رئیس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت با اشاره به نقش تغذیه در پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر، گفت: یکی از شایع‌ترین علل مرگ و میر در دنیا و همچنین کشور ما بیماری قلبی عروقی است.
به گزارش مرور نیوز، رژیم غذایی بیماران قلبی نه‌تنها بر کاهش علائم این بیماری تکیه دارد، بلکه به‌گونه‌ای روند درمان را نیز در پیش می‌گیرد. قلب از مهمترین اعضایی است که تحت تأثیر عادات غذایی نادرست تا حد زیادی عملکرد بهینه خود را از دست می‌دهد. در ادامه نیز با عدم رعایت یک رژیم سالم احتمال وخامت بیماری‌های قلبی بسیار بالا است. اگرچه تمرینات ورزشی تأثیر فوق‌العاده‌ای بر سلامت قلب دارند، اما تا به حذف غذاهای ناسالم، پرکالری و مملو از چربی نپردازیم کمتر ورزشی است که بتواند ما را از مخاطرات و بیماری قلبی در امان نگه دارد. به همین دلیل است که چگونگی اتخاذ رژیم غذایی بیماران قلبی موضوع داغ محافل پزشکی است تا در سایه آن پیشگیری، درمان و بهبودی حاصل شود.
عوامل تأثیرگذار در بروز بیماری‌های قلبی
با نگاهی به عوامل تأثیرگذار بر بیماری قلبی بسیاری از آنها را وابسته به رژیم غذایی و سبک تغذیه نادرست و برخی دیگر را متأثر از محیط اطراف می‌بینیم. برای مثال یکی از مهمترین دلایل بروز بیماری‌های قلبی فشارخون بالا بوده که به مصرف غذاهای چرب و پرکالری مربوط است. به همین دلیل است که ادعا می‌شود با تمرکز بر رژیم غذایی بیماران قلبی می‌توان تا حد زیادی بیماری آنها را در کنترل خود درآورد. در ادامه بیشتر بر روی عوامل ایجادکننده ناراحتی‌های قلبی مانور می‌دهیم.
فرشته فزونی،رئیس گروه تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نقش تغذیه را در پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر از جمله بیماری‌های قلبی عروقی بسیار مهم عنوان کرد.
وی الگوی غذایی نامناسب از جمله مصرف زیاد قند، نمک و چربی‌ها، مصرف کم میوه، سبزی، حبوبات و مصرف بی‌رویه فست فودها و تحرک بدنی کم را مهمترین علل ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر از جمله بیماری‌های قلبی برشمرد.
به نشانگرهای تغذیه‌ای محصولات غذایی توجه کنید
رئیس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت افزود: توجه به نشانگرهای رنگی تغذیه‌ای محصولات غذایی برای انتخاب محصولات مناسب‌تر کمک می‌کند. بنابراین همه افراد هنگام خرید باید به برچسب محصولات غذایی که با سه رنگ سبز، نارنجی و یا قرمز مشخص شدند دقت کنند.
فرشته فزونی با تاکید برانتخاب آگاهانه مواد غذایی گفت: برچسب محصولات حاوی مقادیر زیاد قند، نمک، چربی، اسید چرب ترانس و انرژی با رنگ قرمز مشخص شدند که باید مصرف این مواد غذایی محدود شود.
مصرف نمک را کاهش دهید
رئیس گروه تغذیه معاونت بهداشت با اشاره به مصرف زیاد نمک در کشور و نقش آن به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار در پرفشاری خون و عوارض قلبی عروقی گفت: طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، حداکثر مقدار مصرف روزانه نمک در افراد زیر ۵۰ سال پنج گرم (یک قاشق چایخوری) و در افراد بالای۵۰ سال و بیماران قلبی و عروقی و کودکان روزانه کمتر از ۳ گرم است.
به گفته وی این میزان نمک شامل نمک‌های پنهان در غذا مانند نان، پنیر، رب گوجه فرنگی و... نیز می‌شود که باید مورد توجه قرار گیرد.
فزونی خاطرنشان کرد: اگر مقدار نمک افزوده شده به غذا به تدریج کاهش یابد در مدت چند هفته ذائقه افراد به غذای کم نمک عادت می‌کند.
رئیس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت با اشاره به آغاز سال تحصیلی جدید به والدین توصیه کرد: از غذاهای تهیه شده در منزل و تنقلات سالم شامل میوه، آجیل خام و بدون نمک، ساندویچ‌های خانگی به عنوان میان وعده کودکان و نوجوانان استفاده کنند و فرزندان خود را از کودکی به مصرف غذای کم نمک عادت دهند.
مصرف فیبر را افزایش دهید
وی مصرف روزانه حداقل پنج واحد سبزی و میوه را یک فاکتور پیشگیری کننده از فشارخون بالا و بیماری‌های قلبی و عروقی عنوان کرد.
فزونی از سبزی‌ها و میوه‌های تازه، غلات کامل (پوست نگرفته )، حبوبات و مغزها به عنوان منابع فیبر نام برد و تاکید کرد: مصرف روزانه غذاهای حاوی فیبر درکاهش چربی و قند خون و تنظیم فشارخون نقش مهمی دارند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد.
وی پیشنهاد کرد: برای افزایش ارزش غذایی برنج آن را به صورت مخلوط با سبزی و حبوبات مصرف کنید.
چگونه تغذیه خود را سالم تر کنیم
رئیس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت در ادامه سخنان خود به بیان راهکارهایی برای کاهش مصرف نمک، قند و غذاهای چرب به عنوان عوامل تاثیرگذار بر سلامت بدن به ویژه سلامت قلب و عروق پرداخت که به شرح زیر است.
سرسفره به غذا نمک نزنید و نمکدان را از سفره و میز غذا حذف کنید.
به میوه‌ها و سبزی‌های خام ( گوجه سبز، خیار، گوجه فرنگی و ....) نمک نپاشید.
مواد غذایی نمک سود و دودی شده، انواع شور و ترشی، دسرها، سس‌های سالاد آماده، سویا سس، زیتون و خردل و سوپ‌های آماده و تنقلات شور مانند چیپس سیب‌زمینی، چوب شور، چیپس ذرت، کراکر، آجیل، مغزهای شور از منابع عمده سدیم هستند، مصرف آنها را محدود کنید.
برچسب‌های تغذیه‌ای را مطالعه کرده و غذاهایی را که مقدار سدیم کمتری دارند انتخاب کنید.
از ادویه‌هایی استفاده کنید که در تهیه آنها از نمک استفاده نشده است.
مصرف گوشت‌های فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس که حاوی نمک زیادی است را به حداقل برسانید.
غذاهای کنسروی حاوی نمک زیادی هستند، مصرف آنها را کاهش دهید .
به جای تنقلات شور به فرزندان خود، میوه و آجیل خام بدهید.
به جای نمک از چاشنی‌هایی مانند سبزی‌های معطر تازه یا خشک مانند (نعناع، مرزه، ترخون، ریحان و...) یا سیر، لیموترش تازه و آب نارنج برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک استفاده کنید.
نمک مصرفی را از نوع تصفیه شده یددار انتخاب کنید و به یاد داشته باشید که نمک تصفیه شده یددار نیز به اندازه سایر نمک‌ها موجب افزایش فشار خون می‌شود.
مصرف غذاهای پرچرب را کاهش دهید
به جای سرخ کردن غذا از روش‌های دیگر پخت مانند بخارپز ، آب پز و تنوری استفاده کنید.
از حرارت دادن زیاد روغن و غوطه وری ماده غذایی در مقدار زیاد روغن خودداری کنید.
پیش از پختن گوشت چربی‌های قابل رویت آن را جداکنید.
مصرف ماهی را در برنامه غذایی هفتگی بگنجانید.
از مصرف لبنیات پرچرب، شیرینی خامه‌ای، روغن حیوانی، روغن نباتی جامد، فست فود پرهیز کنید.
مصرف چربی‌های اشباع و ترانس را کاهش دهید.
برای کاهش دریافت اسید چرب ترانس (اسید های چرب مضری که به دلیل جامد بودن در دمای محیط و بدن خطراتی چون گرفتگی رگها و امراض قلبی را ایجاد می کند) از مصرف روغن نباتی جامد ، غذاهای سرخ کرده و فست فود اجتناب کنید.
از روغن‌های غیراشباع مانند کانولا، زیتون و کنجد و ...به میزان مناسب و نه خیلی زیاد استفاده کنید.
چند پیشنهاد برای کاهش مصرف مواد قندی
مصرف بیش از حد مواد قندی باعث بالا رفتن فشار خون و چربی خون می‌شود.
به جای انواع شیرینی از میوه‌های با طعم شیرین ( خرما و انواع میوه‌های خشک ) به میزان کم استفاده کنید.
در مصرف کشمش و خرما هم اگر زیاده روی شود منجر به افزایش کالری دریافتی و چاقی می‌شود.
آب بهترین نوشیدنی برای تامین مایعات است.
مصرف نوشیدنی‌های شیرین را کاهش دهید.
چای و قهوه را بدون اضافه کردن قند و شکر مصرف کنید.
