نباتی حلبی به دلیل افزایش قیمت ورق و آهن‌آلات برای تهیه حلب، مشکلاتی دارند که البته فقط مختص استان ما نیست بلکه این کمبود در تمامی استان‌ها وجود دارد.
وی البته در عین حال تاکید کرد : به دلیل مشکلات در خط تولید و بسته‌بندی روغن‌های جامد در تمامی استان‌ها، با محدودیت تولید و توزیع آنها روبرو هستیم.
ساوه نیز یکی دیگر از همین شهرهاست که کمبود روغن پخت و پز از نوع نیمه جامد و گاه مایع در فروشگاه های سطح این شهر کاملا محسوس و به حد بحران رسیده است. موضوعی که باعث شده است تا در ماه های اخیر صف های فشرده و بدون رعایت پروتکل های بهداشتی از سوی شهروندان برای دریافت این کالا تشکیل شود و در نهایت نیز این امر باعث تعطیلی چند مرکز از سوی بازرسان بهداشتی شود. کرمانشاه نیز در همین لیست قرار دارد. استانی که روغن های نیمه جامد و مایع در آن نایاب شده است. گزارش منتشر شده در این زمینه نیز حکایت از آن دارد که وضعیت عرضه این کالا در این استان نیز وضعیت در حد بحرانی دارد. گزارش هایی که باعث شده تا برخی از دلالان؛ گروهی را برای خرید و انبار روغن به فروشگاه های مختلف بفرستند تا در صف های طولانی ایستاده و روغن برایشان بخرند و آنها انبار کنند و با قیمتی بالاتر به شهروندان بفروشند!.
با این حال احسان باقرخانی، معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمانشاه مدعی است که مردم این استان نباید برای تأمین روغن نگرانی داشته باشند! وی در این زمینه گفت: قول می‌دهیم واحد‌های صنفی و خانواده‌ها از طریق تعاونی‌های مصرف و فروشگاه‌های زنجیره‌ای از نظر روغن نباتی تأمین شوند و مشکلی در این زمینه وجود نداشته باشند
روغن با رمز کارت ملی!
اما دلیل کارشناسی شده کمبود این کالا چیست؟ سوالی که به گفته مسئولان عمده ترین دلایل آن، احتکار روغن توسط سودجویان در این استان هاست. کار به جایی رسیده است که براساس اخبار تایید نشده در فضای مجازی، گویا در برخی از استان ها روغن با کارت ملی به فروش می رسد!گرچه عباس قبادی، دبیر ستاد تنظیم بازار در آخرین اظهاراتش در این مورد گفت: «توزیع روغن با کارت ملی یک شیطنت بوده و آن را تکذیب می‌کنم.»
کمبود روغن و گوشت مرغ در برخی استان ها به حدی بالا گرفته که داد برخی از نمایندگان مجلس را نیز درآورده است. حجت اله فیروزی سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن با انتقاد از کمبود روغن و مرغ در بازار، گفت: تنظیم و مدیریت بازار و تامین نیازهای ضروری مردم وظیفه دولت است اما متاسفانه طی ماه‌های گذشته مشکل کمبود کالاهایی مانند روغن در سطح کشور و مرغ در برخی شهرها موجب نگرانی مردم شده است.
نماینده مردم فسا در مجلس شورای اسلامی افزود: بخشی از مشکل کمبود یا نبود روغن و مرغ ناشی از سیاست‌گذاری نادرست دولت در زمینه تامین و توزیع کالا است و بخش دیگر از سیاست‌های کلی حاکم بر این حوزه‌ها نشات می‌گیرد؛ به طور مثال تأمین نشدن نهاده‌های دامی در دوره‌ای موجب گلایه‌مندی تولیدکنندگان، گرانی و نابسامانی بازار شده است.
وی با بیان اینکه دولت باید نیازهای مردم را در آستانه عید نوروز تامین کند، اضافه کرد: براساس گزارش‌های رسیده روغن از طریق تولید داخلی و واردات به میزان کافی در کشور موجود است اما از آنجا که شبکه تولید نابسامان است کالا به دست مردم نمی‌رسد به گونه‌ای که در برخی سوپرمارکت‌ها مطرح می‌شود که روغن در صورتی فروخته خواهد شد که مشتری کالای دیگری مانند خرما یا رب نیز خریداری کند.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم ادامه داد: بسیاری از افراد به اسم توزیع کننده کالا را از دولت دریافت می‌کنند اما به دلیل نبود ساز و کار موثر و مناسب آن را به درستی در شبکه، توزیع نمی‌کنند که این امر موجب کمبود کالاهایی مانند روغن و... می‌شود.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن با اشاره به ورود کمیسیون متبوعش به موضوع کمبود روغن و مرغ در کشور، تصریح کرد: وزارتخانه‌های متولی مانند جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت باید با برنامه‌ریزی و نظارت مستمر و دقیق و استفاده از کمک سایر مجموعه‌ها مانند بسیج کالاهای مورد نیاز مردم را به دست آنها برساند.
علی جدی، نائب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز با انتقاد از کمبود روغن و مرغ در بازار، گفت: براساس اطلاعات به دست آمده، موجودی روغن جامد و مایع در کشور حتی از میزان مصرف آنها بیشتر است، اما خرید بیش از اندازه برخی افراد و احتکار متخلفان با هدف فروش بیش از قیمت واقعی، موجب نابسامانی و گرانی روغن شده است.
نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: سازمان حمایت از مصرف کننده گان و وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان تعزیزات حکومتی باید با افزایش نظارت هایشان از سوءاستفاده سوداگران و دلالان بازار جلوگیری کنند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر برخی افراد کالاهای اساسی موردنیاز مردم را در انبارها احتکار می‌کنند تا با توجه به نزدیکی به عید نوروز و ماه مبارک رمضان، آنهارا گرانتر از ارزش واقعی به فروش برسانند، اضافه کرد: هرچند سازمان تعزیرات و وزارت صمت اقداماتی در جهت ساماندهی بازار و جلوگیری از افزایش قیمت‌ها انجام می‌دهند اما این اقدامات کافی نیست.
با تمام این تفاصیل و تمامی این اظهار نظرها، آنچه مسلم است این است که، همچنان یخچال های بسیاری از خانه های هموطنان در استان های مختلف خالی از مرغ و روغن است. موضوعی که انتظار می رود با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال و عید نوروز، شدت بیشتری پیدا کند. حتی چه بسا ممکن است دامنه این کمبودها به برخی کالاهای دیگر مانند قند و شکر و دستمال کاغذی و... نیز کشیده شود. تجربه ای که مشابه آن را سال پیش نیز شاهد بودیم. درسال گذشته و درست در همین روزها با آغاز کرونا بسیاری از کالاهای اساسی و حتی نان تا مرز نایاب شدن پیش رفت. حالا به نظر می رسد دوباره بعد از یکسال کشور می رود تا همان شرایط را تجربه کند.
